جداسازی و تخلیص آنزیم لیپاز باکتریایی از سودوموناس گونه ایرانی و مطالعه ساختاری و ترمودینامیکی و پایداری آنزیم در حضور برخی یونهای فلزی دوظرفیتی و حلالهای آلی

با توجه به کاربرد فراوان آنزیمهای لیپولیتیک بخصوص لیپاز باکتریایی در صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی از یک طرف و قیمت بالای آن از طرف دیگر، جهت رفع مشکل تولید آنزیم لیپاز باکتریایی، تولید این آنزیم از یک منبع در دسترس و ارزان قیمت مورد بررسی قرار گرفته است. به همین منظور سوش جدید pseudomonas aeruginosa hr59 با استفاده از روش مولکولی 16srdna از عفونت سوختگی جداسازی و با شماره بازیابی hq424906 در بانک ژنی به ثبت رسیده است. شرایط کشت این باکتری با استفاده ار روش سطح پاسخ برای چهار فاکتور غلظت کلسیم، غلظت توئین-80، غلظت روغن زیتون و زمان انکوباسیون بهینه سازی شده است. نتایج حاصل از این روش آماری نشان داده است که زمان انکوباسیون بیشترین تاثیر و غلظت روغن زیتون کمترین تاثیر مثبت را بر ترشح آنزیم دارند. در نتیجه اعمال شرایط بهینه شده در محیط کشت باکتری ترشح آنزیم به حداکثر مقدار خود می رسد. در این شرایط فعالیت آنزیم u/ml 36 اندازه گیری شده که به مقدار پیشگویی شده بسیار نزدیک است (u/ml 38). در مرحله بعد فعالیت و پایداری آنزیم در حضور یونهای فلزی دوظرفیتی کلسیم، منیزیوم، روی و آهن و نیز حلالهای آلی متانول، اتانول و پروپانول بررسی شده است. نتایج حاکی از آن است که این لیپاز قادر است در دمای اتاق، ph بین 8.5 تا 10 را تحمل کرده و فعالیت تقریبی u/ml 40 را حفظ کند. فعالیت این آنزیم نسبت به وجود یون فلزی اهن دو ظرفیتی حساس است و فعالیت ان در حضور این آنزیم تقریبا مهار می شود این مساله در مورد یون روی نیز تقریبا صادق است اما وجود یونهای منیزیوم و بخصوص کلسیم می تواند آنزیم را فعال نماید اما این دو یون آنزیم را نسبت به حرارت ناپایدار می کند. به نظر می رسد که علت اصلی تغییر فعالیت انزیم در حضور این افزودنیها، تغییر ساختار آنزیم در محل جایگاه فعال بوده است به این معنی که در این حضور این ترکیبات، دریچه جایگاه فعال برداشته شده و همین امر فعالیت آنزیم را افزایش می دهد.