طراحی و پیاده سازی پایگاه داده های منابع آب برای استفاده در محاسبات بارش-روانآب در محیط arcgis

چکیده امروزه سامانه های توسعه داده شده ی برآورد بارش-روانآب دارای تنوع بالایی می باشند. برآورد روانآب در چنین محیط هایی علاوه بر نیروی متخصص، هزینه و زمان زیاد، نیازمند مدیریت انواع داده های منابع آب است. علیرغم اینکه محاسبات برآورد روانآب سریع و دقیق شده است ولی عدم مدیریت صحیح حجم بالای داده های ورودی و خروجی عملا موجب کند و طولانی شدن این فرآیند گردیده است. از میان بسته های نرم افزاری توسعه داده شده، برنامه runoff که در محیط gis پیاده سازی شده است، مثال بارز ویژگی های فوق می باشد. هدف تحقیق حاضر طراحی و پیاده سازی پایگاه داده براساس استانداردهای موجود برای بسته نرم افزاری ذکر شده است. در این راستا ابتدا مدل مفهومی پایگاه داده طراحی شد و بر اساس آن داده های مورد نیاز برای محدوده مورد مطالعه فراهم گردید، مدل منطقی پایگاه داده در محیط visio طراحی شده و نهایتا مدل فیزیکی در پایگاه داده رابطه ای- شی ءگرا پیاده سازی شده است. این پایگاه به صورت geodatabase شخصی در فرمت access بوده و با استفاده از arccataloge پیاده سازی شده است. جهت هماهنگی پایگاه داده با برنامه runoff و حفظ تمامیت برنامه، همگام با طراحی و پیاده سازی پایگاه داده، توسعه برنامه در محیط arcgis با استفاده از اشیاء arcobjects صورت گرفت. بدین ترتیب نرم افزار جدید داده های موردنیاز خود را از پایگاه داده خوانده و اطلاعات مکانی و توصیفی تولید شده را در داخل آن ذخیره می کند. در این برنامه جستجوهایی مانند یافتن نزدیک ترین ایستگاه هیدرومتری به نقطه انتخابی و نزدیک ترین نقاط خروجی بالادست و پایین دست در روی شبکه هیدرومتری ممکن شده است. همچنین مدیریت انواع داده های بارش-روانآب اعم از داده های پویای تولید شده توسط برنامه مانند داده های حاصل از محاسبات در نقاط خروجی (محل، مقدار برآورد شده بارش -روانآب و ...) و نیز داده های پایه چون شبکه هیدروگرافی، نقاط روستا ها، ایستگاه های هیدرومتری، مدل رقومی زمین و مشتقات آن و ... در پایگاه داده متمرکز تسهیل می شود. بدین ترتیب پیاده سازی این پایگاه داده از تعدد فایل ها و افزونگی داده ها بطور چشمگیری کاسته و از جداسازی داده ها بازای محل محاسبات جلوگیری می نماید. مقدار این کاهش برای داده های محدوده حوضه صوفی چای بیش از یک سوم حجم داده ها در حالت فایلی پایگاه داده می باشد. بنابراین با استفاده از برنامه جدید که شامل سیستم مدیریت پایگاه داده ای متمرکز و منسجم می باشد مشکلات موجود در روند تولید، ذخیره و بازیابی صحیح داده های موردنیاز و تولیدی نرم افزار بارش-روانآب رفع می گردد.