انتخاب سلولی هویج برای مقاومت به خشکی و فوزاریوم

برای مطالعه نحوه انجام انتخاب سلولی در ارقام هویج (daucus carota l.)جهت ایجاد مقاومت به تنش های خشکی و فوزاریومی، تحقیقی در گروه بیوتکنولوژی موسسه ملی تحقیقات سبزیجات روسیه در سال 88-1387به انجام رسید. بذور چهار رقم هویج رایج در ایران به اسامی مونارچ، نانس ایمپرود، تم تم و ویلمورن مورد استفاده قرار گرفت. جهت بررسی تأثیر غلظت های مختلف هورمون 2,4-d در میزان کالوس دهی و نیز هورمون های bap و kinetin در میزان مورفوژنی و باززایی، کالوس های تکثیر یافته به محیط های جدید انتقال یافتند. نتایج نشان داد که استفاده از هورمون 2,4-d با غلظت 2/0 میلی گرم در لیتر باعث تولید بیشترین تعداد کالوس های مورفوژن البته با حجم کمتر می شود. هورمون کینتین با غلظت 1/0 میلی گرم در لیتر بهترین نتیجه را از نظر مورفوژنی و باززایی به خصوص تولید جنین های سوماتیکی نشان داد. جهت انجام انتخاب سلولی برای مقاومت به فوزاریوم از اسید فوزاریک(fusaric acid) در غلظت های 0، 5، 10 و 15 میلی گرم در لیتر و برای مقاومت به خشکی از پلی اتیلن گلایکول (polyethylene glycol) در غلظت های 0، 5، 10، 15، 20 و 25 درصد و نیز برای افزایش ایجاد تنوع ژنتیکی از موتاژن شیمیایی نیتروزواتیل اوره (neu) در غلظت های 0، 5/0، 2 و 8 میلی مولار استفاده شد. نتایج بدست آمده حاکی از آن بود که افزایش غلظت مواد فوق باعث کاهش رشد کالوس ها، از بین رفتن توانایی مورفوژنی و باززایی و حتی از بین رفتن کالوس ها می شود به نحوی که در غلظت 15 میلی گرم اسید فوزاریک، 20 و 25 درصد پلی اتیلن گلایکول هیچ گیاهچه ای باززایی نشد و در غلظت 8 میلی مولار موتاژن تمام کالوس ها از بین رفتند. انجام آنالیزهای بیوشیمیایی شامل آنالیز پراکسیداز و محتوای آب در برگ نشان داد که لاین های حاصل از غلظت های بالاتر اسید فوزاریک و پلی اتیلن گلایکول میزان فعالیت پراکسیدازی و نیز میزان نگهداشت آب بیشتری از لاین های حاصل از غلظت های پایین داشتند. بررسی میزان تنوع ژنتیکی موجود بین لاین های باززایی شده با استفاده از آنالیز مولکولی rapd نیز دلالت بر این داشت که لاین های باززایی شده از هر رقم به خصوص لاین هایی که از فشارهای انتخابی بالاتری باززایی شده بودند تشابه کمی را با رقم پایه نشان دادند و به طور کلی بین کلیه لاین های باززایی شده تنوع ژنتیکی مشاهده شد.