اثر بخشی مداخله ی مدیریت استرس شناختی- رفتاری بر کاهش علائم افسردگی، اضطراب، استرس و بهبود وضعیت سلامت بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید

آرتریت روماتوئید (ra) یک بیماری خود ایمنی مزمن است که بالاترین میزان شیوع را در میان بیماریهای التهابی روماتیسمی دارد و اغلب یک جریان درد و ناتوانی پیش رونده را به دنبال دارد. بیماران مبتلا به ra پریشانی روانشناختی بیشتری را در مقایسه با افراد سالم تجربه می کنند به طوریکه 2 تا 3 بار بیشتر از جمعیت عمومی دچار افسردگی می شوند و تقریبا 20% این بیماران دچار اضطراب شدید هستند. سیر غیر قابل پیش بینی همراه با عود و بهبود های مکرر و مفاصل آسیب دیده، به کاهش خود بسندگی، وابستگی در انجام فعالیت های روزانه، و کاهش توانایی کار منجر می شود. علاوه بر عوامل جسمانی که بیشترین تاثیر را در وضعیت سلامت این بیماران دارند، تغییرات روانشناختی همچون احساس بی پناهی، ناامیدی و افسردگی نیز نقش مهمی در این زمینه ایفا می کنند. هدف این پزوهش ارزیابی اثر بخشی درمان شناختی- رفتاری مدیریت استرس(cbsm) در کاهش علائم اضطراب و افسردگی و بهبود وضعیت سلامت در بیماران مبتلا به ra بود. روش: تعداد 24 نفر از بیماران که بر مبنای پرسشنامه ی افسردگی، اضطراب و استرس (dass) دارای علائم اضطراب و افسردگی بودند به طور تصادفی به دو گروه گواه (12=n) و آزمایش (12=n) تقسیم شدند که بعد از ریزش تعداد نمونه به 8 نفر در هر گروه کاهش یافت. گروه آزمایش به مدت 10 هفته در جلسات گروهی مدیریت استرس شرکت کردند و کتابچه هایی به آنها داده شد که حاوی تکالیف خانگی در این زمینه بود. گروه گواه مدخله ای دریافت نکرد. پرسشنامه ی dass و فرم کوتاه مقیاس اندازه گیری تاثیر آرتریت – ویرایش 2 (aims2-sf) به عنوان پیش آزمون، پس آزمون و در دوره ی پیگیری یکماهه در هر دو گروه به کار برده شد. یافته ها: تحلیل ها نشان داد که در دو مرحله ی پس آزمون و پیگیری میانگین نمرات اضطراب و افسردگی گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه به طور معناداری (0/0001>p) کاهش پیدا کرده است و همچنین بهبودی معناداری (0/0001>p و 0/05>p) در زیر مقیاس های وضعیت سلامت گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه مشاهده شد. نتیجه گیری: مدیریت استرس به شیوه ی شناختی- رفتاری می تواند به عنوان یک درمان الحاقی در کنار درمان های استاندارد ra، در زمینه ی کاهش اضطراب و افسردگی در این بیماران موثر واقع شود.