شناسایی گونه های کرم خاکی شهرستان ساری (1386-1387)

سابقه وهدف :کرمهای خاکی ازشاخه آنلیدا بوده ودارای 10000 گونه شناسایی شده هستند.ارزش عملی این جانوران دراصلاح خاک ،تولیدکودازموادزایدآلی وزباله ها،تغذیه وپرورش طیوراست .همچنین فواید درمانی آنها به دلیل وجود آنزیمهای لومبروکیناز و تاثیرشان درتجزیه فیبرین ،درمان سرطان وتهیه دارو همگی دال براهمیت روزافزون این جانوران خاکزی دارد.هدف از این تحقیق ،تعیین هویت وشناسایی گونه های مختلف کرم خاکی درمناطق مختلف جغرافیایی شهرستان ساری است . مواد و روشها: نمونه ها از مناطق مختلف شهرستان ساری جمع آوری شده و با استفاده از محلول فرمالدئید و الکل در چند مرحله تثبیت شده و داخل لوله آزمایش حاوی فرمالین پنج درصد قرار گرفت. سپس با استفاده از کلید شناسایی گراف، ویژگی های هر نمونه را ثبت و اقدام به شناسایی کرم های تثبیت شده کردیم. پس از شناسایی، داده های بدست آمده از اطلاعات جغرافیایی مناطق نمونه برداری و نیز داده های حاصل از مشاهدات عینی و میکروسکوپی مشخصات مورفولوژیکی نمونه ها وارد نرم افزار spss شده و با استفاده از آزمون های کای اسکوار و anova آنالیز گردید. یافته ها: از 644 نمونه جمع آوری شده 345 نمونه، بالغ و قابل شناسایی بودند. از این تعداد پنج گونه شناسایی شدند که شامل eisenia fetida (نمونه120)، dendrobaena byblica (نمونه67 )، allolobophora caliginosa(نمونه58)، allolobophora kaznakovi (نمونه52) وallolobophora jassyensis (نمونه45) می شدند. به علاوه، دو نمونه له شده و در حال ترمیم بودند و یک نمونه نیز ناشناخته باقی ماند. بین هر یک از متغیرهای وزن، طول، و تعداد بندهای بدن با نوع گونه از لحاظ آماری رابطه معنادار وجود داشت (0/05 >p). میانگین وزن نمونه های بالغ 0/23 ± 0/54 گرم، میانگین طول آنها 16/24 ± 69/23 میلی متر و میانگین تعداد بندهایشان 18/96± 100/48بود. بیشترین میانگین های وزن، طول، و تعداد بندها متعلق به گونه allolobophora caliginosa بود. استنتاج : این مطالعه نشان داد که گونه ایزنیا فتیدا،8/34 درصد گونه ها (120 نمونه) را شامل شده و به عنوان گونه غالب شهرستان ساری به حساب می آید. این گونه در تمامی مناطق جلگه ای (45%)، جنگلی (31%)، آبی و ساحلی (18%) وکوهپایه ای (6%) یافت شد.