رویا در منابع شیعی و روانشناسی

این پایان نامه موضوع رویا در منابع دست اول شیعی و نیز منابع مهم روانشناسی را در بردارد. هدف از این اقدام استخراج آرای متفکران شیعه و نحوه ی استنتاج آنها از آیات قرآن و روایات معصومین در کنار ابتکارات و برداشتهای فردی ایشان و در ادامه طرح دیدگاهای روانشناسی علمی و آبشخورها تاریخی آن بر پایه مکتوبات فروید و یونگ بوده است. برای نیل به هدف سعی شده است از تفاسیر شیعی و نیز کتب روایی اصیل استفاده شود و در کنار آن از تألیفات خاص متفکران نامدار شیعه (و نیز غیر شیعه ی مقبول در نزد شیعه) بهره برداری شده؛ در مورد مباحث روانشناسی نیز از کتابهای مقبول بین المللی استفاده شده است.همچنین در مراحل طرح و اجرا با متخصصین مربوط مشاوره شده است. درباره ی خودفرآیند ادراک رویا اگر چه با روشهای ثبت امواج ذهنی تغییراتی در بعضی مراکز مغزی اثبات شده است اما عملاً هیچیک از مولفین قدیم و جدید توضیح کاملی با دید مطلق علمی که تجربه پذیر و نقض پذیر باشد ارائه نداده اند، از لحاظ وجود رویا در بین متفکران شیعی فردی مانند سید مرتضی اصل وجود رویا را نفی می کند و روایات مربوطه را همه آحاد و ضعیف می داند و آنرا نوعی توهم می داند که بر پایه ی رسوبات ذهنی و حسی فرد واقع می شود و یا شیخ مفید اگر چه روایات را ضعیف می داند اما آنها را در حد چراغ راهنما می پذیرد و با نوعی تسامح درکی را در حین خواب قائل می شود و دسته بندی خاصی نیز ارائه می دهد؛ غالب متفکرین دیگر شیعی وجود رویا را قطعی وحتی بدیهی و بی نیاز از تعریف و اثبات دانسته اند ولی تقریباً همگی در توجیه آن از مواردی مانند عوالم بالا، روح بخاری و ... استفاده کرده اند که اثبات هیچیک با روش علمی و بجز با تکیه بر عوارض ملموس عملی نیست که این خود باعث انتقاد فراوان هر نحله به گروه های دیگر شده است. فروید نیز اگرچه سعی در قالب بندی رویا در چارچوب علمی نمود اما او هم با طرح بحث ناخودآگاه عملاً به همان وادی طرح چیزی غیرملموس در افتاده است. او به این موضوع از ابتدا کاملاً با دیدگاه شخصی وارد می شود و سپس سعی در تعمیم آن دارد و رویا را از دید تحقق آرزو، اما با سانسور غیرقابل پیش بینی و فراموشی های هدفمند در مسیر تراکم ، جابجایی و بازنمایی توضیح می دهد که همه ی اینها را در همان مسیر تحقق آرزو تفسیر می کند؛ چیزی که یونگ آنرا نقد می کند و ناکافی می داند و با تکیه بر پیش زمینه ی فرهنگ مسیحی خود در دو مسیر علت و غایت مندی و البته در همان چارچوب خودآگاه و ناخودآگاه به تفسیر می پردازد. راهنمائی تز با آقای دکتر عابدی بوده است که ضمن دارا بودن مدرک دکترای فلسفه به تدریس در حد خارج در حوزه ی علمیه ی قم اشتغال دارند و آرای تحلیلی و ابتکاری ایشان در علوم اسلامی برای صاحب نظران مشخص است. مشاوره با آقای دکتر کاویانی بوده است که علاوه بر تخصص علوم حوزوی در روانشناسی صاحب نظر نیز صاحب تالیفات فراوان می باشند. کلید واژه ها: خواب ، رویا، تعبیر خواب، آرزو ، رویای صادقه ، اضغاث احلام