بررسی میزان همبستگی بین اندازه های مشخصی از بدن و رشد در چند گروه نژادی از بره ها

بمنظور بررسی میزان همبستگی بین اندازه های مختلف بدن و بعضی از صفات اقتصادی، اطلاعات مربوط به 440 بره در موقع تولد، 421 بره در موقع شیرگیری و 162 بره نر در پرواربندی مورد مطالعه قرار گرفت . اکثر بره ها از پنج نژاد بومی ایرانی شامل قره گل، مهربان، نائینی، قزل و بختیاری و برخی نیز نتایج حاصل از تلاقی نژادهای بومی با قوچهای تارگی و کارادل بودند. تمام بره ها در ماههای اسفند و فروردین در ایستگاه تحقیقاتی دامپروری دانشکده کشاورزی متولد و در سن 5 + 75 روزگی از شیر گرفته شدند. بره های نر بمدت 100 روز پس از شیر گرفته شدن در تحت رژیم پرواری پرورش یافتند. اندازه های بدنی زیر بر روی هر بره در موقع تولد، شیرگیری و پایان دوره پرواربندی انجام گرفت ، ارتفاع بدن، محیط سینه، طول بدن، عمق سینه، عرض سینه، عرض لگن و طول و عرض استخوان کانن دست بره ها در موقع تولد، شیرگیری و هر 20 روز یکبار در طول دوران پرواربندی توزین شدند. بدلیل نامساوی بودن تعداد مشاهدات در هر گروه، اطلاعات بدست آمده پرورش deast-squares مورد تجزیه آماری قرار گرفت . بمنظور متعادل نمودن مشاهدات ، اثر عواملی چون نژاد حیوان، سن مادری و جنس بره از میان برداشته شد. نژاد در مراحل مختلف اندازه گیری اثر مشخصی بر روی پراکندگی تمام اندازه گیریها داشت و در میان گوسفندان بومی مورد مطالعه، نژاد قزل بزرگترین و نائینی کوچکترین جثه و در میان بره های حاصل از تلاقی، بطورکلی بره هائیکه مادرشان قزل بودند بزرگتر از دیگران بودند. بره های نر بزرگتر از بره های ماده و بره هائیکه مادرشان دو ساله بود تقریبا" کوچکتر از دیگر بره ها بودند. در میان اندازه گیریهای موقع تولد، محیط سینه بیشترین همبستگی را با وزن موقع تولد، وزن شیرگیری، افزایش وزن روزانه قبل از شیرگیری، وزن در پایان دوره پرواربندی و افزایش وزن روزانه در پرواربندی داشت و دامنه این همبستگی از 74ˆ0 برای وزن تولد تا 31ˆ0 برای افزایش وزن روزانه در پرواربندی متغیر بود. در میان اندازه گیریهای موقع شیرگیری، محیط سینه بهترین نشانگر وزن در پایان پرواربندی (r=0/63) و طول استخوان کانن بیشترین همبستگی (r=0/32) را با افزایش وزن روزانه در پرواربندی داشت .