بررسی تغییرات ظهورشناسی چند گونه ی درختی و درختچه ای با استفاده از روشهای توصیفی و تحلیل کمی رنگ پدیده ها

در مطالعه ظهورشناسی پدیده هایی که به صورت ادواری در زندگی موجود زنده رخ می دهد، بررسی می گردند. درزندگی موجود زنده پدیده هایی به صورت ادواری رخ می دهند که ازآنها به موسم ظهور تعبیر می شود که درگیاهان مختلف با فرم های بیولوژیکی متفاوت به اشکال متنوعی ظاهر می شوند ودرنتیجه رفتارهای مختلفی را بروز می دهند. این تفاوت درموسم ظهور به عنوان الگوهای رفتارهای ظهورشناختی شناخته می شوند. مشکلات عمده تغییرات اقلیمی در جهان موجب توجه روزافزون به ظهورشناسی و توسعه مطالعات در این زمینه شده است. دانستن رویدادهای ظهورشناختی برای بسیاری از مطالعات و بررسی ها از جمله اجرای طرحهای جنگلداری و تیپ بندی در جنگل شناسی، تجدید حیات طبیعی، تنظیم برنامه های چرای دام، انتخاب گونه در احداث پارک و آرایش باغ اهمیت دارد. هدف اصلی این مطالعه شناسایی خصیصه های ظهورشناسی ده گونه درختی و درختچه ای به دو روش توصیفی و با استفاده از سری زمانی عکسبرداری است. به منظور بررسی توصیفی، مدت هشت سال از ده گونه درختی و درختچه ای در محوطه فضای سبز دانشگاه صنعتی اصفهان در فواصل زمانی حداقل هر دو هفته یکبار بازدید به عمل آمد و عکسبرداری بخشهای مختلف گیاه، به مدت پنج سال انجام شد. طیف عکس برگ و میوه درختان تهیه شد و با استفاده از نرم افزار فتوشاپ رنگ اجزای گیاهی یکنواخت شده و سپس رقم کانال رنگی آنها تعیین گردید. رنگ در سیستم rgb با قدرت تفکیک 28 برای هر رنگ آنالیز شد. سپس در صد هر یک از کانال های رنگ تعیین شد و ته رنگ بدست آمد و نمودار آنها در طول زمان مورد تحلیل قرار گرفت. نتیجه اجرای این روش، تعیین زمان دقیق تحولات گیاهی را در پی داشت. از طریق آنالیز عکسهای سری زمانی اجزای گیاهی، تغییرات رنگ برگ و میوه تعیین می شود لذا می توان تغییرات ظهورشناسی را بصورت کمی بررسی نمود. مطالعه کمی ظهورشناسی با استفاده از ثبت رنگ بخش های مختلف گیاهان می تواند مکمل روش توصیفی در تعیین زمان دقیق رویدادهای ظهورشناسی باشد. در روش توصیفی که متداولترین روش ثبت ظهورشناسی است، نظریات مشاهده گر تا حد زیادی می تواند باعث بروز خطاهایی در حین مشاهده و ثبت مراحل ظهورشناسی گردد. کمی سازی رنگ و تغییرات آن با کانال های رنگی قرمز- آبی- سبز در پدیده های ظهورشناسی ضمن تسهیل بیان این خصوصیت کیفی، امکان تبادل نتایج حاصل از تحقیق به صورت کمی را فراهم می نماید. ثبت ظهور گل، برگ و میوه به صورت توصیفی و تغییرات رنگ برگ و میوه در طی زمان به روش کمی در گونه های بررسی شده انجام شد. با استفاده از فرم های ثبت رویداد های ظهورشناسی و مقایسه آنها در گونه های مختلف، الگو های رفتاری ظهورشناسی بدست آمد. به طور کلی نتایج به دست آمده نشان می دهد که با توجه به شرایط محیطی منطقه مورد بررسی، برای هر یک از پدیده های اوج گل دهی و ظهور سه مولفه گل، برگ و میوه دو نوع الگوی رفتاری مشاهده می شود. همچنین سه نوع الگوی رفتاری دوام میوه و خزان برگ و الگوهای ظهورشناسی چهار نوع در گل و سه نوع در برگ و نیز سه نوع توالی پدیده های فنولوژیکی به طور مقایسه ای قابل تشخیص است. روش نوین کمی اشاره شده، علاوه برتعیین زمان دقیق هر یک از مراحل ظهورشناسی، می تواند در سایر حوزه های علوم از جمله خاکشناسی، زمین شناسی، باغبانی وغیره بکار رود.