بررسی و تحلیل سیستم اصلاح شرایط کاری (بهداشت، ایمنی و ارگونومی) با رویکرد ارگونومی کلان در یک شرکت تولیدی ازصنایع نیروگاهی ایران در سال 1389

زمینه و هدف : تجربه در سطح دنیا، تاثیر مثبت بکارگیری ارگونومی را در بخش های مختلف به شکل اصلاح شرایط کاری، بهبود کمی و کیفی تولید، کاهش شیوع آسیب های اسکلتی-عضلانی ناشی از کار، کاهش هزینه و در نتیجه افزایش بهره وری نشان داده است و این امر تنها در سایه تبعیت از سیستم اصلاح شرایط کاری مناسب و استفاده از رویکرد ارگونومی کلان خواهد بود. تفکر سیستمی و تمرین سیستمی یک رویکرد ارگونومی کلان، ما را درگذر از مرحله پیش مداخله و اجرای شیوه برنامه مداخله ارگونومی در کشورهای در حال توسعه صنعتی یاری می دهد. برنامه مداخله ارگونومی بمنظور ایجاد شرایط کاری مناسب و ایمن، بیشترین کارآیی نیروی کار را در کشورهای در حال توسعه صنعتی می تواند تضمین کند. روش کار : مطالعه حاضر، یک مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی می باشد که در یکی از شرکت های تولیدی از صنایع نیروگاهی ایران اجرا گردید. در ابتدا وضعیت برنامه بهبود شرایط کاری با استفاده از سه پرسشنامه، از دیدگاه مدیران (نمونه 29 نفری)، پرسنل واحد hse (نمونه 5 نفری) و کارکنان عملیاتی (نمونه 85 نفری) مورد ارزیابی قرار گرفت و سپس در جهت رویکرد ارگونومی کلان و بعنوان یک پیش مداخله از ابزار ارگونومی کلان (ارگونومی مشارکتی) که در یک فرایند اولیه داوطلبانه از ابزار های ارگونومی شامل کارگاه آینده با معرفی ارگونومی کلان و بکارگیری چک لیست اصول بازبینی ارگونومی ilo استفاده گردید. نتایج : با توجه به نتایج پرسشنامه ها، سه گروه مدیران، پرسنل واحد hse و کارکنان در مورد اهداف برنامه بهبود شرایط کاری و روشهای ارتقاء آن نظرات یکسانی دارند که نتایج حاصل از آزمون های مربوطه تائید کننده آن می باشد. ولی در بعضی از موارد از جمله، مسئول تعیین اهداف برنامه بهبود شرایط کاری، مسئول شناسایی مشکلات شرایط کاری، مسئول پیشنهاد دهنده ی راهکارها برای بهبود شرایط کاری و دیگر موارد نظرات متفاوتی داشتند. از نتایج مهم حاصل از کارگاه آینده نبود سبک رهبری مشارکتی در شرکت مربوطه اعلام شد که نتایج حاصل از مصاحبه ها بر عدم وجود سیستم کاری مناسب تاکید داشتند. مهم ترین نتایج حاصل از بکارگیری چک لیست ilo عبارت بودند از: تعامل و مشارکت مناسب بین سطوح بالا و پایینی سازمان در اجرای چک لیست در واحد مربوطه برای شناسایی مشکلات مربوط به شرایط کاری بود. نتیجه گیری : بر طبق نتایج حاصله، تعامل نامناسب بین گروههای مورد بررسی، جهت اصلاح و بهبود شرایط کاری و تبعیت نکردن از روند مداخله ای مناسب، باعث روند کند مداخلات انجام شده و ناچیز و موردی راهکارها گشته است. با انجام کارگاه آینده در سطوح مدیران میانی و نیز بکارگیری داوطلبانه چک لیست اصول بازبینی ارگونومی ilo، باعث ایجاد حالت بیداری برای تغییر در سطوح میانی و پایینی سازمان جهت حل مشکلات مربوط به سیستم اصلاح شرایط کاری با استفاده از رویکرد ارگونومی کلان و ابزار آن ارگونومی مشارکتی شد. برای ادامه این روند و اجرای کامل فرایند شیوه برنامه مداخله ارگونومی نیاز به حمایت کامل مدیریت ارشد و کارکنان می باشد. در این صورت کل سازمان در جهت بهبود شرایط کاری در تعامل بهتر با یکدیگر، حالت هم افزایی پیدا کرده و مسائل و مشکلات مربوطه حل خواهد گردید.