تحلیل الگوی زمانی و مکانی طوفان ها و بادهای شدید در ایران

بر اساس مطالعات سازمان هواشناسی جهانی، بادهای با سرعت بیش از 15 متر بر ثانیه (30نات) بعنوان طوفان شناخته می شوند. لذا بر اساس این آستانه در این تحقیق فراوانی و توزیع زمانی و مکانی طوفان ها در ایران تحلیل و پهنه بندی شده است. جهت انجام این کار پس از جمع آوری داده های سمت و سرعت باد ایستگاههای سینوپتیک کشور، یک دوره ی آماری مشترک 40 ساله بین 33 ایستگاه استخراج گردید و با استفاده از نرم افزارهای spss و excel رژیم سرعت باد، فراوانی طوفان ها و جهات وزش طوفان ها برای ایستگاههای مورد مطالعه محاسبه شد. همچنین داده های باد ایستگاههای مورد مطالعه بر اساس طبقه بندی بیفورت طبقه بندی و بررسی شد. سپس اطلاعات حاصله، در نرم افزارarcgis وارد و نقشه پراکندگی مکانی و زمانی طوفان ها در ایران تهیه و تحلیل شد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که ماه مارس بیشترین میانگین روزهای طوفانی را با 12 روز در سال داشته است. در ایستگاه زابل که شرایط متفاوتی با سایر نقاط کشور نشان می دهد، ماه آگوست بالاترین میانگین روزهای طوفانی را با 26 روز داشته است. ساعت 12 بیشترین فراوانی وقوع طوفان ها را در کشور با 609 طوفان دارا بوده است. در ایستگاه زابل ساعت 6 با 841 طوفان بیشترین فراوانی را داشته است. فصل زمستان بیشترین روزهای طوفانی را در کشور با 875 روز دارا بوده است. در ایستگاه زابل بیشترین روزهای طوفانی متعلق به فصل تابستان با 1782 طوفان بوده است. همچنین پهنه بندی طوفان ها نشان می دهد که توزیع طوفان ها در کشور روند ثابتی نداشته، بطور کلی ایستگاه زابل با تفاوت زیاد بیشترین فراوانی وقوع طوفان ها را داشته است. ایستگاههای زاهدان، کرمان، تبریز، اصفهان، همدان و بندرانزلی شامل ایستگاههای با فراوانی وقوع بالا همچنین ایستگاههای خرم آباد، مشهد، اراک، ارومیه، گرگان، شاهرود، شیراز، تربت حیدریه و سمنان شامل ایستگاههای با کمترین فراوانی وقوع بوده اند. دیگر ایستگاهها از نظر وقوع طوفان ها مقدار متوسطی را داشته اند.