تاثیر خلق مثبت و منفی در جریان فعالیت قشر مغز در آزمون های خلاقیت و ارتباط آن با برونگردی و پسیکوزگرایی

مقدمه و هدف: هدف تحقیق حاضر بررسی نقش خلق مثبت و منفی در فعالیت قشری مغز و حل مساله خلاق با توجه به ابعاد برونگردی و پسیکوزگرایی است. روش تحقیق : پژوهش حاضر در مقوله طرحهای تجربی مختلط قرار دارد؛ که از یک سو الگوی فعالیت مغزی و ظرفیت حل مساله خلاق را بر اساس مقایسه های بین گروهی مورد بررسی قرار می دهد و از سوی دیگر آثار خلق مثبت و منفی در چهارچوب مقایسه های درون گروهی وارسی شد. جامعه آماری این پژوهش دانشجویان دانشگاه اصفهان و دانشگاه علوم پزشکی اصفهان می باشند. آزمودنی های داوطلبی که در کلاسهای عمومی این دانشگاه شرکت داشتند, ابتدا نسخه تجدید نظر شده پرسشنامه شخصیتی آیزنک را تکمیل و سپس تعداد 80 نفراز آنها بر اساس نمره های انتهایی توزیع در دو بعد e وp برای چهار گروه برونگرد، درونگرد، پسیکوزگرای بالا و پسیکوزگرای پایین (هر گروه 20 نفر ) انتخاب شدند. هر یک از آزمودنی ها دو بار در معرض کاربندی آزمایشی (یک بار خلق مثبت و یک بار خلق منفی) قرار گرفت و پس از آن تکالیف حل مساله خلاق را تکمیل نمودند. در حین تکمیل تکالیف eeg مغزی آنها ثبت شد. نتایج : مقایسه گروهها در متغیر ظرفیت حل مساله خلاق نشان داد که ظرفیت حل مساله خلاق در گروه برونگرد بیشتر از گروه درونگرد و در گروه پسیکوزگرای بالا بیشتر از گروه پسیکوزگرای پایین است. مقایسه دو گروه برونگرد و پسیکوزگرای بالا نیز حاکی از عملکرد بهتر گروه برونگرد نسبت به گروه پسیکوزگرای بالا می باشد. همچنین تحلیل یافته ها نشان داد که در شرایط حل مساله خلاق الگوی آلفا در افراد برونگرد و پسیکوزگرای بالا غلبه بیشتری نسبت به افراد درونگرد و پسیکوزگرای پایین دارد. تحلیل یافته های مرتبط با خلق نشان داد که در گروه برونگرد در شرایط حل مساله خلاق در حالت خلق مثبت و در گروه پسیکوزگرای بالا در حالت خلق منفی, غلبه الگوی آلفا وجود دارد. بحث:نتایج نشان دهنده غلبه الگوی آلفا در شرایط حل مساله خلاق است, ظرفیت حل مساله خلاق در افراد هنگامی افزایش می یابد که انگیختگی قشری پایین وجود داشته باشد. یافته های پژوهش حاضر تایید کننده نظریه انگیختگی پایین و خلاقیت مارتیندیل است. همچنین نتایج حاکی از تاثیر متفاوت متغیر خلق با توجه به اثر شخصیت می باشد. خلق مثبت نسبت به خلق منفی منجر به تسهیل عملکرد خلاق در گروه برونگرد می شود, ولی در گروه پسیکوزگرای بالا خلق منفی عملکرد خلاق را تسهیل می کند. به عبارت دیگر, آثار متفاوت خلق مثبت و منفی با توجه به ابعاد شخصیت مورد توجه قرار می گیرد.