اثر پوترسین، آسکوربیک اسید، کلسیم و هوادهی بر میزان تروپان آلکالوئیدها در گیاه atropa belladonna

گیاه شابیزک atropa belladonna) (یکی از گیاهان تیره سیب زمینی است، که دارای تروپان آلکالوئید های آتروپین و اسکوپولامین است. تولید تروپان آلکالوئید ها در کشت بافت و از آن جمله در کشت ریشه موئینه تا حد زیادی به محیط کشت بستگی دارد. از این رو ما در این تحقیق هدف خود را بررسی تغییرات مقدار این تروپان آلکالوئید ها در گیاه شابیزک با دستکاری در محیط کشت گیاه قرار داده ایم. گیاهچه ها و ریشه های موئینه در معرض تیمار های کلسیم کلراید، پوترسین، آسکوربیک اسید و در ریشه های موئینه علاوه بر آنها تیمار هوادهی قرار گرفتند، تا تاثیر این تیمار ها روی رشد و میزان تروپان آلکالوئید ها تعیین شود. کلسیم یک پیامرسان ثانویه است، و بنابر این باید میزان متابولیت های ثانویه را افزایش دهد. اما در این مطالعه کلسیم میزان تروپان آلکالوئید ها و رشد را در ریشه های موئینه کاهش داده، در گیاهچه ها کاهش رشد صورت گرفت، اما میزان تروپان آلکالوئید ها روند افزایشی داشت، بنابراین غلظت های پایین کلسیم که در تیمار گیاهچه ها سنجیده شده غلظت های مناسب برای افزایش تروپان آلکالوئید هاست. پوترسین یک پیش ماده برای مسیر بیوسنتزی تروپان آلکالوئید هاست، و بنابر این باید میزان این متابولیت ها را در این بافت افزایش دهد. در غلظت های مختلف تیمار پوترسین مشاهده گردید که غلظت تروپان آلکالوئید ها و به ویژه اسکوپولامین در تمام غلظت های پوترسین افزایش داشت. آسکوربیک اسید اثر فعال کننده بر مسیر بیوسنتزی اتیلن دارد، بنابراین انتظار می رفت، که این ماده محصولات مورد نظر ما را افزایش دهد. در این مطالعه با تیمار آسکوربیک اسید افزایش در رشد و میزان تروپان آلکالوئید و بخصوص مقدار اسکوپولامین مشاهده گردید. اما تیمار هوادهی در مقایسه با بقیه تیمار ها اثر مثبت بیشتری بر تشکیل تروپان آلکالوئیدها ریشه های موئینه داشت.