مقایسه تکانشگری بیماران مبتلا به اختلال وسواسی-اجباری پاسخده و مقاوم به درمان با داروهای مهارکننده بازجذب سروتونین

هدف از این پژوهش، مقایسه تکانشگری بیماران مبتلا به اختلال وسواسی– اجباری پاسخده و مقاوم به درمان با داروهای مهارکننده ی انتخابی بازجذب سروتونین (ssris) بود. این پژوهش یک طرح علی-مقایسه ای بود. جامعه ی آماری این پژوهش شامل بیماران مبتلا به اختلال وسواسی-اجباری مراجعه کننده به درمانگاه های روانپزشکی، بیمارستان ها و مطب های خصوصی شهر اهواز بود که از اردیبهشت تا پایان سال 1387 تحت دارودرمانی با داروهای مهارکننده ی انتخابی بازجذب سروتونین (ssris) قرار گرفتند. روش نمونه گیری در پژوهش حاضر به صورت سهل الوصول بود. در نهایت، تعداد 37 بیمار مبتلا به اختلال وسواسی-اجباری، پس از انجام مصاحبه، گرفتن تشخیص اختلال وسواسی-اجباری و تجویز داروی ssriتوسط روانپزشک، از نظر علائم وسواسی-اجباری و تکانشگری مورد ارزیابی قرار گرفتند. در مرحله ی بعد و پس از اتمام دوره ی تعیین شده برای مصرف دارو (6 الی 8 هفته)، بیماران مجدداً از لحاظ علائم وسواسی-اجباری ارزیابی شدند. در کل و با توجه به محدودیت های عملی پژوهش های بالینی و محدودیت های عملی خاص این پژوهش، 7 بیمار در گروه بیماران پاسخده (بیمارانی که پس از 6 الی 8 هفته مصرف دارو، حداقل 30 درصد کاهش علائم وسواسی-اجباری داشتند) و 14 بیمار در گروه بیماران مقاوم به درمان (بیمارانی که پس از 6 الی 8 هفته مصرف دارو، کاهش علائم وسواسی-اجباری آن ها کمتر از 30 درصد بود) قرار گرفتند و از لحاظ تکانشگری مقایسه شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش عبارت بودند از نسخه یازدهم مقیاس تکانشگری بارات، فهرست علائم مقیاس وسواسی-اجباری ییل-براون و مصاحبه ساختاریافته تشخیصی برای اختلال های محور i در dsm-iv. نتایج حاصل از تحلیل اکتشافی داده ها نشان داد که میانگین نمره ی تکانشگری آزمودنی های گروه بیماران پاسخده (63/42) در مقایسه با میانگین نمره ی تکانشگری آزمودنی های گروه بیماران مقاوم (68/65) کوچکتر بود. مقایسه حداکثر و حداقل نمره ی تکانشگری گروه بیماران پاسخده (حداکثر 69 و حداقل 49) و گروه بیماران مقاوم (حداکثر 86 و حداقل 52) نشان داد که حداکثر و حداقل نمره تکانشگری آزمودنی های گروه بیماران پاسخده کوچکتر از نمره های مذکور در آزمودنی های گروه بیماران مقاوم بود. نتایج آزمون t دو گروه مستقل نشان داد که تفاوت میانگین تکانشگری بین بیماران وسواسی پاسخده و مقاوم به درمان با داروهای مهارکننده بازجذب سروتونین (ssris) در این پژوهش معنی دار نشد(1/31=t و 0/20=p). طبق نتایج حاصل از تحلیل مانوا، در این پژوهش بین بیماران وسواسی پاسخده و مقاوم به درمان با داروهای مهارکننده بازجذب سروتونین (ssris) از لحاظ خرده مقیاس های تکانشگری تفاوت معنی داری به دست نیامد. ضریب اتا (0/36) نشان داد که در این پژوهش تکانشگری 36 درصد واریانس عضویت گروهی بیماران را تبیین می-کند. توان مشاهده شده کمتر از 0/08 (یعنی 0/63) نشان داد که حجم نمونه کافی نبوده است. برای آزمون فرضیه ها، سطح معنی داری 0/05 در نظر گرفته شد.