ارزشیابی انگلیسی ویژه دانشگاهی: ساخت و اعتبارسنجی بر اساس مدل جدید

انگلیسی ویژه دانشگاهی از حدود سه دهه پیش به عنوان شاخه ای از آموزش زبان انگلیسی مورد توجه دانشگاههای مختلف از جمله دانشگاههای ایران قرارگرفته است .همزمان با گسترش آموزش انگلیسی ویژه در دانشگاهها، ارزشیابی انگلیسی برای اهداف ویژه دانشگاهی نیز مورد توجه قرارگرفته است. یکی از موضوعات اصلی ارزشیابی انگلیسی عمومی و ویژه اعتبار سازه می باشد که علیرغم اهمیت آن چندان مورد توجه قرارنگرفته است. هدف از انجام این تحقیق بررسی اعتبار سازه آزمونهای انگلیسی ویژه دانشگاهی که بعنوان بخشی از آزمونهای ورودی مقاطع تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد، دکتری) مورد استفاده سازمان سنجش آموزش کشور و دیگر دانشگاههای مجری دوره دکتری کشور قرار می گیرند، می باشد. ابتدا مدل اعتبار سازه مناسب برای آزمونهای انگلیسی ویژه دانشگاهی با استفاده از مطالعات موجود طراحی شده است. این مدل عبارت است : سندیت آزمون، اعتبار نتیجه (اثر آزمون بر تدریس، یادگیری و آزمون شوندگان)، اعتبار تعمیم و رابطه بین دانش زمینه و آزمونهای زبان زبان ویژه دانشگاهی. بعبارت دیگر هدف این تحقیق بررسی شاخص های اعتبار ساره آزمونهای انگلیسی ویژه دانشگاهی (esap) ورودی مقاطع تحصیلات تکمیلی می باشد. برای انجام این تحقیق، ابتدا از میان مجموعه های علمی، پنج مجموعه علوم زیستی، علوم پایه، علوم زمین، علوم انسانی، فنی و مهندسی انتخاب شدند. سپس از میان هر مجموعه علمی یک رشته انتخاب گردید. رشته های انتخابی عبارتند از : ادبیات فارسی، جغرافیا، شیمی، زیست شناسی و مهدسی عمران. سپس با توجه به جمعیت دانشجویان کارشناسی ارشد که حدود 6500 نفر می باشند و از میان دانشجویان دکتری که حدود 300 نفر می باشند، با توجه به قرمول کوکران 250 نفر دانشجوی کارشناسی ارشد و 150 نفر دانشجوی دکتری مشغول تحصیل در دانشگاههای تربیت مدرس، تهران، شیراز، صنعتی شریف، علامه طباطبائی و شهید چمران اهواز به صورت تصادفی انتخاب شدند. علاوه بر این، 50 نفر مدرس انگلیسی ویژه دانشگاهی نیز انتخاب شدند.نوع تحقیق کمی-کیفی بوده است و برای جمع آوری داده ها از ابزارهای مختلف اثر آزمون بر تدریس، اثر آزمون بر یادگیری، سندیت آزمون، و پرسشنامه خود ارزیابی استفاده شده است. علاوه بر این از دو آزمون انگلیسی عمومی دانشگاهی و انگلیسی ئیژه دانشگاهی نیز استفاده شده است. داده ها از طریق آمار توصیفی و استنباطی و همچنین شیوه های تحلیل کیفی، تحلیل شده اند. نتایج نشان داده است که آزمونهای ورودی از لحاظ سندیت از ویژگیهای مطلوبی برخوردار نیستند. یعنی این آزمونها در راستای سنجش نیازها واقعی دانشجویان نمی باشند. اثرات خیلی مثبت و مفیدی برشیوه های تدریس معلمان، نوع مطالب درسی و مهارتهای که معلمان تدریس می کنند ندارند. همچنین، منجربه ایجاد نوآوری، و استفاده از تکنیکهای مختلف یادگیری و استفاده از مطالب درسی بسیار مهم نمی شوند. از اعتبار تعمیم بالایی برخوردار نمی باشند. نتایج همچنان نشان داده است که این آزمونها اثرات مثبت و منفی اجتماعی، روانی، مالی و آموزشی برای آزمون شوندگان دارند.در ارتباط با تاثیر دانش زمینه بر عملکرد دانش جویان در آزمونهای ویژه، این تحقیق نشان داده است که دانش زمینه اثر چندانی بر دانش جویان مبتدی ندارد ولی بر دانش جویان متوسط و پیشرفته اثر مثبت دارد. همچنین اثر دانش زمینه بر آزمونهای مهارتهای شنیداری و خواندن خیلی بیشتر از اثرات این آزمونهای بر مهارتهای نوشتاری و صحبت کردن می باشد.این نتایج کاربرد نظری و عملی زیادی برای موسسات آموزش عالی، سازمان بخش آموزش کشور معلمان انگلیسی ویژه و دانشجویان مقاطع تحصیلی دکتری و کارشناسی ارشد دارد.