بررسی زمین شناسی و پترولوژی توده های نفوذی گجد در ارتباط با ولکانیتهای اطراف دهکده گجد در جنوب غربی نائین

ناحیه مورد مطالعه در 100 کیلومتری شرق اصفهان و 40 کیلومتری جنوب غربی نائین در محدوده ای بطول جغرافیائی 45 و 52 و 49 و 52 و عرض جغرافیائی 48 و32 و 50 و 32 واقع شده است . از نقطه نظر زمین شناسی این ناحیه متعلق به بخش غربی ایران مرکزی در کمربند آتشفشانی ارومیه - دختر می باشد. دو گسل اصلی، ناحیه را از طرف شرق توسط گسل ده شیر - بافت و از طرف غرب توسط گسل قم - زفره محدود نموده که گسلهای عرضی ناشی از آنها ناحیه را تحت تاثیر قرار داده و ساخت کاتاکلاستیک در آنها تولید نموده است . بررسی رخنمونهای موجود نشان داده است که در ناحیه مطالعه شده سنگهای قدیمی تراز ائوسن وجود ندارد و عمدتا" از انواع سنگهای پلوتونیک ، گدازه ای و پیرو کلاستیک می باشند. سنگهای پلوتونیک دارای تنوع : مونزوگابرو، کوارتز گابرو، کوارتز مونزو گابرو، آلکالی فلسپات کوارتز سینیت ، کوارتز مونزونیت ، کرانودیوریت ، آلکالی فلدسپات گرانیت ، مونزو گرانیت و رگه های اپلیت می باشد. ترکیب اصلی توده نفوذی که در بین ولکانیکها و پیرو کلاستها نفوذ نموده است طبق شواهد ژئوشیمیائی تونالیت نبوده بلکه عمدتا" مونزوگرانیت می باشد. سنگهای گدازه ای شامل : انواع بازالت ، آندزیت ، الکالی فلدسپات ، کوارتز تراکیت ، آلکانی فلدسپات ریولیت و انواع آذرآواری شامل : توف اندزیتی، توف ریولیتی، توف آلکالی فلدسپات ربولیت و ایگنمبریت می باشد. نفوذ این توده نفوذی سبب دگرگونی مجاورتی از نوع درجه ضعیف با فاسیس البیت - اپیدوت هورنفلس را نموده است . انکلاوهای میکروگرانولر با ترکیب اسید تا حد واسط در داخل ترکیب مونزوگرانیت وجود دارد که نشانگر اختلاط و آلودگی ماگمائی می باشد. باتوجه به نمودارهای مختلف کلیه سنگها دارای روند کالکو آلکالن بوده و منشاء دوگانه ای دارند. بخشهای بازیک و متوسط، از ماگمای بازیک ناشی از گوشته و بخشهای اسید حاصل ذوب بخشی پوسته هستند . همچنینی روند گرانیتوئیدهای منطقه با روند گرانیت های کردیلرایی که نشانگر وجود حاشیه قاره می باشد مطابقت نموده و از نظر کانی شناسی و ژئوشیمیائی مشابه گرانیتهای تیپ i بوده و جزء گرانیتهای کوهزائی (orogenic) محسوب می شوند . باتوجه به خصوصیات ژئوشیمیائی عناصر موجود در سربهای ماگمائی پراکندگی و بی نظمی میزان zr,rb,sr.cao.k2o,sio2 در انواع سنگها مشاهده می شود . که تائید کننده آلودگی ماگمائی می باشد. فعالیت محلولهای هیدرونرمال در منطقه مورد مطالعه بسیار شدید بوده و باعث تشکیل رگه های اپیدوت ، کوارتز، کلسیت ، سریسیت و کلریت شده است همچنین بین توده نفوذی و سنگهای دربرگیرنده (ولکانیکها) تبادل یون na2o,k2o,sio2 صورت گرفته و باعث تغییرات ژئوشیمیائی در انواع مختلف سنگهای حاشیه ای شده به طوری که سبب تشکیل کانیهای فلدسپات الکالن، بیوتیت و بافت میکرولیتی گردیده است . بررسی ژئودینامیکی ناحیه، ضمن تائید روند کالکو الکالن و اختلاف ماگما در آنها احتمال تشکیل این توده ها در حاشیه قاره با طبیعت کمان ماگمائی قاره ای (continental arc magmatic) را با تیپ آندین (anidian) می دهد، بنابراین توده های آذرین جنوب غربی نائین می تواند در ارتباط با پدیده فرورانش صفحه اقیانوسی دریای تتیس به زیر پوسته به زیر پوسته قاره ای پلاتفرم ایران احتمالا" حاصل شده باشد.