ارزیابی فعالیت آنزیم اندوگلوکاناز (cmcase) در قارچ سلولایتیک trichoderma longibrachiatum

سلولز فراوان ترین پلیمر زیستی روی زمین است و تقریباً 50% بیوسفر را تشکیل می دهد. این هوموپلیمر خطی از واحدهای d-گلوکز تشکیل شده است که توسط پیوند های بتاگلیکوزیدی به هم متصل می شوند. سلولز توسط آنزیم های تجزیه کننده سلولز یا سلولازها، به گلوکز تبدیل می گردد. سلولاز یک سیستم آنزیمیست که از سه گروه آنزیمی اندوگلوکاناز، اگزوگلوکاناز و بتاگلوکوزیداز تشکیل شده است. اندوگلوکاناز با تجزیه تصادفی پیوندهای داخلی زنجیره سلولزی، زنجیره های کوتاه تر الیگوساکاریدی ایجاد می کند. اگزوگلوکاناز مونومرها و دایمرهای گلوکزی را از انتهای زنجیره گلوکان جدا کرده و بتاگلوکوزیداز دایمرهای گلوکزی را هیدرولیز و تولید گلوکز می کند. این آنزیم ها کاربرد گسترده ای در صنایع غذایی، نساجی، کاغذ، تولید سوخت های زیستی وsingle cell protein دارند. دامنه گسترده ای از میکروارگانیسم ها توانایی تولید سلولاز و هضم سلولز را دارا می باشند. به دلیل کاربرد گسترده آنزیم های سلولاز، تحقیقات به سمت تولید اقتصادی آنهاست. از این رو تحقیقات بسیاری برای کاهش هزینه و تولید اقتصادی آنزیم های سلولایتیک انجام شده است که از آنجمله می توان به ایجاد تغییرات ژنتیکی در میکروارگانیسم های سلولایتیک و جستجو برای یافتن موجوداتی با توانایی بالای هضم سلولز اشاره کرد. ساده ترین و کم هزینه ترین روش، یافتن موجوداتی با توانایی بالای سلولایتیک است. نظر به اینکه سلولز مهم ترین جزء رژیم غذایی نشخوارکنندگان است، میکروارگانیسم های شکمبه این حیوانات توانایی تولید آنزیم های سلولایتیک وهضم سلولز را دارند. در این راستا در مطالعه ای که بر روی موجودات سلولایتیک شکمبه گوسفند تغذیه شده با رژیم غذای سلولزی انجام گرفت، یک گونه قارچ هایپرسلولایتیک از دیواره شکمبه جداسازی شد. در تحقیق حاضر قارچ سلولایتیک ایزوله شده، شناسایی مولکولی گردید و فعالیت سلولازی آن ارزیابی شد. نتیجه این تحقیق موید نتیجه بررسی های مورفولوژیک بود و این قارچ از گونه trichoderma longibrachiatum تشخیص داده شد. دمای بهینه برای رشد این قارچ بر اساس نتایج حاصله از آزمایشات اندازه گیری وزن خشک میسلیوم 0c37 تعیین گردید.آزمایشات آنزیمی به منظور تعیین غلظت بهینه آنزیم و سوبسترا، اسیدیته، دما و مدت زمان انکوباسیون آنزیم اندوگلوکاناز مترشحه توسط این قارچ با روش somogi-nelson انجام گرفت و نتایج به ترتیب gµ700، 25/1%(w/v)، 6، 0c50 و 60 دقیقه بود. نتایج cmc زایموگرافی حاکی از عدم وجود ایزوزایم بود و وزن مولکولی آنزیم 118kd برآورد شد. میزان km و vmax آنزیم به ترتیب 32/3 گرم در لیتر و 4/4 میکرومول گلوکز در میلی گرم پروتئین در ساعت بود. این قارچ به عنوان یک میکروارگانیسم ایزوله شده از منابع بومی، به دلیل سهولت رشد در محیط های هوازی و بی هوازی و به دلیل قدرت سلولایتیکی بالا می تواند کاربرد گسترده ای در صنایع مختلف داشته باشد.