بیان ژنهای زیر واحد b توکسین حساس به حرارت (ltb) و عامل کلونیزاسیون (cfa/i) باکتری اشریشیاکولای انتروتوکسیژنیک در گیاه تراریخت و ارزیابی پاسخهای ایمونولوژیک در حیوانات ایمن شده از طریق خوراکی

باکتری اشریشیا کولی انتروتوکسیژنیک، عامل اصلی اسهال در کودکان زیر 5 سال در کشورهای در حال توسعه است. آنتی ژن عامل کلونیزاسیون i (cfa/i) و توکسین حساس به حرارت (lt) از عوامل مهم حدت زای باکتری محسوب و به عنوان کاندیدای واکسن نیز مطرح می شوند. گیاهان تراریخت از طریق خوراکی می توانند ملکولهای کاندیداهای واکسن را به سطوح مخاطی گوارشی برسانند و پاسخهای ایمنی مخاطی و عمومی را تحریک کنند. ژن زیر واحد اصلی آنتی ژن عامل کلونیزاسیون (cfab) و زیر واحد b توکسین حساس به حرارت جهت بیان در گیاه، بهینه سازی و سنتز شد. ژن cfab-ltb در وکتورهای pbi121 (با پروموتر عمومی) و pbi1400 (با پروموتر اختصاصی دانه کلزا) زیر همسانه سازی و از طریق آگروباکتریوم تومی فاشینس به ترتیب به گیاه توتون و گیاه کلزا منتقل گردید. با استفاده ازتکنیک pcr و ساترن بلات حضور ژن در گیاه تراریخت و با تکنیک rt-pcr بیان ژن بررسی شد.. با روش ایمونوبلات سنتز پروتئین cfab-ltb دربرگ گیاه تنباکو و دانه گیاه کلزا تایید شد. میزان بیان فیوژن پروتئین cfab-ltb در برگ گیاه تراریخت تنباکو و دانه کلزا در حدود 3/0% پروتئین محلول تام برآورد شد. موشها با برگ توتون و دانه کلزا تراریخت از راه خوراکی ایمن شدند. وجود آنتی بادی igg و iga علیه ltb و cfab در سرم و مدفوع موشهای واکسینه، نشان دهنده تحریک پاسخهای ایمنی مخاطی و عمومی متعاقب واکسیناسیون است. همچنین آنتی بادی موشهای ایمن، از اتصال سم lt به رسپتور gm1 و اتصال باکتری etec به سلول caco-2 ممانعت می کرد. موشهای ایمن، با باکتری etec از راه خوراکی مواجه شدند و در مقایسه با موشهای کنترل، علایم بیماری و مرگ و میر در آنها دیده نشد. به عنوان نتیجه می توان گفت که فیوژن پروتئینcfab-ltb بیان شده در برگ تنباکو و دانه کلزا هنگامی از راه خوراکی به موشها تجویز می شود می تواند ایمونوژن و حفاظت بخش باشد و به عنوان کاندیدای واکسن علیه باکتری etec مطرح شود.