اثر حاکمیت شرکتی بر عملکرد با تاکید بر مدیریت ریسک جامع در شرکتهای بیمه

در ایران, خصوصی سازی صنعت بیمه منجر به خارج شدن آن از شرکتهای با مالکیت صرفا" «دولتی» و تاسیس شرکتهای بیمه خصوصی با سهامداران گوناگون گردید. شرکتهای بیمه به عنوان موسسات بزرگ مالی علاوه بر سهامداران خود, ذینفعان بسیاری نیز دارند. حاکمیت شرکتی مناسب در شرکتهای بیمه مستلزم استفاده و اعمال شیوه هایی است که سنجش, تحلیل و کنترل ریسکهای شرکت از جمله آن بوده و اعتبار شرکتهای بیمه را تحت تاثیر قرار می دهند. لذا به نظر می رسد که موفقیت فرآیند خصوصی سازی و تداوم عملکرد شرکتهای بیمه در گرو راهبری شرکتی مناسب و استفاده از مکانیسمهای مدیریت ریسک جامع است. این پژوهش از نظر طبقه بندی به لحاظ هدف, پژوهشی کاربردی و بر حسب روش و نحوه گردآوری داده ها, پژوهشی توصیفی- پیمایشی است که در آن همه شرکتهای بیمه (دارای حداقل سه سال سابقه فعالیت در داخل ایران) اعم از دولتی و خصوصی مورد مطالعه قرار گرفته اند. مهمترین روشهای گردآوری داده ها و اطلاعات بررسی و مطالعات کتابخانه ای و جستجو در اینترنت و پرسشنامه (روش میدانی) بوده است. پرسشنامه با طرح 33 سوال و با استفاده از طیف لیکرت 5 گزینه ای, میزان اهمیتِ به کارگیریِ فاکتورها, شاخصها و استانداردهای حاکمیت شرکتی و مدیریت ریسک جامع در هدایت و کنترلِ شرکتهای بیمه (وضعیت موجود) مورد پرسش قرار داد. افراد مورد پرسش مدیران عامل, اعضاء هیات مدیره به خصوص اعضاء موظف, معاون مالی و مدیر حسابرسی داخلی در شرکتهای بیمه بودند که در نهایت 52 پرسشنامه از 13 شرکت جمع آوری گردید. نرمال بودن توزیع متغیرهای مستقل پژوهش (نوسان سود, حاشیه سود و ضریب خسارت) با استفاده از آزمون کولموگورف-اسمیرنف و برابری واریانسهای دو گروه با استفاده از آزمون لون مشخص گردید. سپس آزمون تی استیودنت دو نمونه ای برای دو نمونه مستقل با سطح اطمینان 95 درصد به کار برده شد. نتایج بدست آمده حاکی از عدم تایید سه فرضیه فرعی و در نهایت فرضیه اصلی بود. بنابراین در ایران, حاکمیت شرکتی و مدیریت ریسک جامع به طور موثر به کارگرفته نمی شوند و تاثیری در بهبود عملکرد شرکتهای بیمه شامل کاهش نوسان سود, افزایش حاشیه سود و ضریب خسارت ندارند. لذا مطالعه, تدوین و اجرای قوانین حاکمیت شرکتی برای صنعت و بازار بیمه ایران, آموزش و فرهنگ سازی آن و استقرار کمیته مدیریت ریسک امری ضروری در جهت بهبود عملکرد شرکتهای بیمه به نظر می رسد.