موسیقی، و خلقت و بعث در اندیش? مولانا

این پژوهش، با عنوان موسیقی، و خلقت و بعث در اندیش? مولانا، در پی بررسی آثار وی در رابطه با موسیقی و پیوند آن با خلقت و بعث است و از دیگر اهداف این پایان نامه، اثبات ارتباط مذکور و تبیین ابعاد مختلف آن در اندیش? مولاناست. مولانا از همان ابتدای مثنوی، موضوع خلقت و بعث و ارتباط با موسیقی را - که یکی از دغدغه های ذهنش بوده - با بهره گیری از ساز نی مطرح کرده و در جای جای مثنوی و دیوان شمس، بحث آفرینش (خلقت) و بازآفرینش (بعث) همراه با موسیقی انسان را بیان نموده است. وی آفرینش را همچون رقص موجودات می داند کـه خطاب « اَلَستُ برَبّکُم؟ » حضرت حق را شنیده و سرمست از شنیدن چنین موسیقی زیبایی، مشتاقانه به عالم وجود آمده و از نیستی پا به هستی گذاشته اند؛ او معتقد است آنان در این دنیا نیز مست از آن باد? الهی، رقصان و پایکوبان می مانند و سپس در رستاخیز، با شنیدن پیام « إرجِعی إلی رَبّک » خداوند، مانند سیل به سوی بحر - که سرمنشأ آنهاست - می شتابند؛ بدین ترتیب بازگشت به آغاز و مبدأ نیز، به صورت یک رقص صورت می گیرد. مولانا از هرچه می بیند و می شنود، برداشت موسیقایی می کند؛ وی حتّی از وزش باد و تحرّک درختان و همچنین از حرکت گل در برابر نسیم، به "رقص باد" و "رقص درخت" و یا "رقص گل پیش صبا" تعبیر می کند و وزیدن بـاد بهاری در بین درختان و گلـها را به رسیدن پیغـامی از سوی معشوق حقیقی و شنیده شدن آوای موسیقی آشنایی مانند کرده و می گوید اجزای طبیعت بر اثر شنیدن این آوا دوباره زنده شده و به وجد می آیند و رقصان می گردند.