تناسب بندی اکولوژیک سه محصول مهم زراعی با استفاده از gis در شهرستان مشهد

در سال های اخیر بحث استفاده از تکنولوژی های جدید در برنامه ریزی های کلان کشاورزی به شدت در محافل علمی مطرح شده است. یکی از دلایل مهم حرکت کشاورزی نوین به سمت فناوری های جدید افزایش روز افزون جمعیت جهان و تامین نیاز غذایی آنان است. از جمله مباحث جدید و کاربردی که متخصصان علم کشاورزی اکنون بر آن بسیار تاکید دارند کشاورزی دقیق می باشد. در کشاورزی دقیق از پنج تکنولوژی جدید شامل: سامانه اطلاعات جغرافیایی ، سنجش از دور ، سیستم موقعیت یاب جهانی ، رقومی کردن عملکرد و سیستم تعیین نهاده استفاده می شود. در این پایان نامه با استفاده از داده های جمع آوری شده از دشت مشهد اقدام به تهیه نقشه های روز رشد برای تعیین مناطق مطلوب و یا غیر مطلوب این دشت برای کشت سه گیاه زراعی گندم، چغندر قند و ذرت گردید. در مطالعه حاضر از سه ابزار نوین در کشاورزی دقیق یعنی سیستم اطلاعات جغرافیایی بطور خاص و هم چنین داده های سنجش از دوری و سیستم موقعیت یاب جهانی استفاده شده است. در این تحقیق با استفاده از داده های ماهواره ای تولید نقشه های لازم برای دشت مشهد انجام گرفته (تولید نقشه شیب، ارتفاع، جهات جغرافیایی، نقشه پراکندگی روستاها، قنوات، چاهها، چشمه ها و رودها) و با تکیه بر داده های 20 ساله هواشناسی بدست آمده از 6 ایستگاه سینوپتیک (مشهد، گلمکان، قوچان، نیشابور، سرخس و فریمان) میانگین دما، بارندگی و تبخیر سالانه، هم چنین میزان درجه روز رشد در هر یک از مراحل مختلف رشد سه گیاه تعیین گردید و در یک فرآیند پیچیده و با تلفیق داده های بدست آمده از تصاویر ماهواره ای و داده های هواشناسی تولید شده با استفاده از جدیدترین نرم افزار سامانه اطلاعات جغرافیایی نقشه های مربوطه تولید و اقدام به تناسب بندی اراضی دشت مشهد برای این محصولات گردید. نتایج بدست آمده نشان می دهد که برای مراحل رشدی مختلف، گندم و چغندر قند مناطق مطلوب متفاوتی در دشت وجود دارد، بنابراین نمی توان برای گندم و چغندر قند در تمامی مراحل رشدی منطقه ثابت مطلوبی را تعیین کرد، اما در مورد ذرت هم بصورت علوفه و هم دانه قسمت مشخصی از دشت مطلوبیت داشت. باید در هر منطقه با توجه به میزان واحد روز رشد تولیدی در آن اقدام به کشت گیاهی مناسب با آن ناحیه نمود و در صورت کشت گیاهی خاص برای چندین ناحیه، باید رقمی از آن گیاه کشت شود که با واحد روز رشد تولیدی در آن ناحیه خاص مطابقت داشته باشد.