تأثیر نانو نقره و نیترات کلسیم بر عملکرد کمی و کیفی، ریزش بذر و خصوصیت آنتی اکسیدانی گاوزبان (.borago officinalis l)

گاوزبان گیاه دارویی ارزشمندی از خانواده boraginaceae است که برای درمان بیماری های مختلف انسان مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین ضروری است سطوح مناسب فاکتورهای زراعی موثر بر رشد و تولید این گیاه تعیین شود. به منظور بررسی تأثیر نانو نقره و نیترات کلسیم بر عملکرد کمی و کیفی، ریزش بذر و خصوصیت آنتی اکسیدانی گاوزبان دو آزمایش جداگانه در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار طی سال زراعی 88-87 در پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی انجام گرفت. در آزمایش اول نیترات کلسیم در سه سطح 5، 10 و 15 میلی مولار و آب مقطر به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. آزمایش دوم شامل کاربرد نانو نقره در سه سطح 20، 40 و 60 پی پی ام و آب مقطر به عنوان شاهد بود. اعمال تیمارها به صورت محلول پاشی در 4 مرحله شامل ابتدای رشد رویشی، ساقه رفتن، ابتدای گلدهی و بذردهی انجام گرفت، عملیات نمونه برداری از مزرعه یک هفته بعد از آخرین محلول پاشی صورت گرفت. نتایج حاصل از آزمایش اول نشان داد، غلظت های متفاوت نیترات کلسیم بر روی ارتفاع بوته، تعداد برگ، میزان سبزینگی، وزن خشک بوته و گل آذین تأثیر مثبت داشته است. محلول پاشی نیترات کلسیم موجب افزایش بیوسنتز پلی فنل، تانن و آلکالوئید گردید و همچنین فعالیت آنتی-اکسیدانی را در این گیاه افزایش داد. کاربرد نیترات کلسیم تأثیر معنی داری بر کاهش ریزش بذر و گلبرگ های گاوزبان و افزایش عملکرد داشت، همچنین نیترات کلسیم بر درصد تعدادی از اسیدهای چرب موجود در روغن بذر گاوزبان از جمله گاما لینولنیک اسید تأثیر مثبت داشته است. نتایج آزمایش دوم نیز نشان داد، محلول پاشی نانو نقره موجب افزایش ارتفاع بوته، تعداد برگ، میزان سبزینگی و وزن خشک بوته و گل آذین گردید، همچنین این ترکیب در کاهش ریزش گلبرگ ها و بذر گیاه گاوزبان نقش موثری داشت. کاربرد سطوح مختلف نانو نقره موجب کاهش میزان پلی فنل و آلکالوئید گردید، اما موجب افزایش سنتز تانن شد. تیمار نانونقره بر درصد روغن و درصد اسیدهای چرب بذر گاوزبان تأثیری نداشت. کلمات کلیدی: گاوزبان- ریزش بذر- فعالیت آنتی اکسیدانی- نیترات کلسیم- نانو نقره