کارآزمایی بالینی تأثیر مدروکسی پروژسترون استات و تران اگزامیک اسید در درمان زنان مبتلا به منوراژی

خونریزی زیاد قاعدگی یکی از علل عمد? کاهش کیفیت زندگی در زنان سنین باروری و نیز کم خونی فقر آهن محسوب می گردد. مطالع? حاضر به منظور بررسی و مقایس? اثر درمانی داروی مدروکسی پروژسترون استات و تران اگزامیک اسید بر منوراژی صورت گرفته است. معیارهای ورود به مطالعه شامل سن 45-20 سال، قاعدگی منظم، شکایت از خونریزی زیاد قاعدگی در چند سیکل پیاپی، عدم مصرف داروهای هورمونی و داروهای موثر بر خونریزی قاعدگی، فقدان هرگونه بیماری سیستمیک یا علل پاتولوژیک برای خونریزی زیاد قاعدگی، هموگلوبین بیشتر 5/10 نانوگرم بر دسی لیتر و عدم استفاده از مکمل آهن بود. 119 زن با شکایت از خونریزی زیاد قاعدگی با سیکلهای منظم از درمانگاه ابوریحان و مراکز بهداشتی شرق تهران بررسی شده و از بین آنها 90 نفر از زنان واجد شرایط وارد مطالعه شدند، که 71 نفر مطالعه را به پایان رساندند. پس از یک سیکل کنترل برای بررسی حجم و مدت خونریزی پایه بیماران به طور تصادفی به دو گروه درمانی تقسیم شدند. گروه اول تحت درمان با مدروکسی پروژسترون استات (44 نفر) و گروه دوم تحت درمان باتران اگزامیک اسید (46 نفر) قرار گرفتند. مدروکسی پروژسترون استات با دوز 5 میلی گرم هر 12 ساعت، از روز 5 تا 26 سیکل قاعدگی و تران اگزامیک اسید با دوز 500 میلی گرم هر 6 ساعت از روز 1 تا 5 قاعدگی، در سه سیکل متوالی تجویز شدند. داده های مربوط به میزان خونریزی قاعدگی (چارت تصویری ارزیابی خونریزی pblac)، طول مدت پریود، کیفیت زندگی (پرسشنامه سلامت عمومی sf-36 و پرسشنامه اختصاصی mq) و مقادیر آزمایشگاهی هموگلوبین و فریتین خون قبل و بعد از مداخله جمع آوری شده و مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج: در هر دو گروه کاهش معنادار در میانگین امتیاز pblac و طول مدت پریودهای قاعدگی و همچنین افزایش معنادار در برخی امتیازهای کیفیت زندگی و مقادیر هموگلوبین و فریتین خون طی سه سیکل درمان مشاهده شد. مدروکسی پروژسترون استات متوسط امتیاز pblacاز15/220 قبل از مداخله به 81/108 در سومین سیکل مداخله کاهش داد (0001/0p<). تران اگزامیک اسید نیز متوسط امتیاز pblac از 86/242 قبل از مداخله به50/101 در سومین سیکل مداخله کاهش داد (0001/0p<). تفاوت معنی داری بین دو گروه از نظر میزان خونریزی در هر سیکل براساس امتیاز pblac، قبل و بعد از مداخله مشاهده نشد (05/0<p). تفاوت معنی داری در رتب? کیفیت زندگی، طول مدت خونریزی قاعدگی، میزان رضایت از درمان و عوارض جانبی ناشی از درمان قبل و بعد از مداخله در گروه های درمان با مدروکسی پروژسترون استات و تران اگزامیک اسید مشاهده شد ( به ترتیب009/0 =p ، 0001/0p< ، 003/0 =p و 002/0=p ). تفاوت معنی داری در مقادیر هموگلوبین و فریتین خون بین دو گروه، قبل و بعد از مداخله مشاهده نشد( به ترتیب 5/0 =p و 7/0 =p ). نتیجه گیری: با توجه به اینکه اثرات تران اگزامیک اسید و مدروکسی پروژسترون استات در درمان منوراژی مشابه می باشد و مصرف تران اگزامیک اسید در مقایسه با مدروکسی پروژسترون استات سبب بهبود کیفیت زندگی زنان در بعد سلامت عمومی می شود(009/0=p) و علاوه بر آن بدلیل اینکه در مدت کوتاه تری از سیکل قاعدگی استفاده می شود، با پذیرش بیشتری از سوی بیماران مواجه است و عوارض کمتری را بهمراه دارد( بروز عوارض جانبی 7 نفر در مقایسه با 16 نفر، 42/18 درصد در مقایسه با 48/48 درصد) و به خصوص اثرات کمتری بر روی سیکل قاعدگی داشته و عوارضی مانند لکه بینی و بی نظمی قاعدگی را به همراه ندارد. به نظر می رسد درمان منوراژی با تران اگزامیک اسید روش دارویی موثرتر و کارآمد تری می باشد. کلید واژه : منوراژی، تران اگزامیک اسید، مدروکسی پروژسترون استات ، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت