وزارت در دولتهای صفاری، سامانی، دیلمی و غزنوی

در دولت سامانی تا زمانی که قدرت در دست پادشاه و رجال و خاندانهای ایرانی قرار داشت رونق و شکوه پادشاهی و وزارت برقرار بود و نهاد وزارت مانند نهاد پادشاهی تا حدودی از ثبات و استحکام پایداری در جامعه برقرار بود، ولی از زمانی که امرای نظامی و سپهسالاران در این دولت قدرت گرفتند به همان میزان که سلطن تحت سلطه و استیلای ایشان قرار گرفت و رونق و شکوه آن از میان رفت، وزارت و وزیران نیز تحت اختیار سرداران و امرای نظامی قرار گرفتند و موقعیت وزیران دچار تزلزل گردید. در نسل اول آل بویه به همراه رونق و ثبات پادشاهی ، وزارت نیز دارای جایگاه و موقعیت نسبتا مستحکم و بالایی برخوردار بود ولی از نسل دوم آل بویه به بعد بر اثر اختلافات جانشینی بر سر تخت سلطنت و همچنین اختلافات خانگی وزارت نیز مانند مقام پادشاهی ثبات و موقعیت گذشته خود را از دست داد. تشکیل حکومت غزنویان در قسمتی از ایران، غلبه و روی کار آمدن اهل شمشیر و نظام سپاهیگری بر حاکمیت و پادشاهی ایران بود.بنابراین نهاد سلطنت موفق شد نهاد وزارت را کاملا در تسلط و اختیار خود گرفته و نه تنها موقعیت و جایگاه وزیران بلکه مال و جان ایشان نیز در معرض تباهی و نیستی قرار گرفت.