تحقیقی در باره کاربرد آزمون رورشا در تشخیص بیماری های روانی

هدف از این تحقیق بررسی کاربرد آزمون فرافکنی رورشا در تشخیص بیماران روانی از افراد طبیعی در جامعه ایران بود. به این منظور به 40 بیمار روانی شامل 20 بیمار روانی بستری در بخش اعصاب و روان بیمارستان حافظ شیراز و 20 نفر بیمار روانی سرپائی در انستیتو اعصاب و روانپزشکی شیراز آزمون رورشا داده شد. 24 نفر افراد طبیعی از میان دانشجویان دانشگاه شیراز، همراهان بیماران، کارمندان دولت و اقشار و طبقات مختلف انتخاب شدند و به آن ها نیز آزمون رورشا داده شد. گروه بیماران روانی و افراد طبیعی کاملا" مستقل بودند و از نظر سن، جنس ، تحصیلات و سایر متغیرها بطور تصادفی انتخاب شدند. بیماران روانی از میان کسانی که اختلالات شدید و اضطراب و بیقراری زیاد نداشتند انتخاب شدند و از انتخاب بیماران بدحال خودداری شد. بیماران روانی بستری همگی روان پریش بودند. از میان بیماران روانی سرپائی یک نفر روان پریش ، چهار نفر مرزی و 15 نفر روان نژاد بودند. افراد طبیعی سابقه هیچ گونه بیماری روانی نداشتند. اجرا و نمره گذاری آزمون براساس دستورالعمل راپاپورت بود. برای بررسی پروتکل های آزمودنی ها از دو روش مربع کای و تست تی استفاده شد. با استفاده از روش اول تشخیص کورانه تمام پروتکل ها بطور درهم و نامشخص به یک روانشناس بالینی که سابقه کار روی آزمون رورشا داشت داده شد تا فقط براساس نتایج موجود در پروتکل ها و بدون این که اطلاعی از بیماربودن یا سالم بودن آزمودنی ها داشته باشد، بیماران روانی را از افراد طبیعی جدا کند. از مجموع 64 پروتکل که با این روش بررسی شدند، سه مورد اشتباه و 61 مورد درست مشخص شدند. بین نتایج بدست آمده از روش تشخیص کورانه و آنچه که ممکن بود بطور تصادفی بدست آید از نظر آماری تفاوت معنی داری وجود داشت . بررسی معیراها توسط متد آماری مربع کای همچنین نشان داد که در مورد پاسخ های حیوانی، انسانی و آناتومی - از میان محتوای پاسخ ها و در مورد پاسخ های کلی، جزئی، حرکت ، فرم قابل قبول و فرم غیرقابل قبول، اختلاف معنی داری بین نسبت های بدست آمده در دو گروه وجود داشت . بیماران روانی نسبت بیشتری پاسخ های حیوانی، آناتومی، کلی و فرم غیرقابل قبول نشان دادند در حالیکه افراد طبیعی نسبت بیشتری پاسخ های انسانی، جزئی حرکت و فرم قابل قبول داشتند. در مورد پاسخ های شیئی، گیاه، ابر، خون، فضای سفید، رنگ و فرم تفاوت معنی داری بین دو گروه بدست نیامد. تست تی نشان میدهد که میانگین تعداد پاسخ ها در افراد طبیعی بطور معنی داری از میانگین بیماران روانی زیادتر است . در مجموع بررسی نتایج حاص نشان دادند که توسط آزمون رورشا می توان تا حدود زیادی بیماران روانی را از افراد طبیعی تشخیص داد. نتایج بدست آمده نشان دهنده اهمیت آزمون روشا در تشخیص بیماری های روانی است . اهمیت این یافته ها از نقطه نظر گسترش و توسعه کاربرد آزمون رورشا در ایران و لزوم تحقیقات گسترده تر در آینده مورد بحث قرار گرفته و پیشنهاداتی در این رابطه ارائه شده است .