شناسایی جهش های ناحیه mcr ژن apc در مبتلایان به سرطان کولورکتال تک گیر در استان خوزستان

سرطان کولورکتال (crc) سومین سرطان شایع در مردان و دومین سرطان شایع در زنان در سطح جهان می باشد. شیوع سرطان کولورکتال در مردان و زنان ایرانی به ترتیب 7/8 و 4/6 در 100000 است. اگرچه شیوع crc در ایران در مقایسه با کشورهای غربی کمتر می باشد، ولی مطالعات اخیر نشان دهنده ی یک افزایش سریع در میزان crc در ایران است. اغلب موارد سرطان کولورکتال، تک گیر هستند که در افرادی فاقد سابقه خانوادگی crc رخ می دهند. سرطان کولورکتال تک گیر به واسطه وقوع جهش های سوماتیک در کولون و رکتوم ایجاد می گردد. ژن سرکوبگر توموری apc یک پروتئین با عملکرد چندگانه است که به عنوان یک gatekeeper در مسیر انتقال پیام wnt عمل می کند. جهش های apc در 34 تا 80 درصد از موارد crc تک گیر گزارش شده است. حدود 60 درصد از جهش های سوماتیک ژن apc در ناحیه mcr بین کدون های 1286 و 1513 اگزون 15 رخ می دهند. جهش در ژن apc، شروع کننده ی فرآیند تومورزایی کولورکتال است. مواد و روش ها: در این مطالعه از بافت های توموری و نرمال 30 فرد مبتلا به crc تک گیر نمونه گیری به عمل آمد. چهار جفت پرایمر به گونه ای طراحی شد که قطعات تکثیر شونده با یکدیگر همپوشان باشند. این قطعات مجموعاً کدون های 653 تا 1613 از ژن apc را در بر می گیرند. به منظور شناسایی جهش ها در این قطعات، از روش توالی یابی مستقیم استفاده شد. داده های حاصل از تعیین توالی به کمک نرم افزار chromas و ابزار blast از پایگاه ncbi آنالیز گردید. نتایج: در این مطالعه، دو جهش بی معنی q1367x و r1450x، چهار جهش تغییر چهارچوب c.2804dupa، c.4317delt، c.4464_4471del و c.4468_4469dupca و دو جهش بدمعنی t1079s و p1176l مجموعاً در 8 بیمار شناسایی شد. جهش های c.4468_4469dupca و t1079s جدید هستند. بحث و نتیجه گیری: در 8 بیمار (7/26 %) از 30 بیمار جهش شناسایی شد. این میزان فراوانی جهش در مقایسه با مطالعات گذشته در سایر کشور، نسبتاً کم است. جهش های بی معنی و تغییر چهارچوب شناسایی شده در این مطالعه، پاتوژن هستند و منجر به کوتاه شدن پروتئین apc می شوند. 7 بیمار (3/23 %) واجد جهش های بیماری زا در ژن apc بودند. بیماری زایی جهش های t1079s و p1176l مشخص نمی باشد، با این حال ممکن است در توسعه سرطان کولورکتال نقش داشته باشند.