تأثیر عوامل اجتماعی فرهنگی بر سوگنامه های فارسی و انگلیسی

چکیده: "تحلیل ژانر" تفسیر عمیقی از زبان است که برای تفسیر یک متن علاوه بر جنبه های زبان شناسی از جنبه های اجتماعی-فرهنگی، و روان-زبانی متن هم استفاده می کند. اما شکافی در مطالعات موجود در مورد تاثیر عوامل اجتماعی فرهنگی بر ژانر وجود دارد. بنابراین در این مطالعه ، تاثیر تغییر شرایط اجتماعی و تاثیر فرهنگ بر ساختار اجزاء یک ژانر مورد بررسی قرار داده شد. در این راستا ، تعداد 120 سوگنامه ی فارسی و انگلیسی از دو روزنامه ی "اطلاعات " و "new york times" به عنوان دو نماینده از زبان های فارسی و انگلیسی انتخاب شد. این سوگنامه ها با استفاده از مدل تحلیل اجزاء swales (1990) تحلیل شدند. جهت مطالعه در مورد تاثیر پذیری اجتماعی سوگنامه، انقلاب اسلامی ایران به عنوان نقطه ی عطف مطالعه انتخاب شد و ساختار اجزاء سوگنامه های فارسی در دو دوره ی قبل و بعد از انقلاب با هم مقایسه شدند. از طرف دیگر، ساختار اجزاء سوگنامه های معاصر فارسی و انگلیسی با هم مقایسه شدند تا تاثیر فرهنگ بر سوگنامه نیز مورد مطالعه قرار گیرد. علاوه بر استخراج ساختار اجزاء سوگنامه های معاصر فارسی سوگنامه های قبل و بعد از انقلاب و سوگنامه های معاصر انگلیسی، این نتیجه حاصل شد که انقلاب اسلامی ایران به عنوان یک تغییر اجتماعی بزرگ، تاثیر شگرفی بر ساختار اجزاء سوگنامه های فارسی نداشته است و صرفا منجر به توجه بیشتر به مراسم عزاداری به عنوان نمودی از مراسم مذهبی در سوگنامه ها شده است. اما این امر می تواند مربوط به سیر طبیعی تغییر در ژانر باشد.، چرا که این عقیده وجود دارد که ژانر سوگنامه در ایران هنوز در سیر تکاملی خود قرار دارد. از طرف دیگر، مقایسه ی اجزاء سوگنامه های معاصر فارسی و انگلیسی جنبه های مختلف فرهنگ ایران و آمریکا را در ژانر سوگنامه نشان داد. تاکید بیشتر سوگنامه های معاصر فارسی در اطلاع رسانی در مورد مراسم سوگواری، توجه آنها به عدم ارایه اطلاعات شخصی و عدم ارایه اطلاعات در مورد زنان در سوگنامه می تواند بیانگر تأثیر فرهنگ اسلامی بر فرهنگ ایرانی باشد. از طرف دیگر ، توضیح و تفسیر سوگنامه های معاصر انگلیسی در مورد دستاورد های متوفی و ارائه ی جزییات زندگی او، و در مقابل توجه ایرانیان به مراسم عزاداری و موضوعات مربوط به مرگ متوفی می تواند نشان دهنده نگاه مادی آمریکا یی ها و دیدگاه روحانی ایرانیان در مورد مرگ و زندگی باشد. این یافته همچنین می تواند نشان دهد که ایرانی ها بیشتر از آمریکایی ها به "سنت" ، آن هم به شکل سنت اسلامی ، پایبند هستند . همچنین ، این نتیجه به دست آمد که فرهنگ ایرانی یک فرهنگ "عنوان گرا" – دوستدار استفاده از عناوین اشخاص – است ، در حالی که سوگنامه های آمریکایی "غیر عنوان گرا " هستند . و در نهایت این نتیجه حاصل شد که سوگنامه های آمریکایی اغلب برای مخاطب عام نوشته شده است ، در حالی که سوگنامه های فارسی خطاب به خا نواده متوفی نوشته شده اند . روی هم رفته، این مطالعه نشان داد که مطالعه در مورد تاثیر عوامل اجتماعی بر ژانر سوگنامه نیاز به مطالعات دیگر با مجموعه ای از سوگنامه ها با فاصله ی بیشتر از واقعه ی اجتماعی مورد مطالعه دارد. چرا که به نظر میرسد، تغییر در ساختار اجتماعی با تاخیر زمانی بیشتری بر ساختار اجزاء یک ژانر تاثیر می گذارد. اما از نظر فرهنگی، این مطالعه به خوبی تاثیر عوامل فرهنگی بر سوگنامه را نشان داد و تاکید کرد که فرهنگ های مختلف ساختار های ذهنی متفاوتی در تولید و تشخیص هر ژانر دارند. به طور کلی، مطالعات ژانر میتواند برای " افزایش آگاهی " در یادگیری زبان خارجی یا زبان دوم و نیز در افزایش قابلیت های ارتباطی خواننده استفاده شود. از طرف دیگر ، امید است، نتایج این تحقیق شکاف موجود در مطالعات اجتماعی-فرهنگی بر ژانر های مختلف را بر طرف کرده و بتواند در کلاس های "مهارت نوشتن انگلیسی به عنوان تمرین در "آگاهی نسبت به ژانر" و نیز در "طراحی سوال " و " تدوین مطالب انگلیسی" مورد استفاده قرار گیرد. همچنین نتایج این مطالعه در کلاس های عمومی زبان شناسی میتواند دانشجویان را با جنبه های اجتماعی-فرهنگی مطالعات زبان شناسی آشنا کند.