بررسی تطبیقی ادله موافقان و مخالفان تناسب و وحدت موضوعی آیات و سور قرآن

پایان نامه
چکیده

مفسران و پژوهشگران علوم قرآنی از دیرباز به علم مناسبات، توجه و عنایت ویژه ای داشته اند. علم مناسبات، دانش مهمی در علوم قرآن است که به بیان ارتباط میان آیات قرآن پرداخته و راز و رمزهای نهفته در میان این روابط را آشکار می سازد. این ارتباط هر چند در نگاه اول به چشم نمی آید اما اولا وجود دارد، ثانیاً با تفکری روش مند می توان آن را کشف کرد. علم مناسبات مانند بسیاری از علوم دیگر، موافقان و مخالفانی دارد. هر کدام از آنان نیز در موافقت یا مخالفت خود دلایلی ابراز داشته اند. اهمیت این موضوع به گونه ای است که پای مستشرقان نیز به میان آمده و آنها نیز در این موضوع اظهار نظر کرده اند. نکته در خور ذکر آن که اظهارات آنها غالبا تکرار حرف عالمان مسلمان است. پژوهش حاضر به منظور بررسی تطبیقی ادله موافقان و مخالفان این نظریه و به چالش کشیدن هر یک از دلایل مورد استناد طرفین و پاسخ به برخی شبهات مطروحه و بیان برخی راه حل ها، در جهت اعتلای این نظریه گام برداشته است. در این میان با توجه به مهمترین دلیل مورد استناد هر یک از طرفین – توقیفی یا اجتهادی بودن ترتیب آیات – و ارجحیت و صلابت نظریه توقیفی بودن ترتیب آیات، وجود ارتباط میان آیات انکار ناپذیر است. با عنایت به این نکته بنیادین که جمع و تدوین با فرمان الهی و با اشراف پیامبر(ص) و تدبیر حکیمانه ایشان صورت پذیرفته، این حقیقت بیشتر مقبول می افتد. این امر به ویژه در مورد آیات دفعی النزول – به تعبیر علامه طباطبایی- آشکارتر است. اما در خصوص تناسب میان سور با توجه به پیوند تنگاتنگ این نظریه با جمع و تدوین قرآن از یک سو، و عدم وجود رأیی قطعی در خصوص ترتیب سور قرآن از سوی دیگر، تنها می توان نظریه تناسب میان سور را در میان بخشی از سوره ها، ساری و جاری دانست. در مورد سایر سور، تنها می توان با بهره گیری از روش میدانی و راه مقایسه گری میان دو سوره همجوار و تدبّر در نقطه های اشتراک میان آن دو به کشف ارتباط میان سوره ها نائل آمد. پدیده وحدت موضوعی سوره ها نیز از نتایج اعتقاد به تناسب آیات به شمار می آید در این مقوله نیز آنچه از رهگذر پرتو افکنی بر دلایل موافقان و مخالفان به دست می آید این است که بسیاری از دلایل طرفین خالی از اشکال نیست. زیرا اختلافات موجود میان طرفداران در جهت کشف غرض اصلی سوره ها و نیز وجود ابهامات موجود در ذهن مخالفان، همگی ناشی از نوپایی این نظریه است. بنابراین با نظر به ابزارهای کشفی که به این منظور ارائه شده، در کنار پاسخ به ادله و ابهامات مخالفان می توان راه را برای گسترش روز افزون این نظریه باز نمود.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی ادله موافقان و مخالفان روش تفسیر علمی قرآن کریم

تلقی رایج از تفسیر علمی، تفسیری است که از اصطلاحات علمی در تفسیر قرآن کریم استفاده شده و مفسّر در استخراج دانش های گوناگون و آرای مختلف علمی از آیات قرآن، سعی می کند. قرآن کریم از نظر طرفداران این روش، شامل همۀ دانش ها، اعم از دانش های گذشته و آینده است. بنابراین در قرآن مجید از دیدگاه آنان، علاوه بر علوم دینی اعم از اعتقادی و عملی، سایر دانش های مختلف و متعدد طبیعی و دنیوی نیز وجود دارد. آیاتی ...

متن کامل

سنجش ادله موافقان و مخالفان تفسیر بر اساس ترتیب نزول

نویسنده در این مقاله به بررسی نظریات موافقان و مخالفان روش «تفسیر براساس ترتیب نزول» می‌پردازد در این راستا نخست به ادله نظریه موافقان اشاره کرده که عبارت است از: سیره پیامبر (ص) و امام علی (ع)، تأثیر در فهم بهتر، تاثیر در تشخیص روایات تفسیری از غیر تفسیری و کشف روش ایجاد تحول اجتماعی. آن‌گاه به نقد این ادله پرداخته است سپس به دیدگاه مخالفان اشاره کرده و ادله این نظریه را که عبارت است از: فقدان...

متن کامل

قاعده لطف در قرآن و روایات (نقد و بررسی ادله موافقان و مخالفان)

قاعده لطف از قواعد مهم کلامی است که مکاتب مختلف کلامی در اسلام، آن را در اثبات بعضی از اصول اعتقادی اساسی خود، به کار گرفته اند. متکلمان امامیه اصل امامت را و متکلمان معتزلی لزوم وعد و وعید را که از اصول اساسی این مکتب است از طریق قاعده لطف اثبات نموده اند، اما متکلمان اشعری و بعضی از معتزله بغداد این قاعده را انکار نموده و به ابطال آن پرداخته اند.  هدف از نگارش این مقاله این است که، با توجه به...

متن کامل

فواید پیوستگی آیات از منظر موافقان و مخالفان

مفسران و قرآن‌پژوهان بسیاری از گذشته تاکنون ارتباط آیات را مسلم انگاشته و کوششی فراوان در برقراری ارتباط میان آیات قرآن دارند. این گروه هرچند به‌صراحت از فواید پیوستگی آیات سخن نمی‌گویند و فواید ارتباط را برنمی‌شمارند، اما پرواضح است که از طرح بحث پیوستگی و برقراری ارتباط میان آیات، فواید خاصی را دنبال می‌کنند که برخی از آن فواید عبارت‌اند از سنجش نظریات تفسیری، ادبیات آیات، انکار تحریف قرآن، ک...

متن کامل

The Effects of 8 Weeks of Vitamin C Intake and Regular Aerobic Exercise on Serum Brain-Derived Neurotrophic Factor and Insulin-like Growth Factor-1 Levels in Obese Girls

شور و داوم اه : ،یبرجت همین قیقحت نیا رد 28 نیماتیو ،نیرمت ،لرتنک هورگ راهچ هب یفداصت روط هب و باختنا قاچ رتخد C یبیکرت و دندش میسقت . نیرمت تدش اب يزاوه 50 ات 70 ،رثکادح بلق نابرض دصرد 3 تدم هب و هتفه رد هسلج 8 هتفه دش ماجنا . هورگ ياه نیماتیو C و صرق یبیکرت 500 یلیم نیماتیو یمرگ C ار 3 فرصم هتفه رد راب دندومن . هنومن و لبق اتشان ینوخ ياه 48 هلخادم نیرخآ زا سپ تعاس اه عم...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه کاشان - دانشکده علوم انسانی

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023