عوامل موثر بر اشتغال زارعین به فعالیتهای خارج از مزرعه و تاثیر آن بر برابری درآمد: مطالعه موردی شهرستانهای مرودشت و سپیدان

جهت بررسی عوامل موثر بر تخصیص زمان زارعان در دو منطقه سپیدان و مرودشت از مدل چند گزینه ای لاجیت استفاده گردید. در این مطالعه اشتغال شامل کشاورزی، فعالیتهای مرتبط با کشاورزی و فعالیتهای نامرتبط با کشاورزی است. بر اساس نتایج در مرودشت متغیرهای سن، تحصیلات، اشتغال به دامداری، تعداد کلاسهای ترویجی که فرد شرکت کرده است، تعداد افراد تحت تکفل، مخارج خانوار، نسبت مخارج به درآمد کشاورزی، تعداد نیروی کار خانوادگی و ارزش اتومبیل اثری معنادار بر احتمال تخصیص زمان به فعالیتهای بیرون مزرعه مرتبط با کشاورزی داشته اند و در مورد فعالیتهای نامرتبط با کشاورزی کلیه متغیرها به جز سابقه و نسبت زمین ملکی به کل زمین مورد بهره برداری اثر معنادار بر تخصیص زمان به فعالیتهای نامرتبط با کشاورزی داشته اند. در سپیدان از میان متغیرها تنها تعداد دفعات شرکت در کلاسهای ترویجی، تعداد افراد تحت تکفل و مخارج اثری معنادار بر احتمال اشتغال بیرون مزرعه مرتبط با کشاورزی را نشان داده اند و متغیرهای سن، میزان تحصیلات، سابقه، میزان زمین ملکی، اشتغال به دامداری، نسبت زمین ملکی به کل زمین مورد بهره برداری، تعداد افراد تحت تکفل و مخارج و میزان وام کشاورزی دریافت شده تاثیری معنادار را بر احتمال اشتغال در فعالیتهای نامرتبط با کشاورزی داشته اند. همچنین در این مطالعه نقش منابع درآمدی گوناگون در ایجاد نابرابری درآمدی مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس نتایج حاصله کمترین سهم در ایجاد نابرابری در خانوارها مربوط به فعالیتهای بیرون مزرعه که با کشاورزی ارتباط ندارد، است و فعالیتهای زراعی بیشترین درصد از کل نابرابری درآمد را باعث گردیده است. در این مطالعه همچنین میزان علاقه به شغل کشاورزی در قالب پارامتری برای هر منطقه اندازه گیری شد. در راستای محاسبه این پارامتر، دستمزد پنهان و دستمزد بیرون مزرعه تخمین زده شد و در محاسبه پارامتر مورد استفاده قرار گرفت. طبق نتایج حاصله میزان علاقه به کار کشاورزی در شهرستان مرودشت برابر 0/81 و برای شهرستان سپیدان 0/24 می باشد. این نتایج نشان می دهد که میزان مطلوبیت ناشی از فعالیتهای کشاورزی 0/24 مطلوبیت ناشی از فراغت است.