بررسی کارائی تشخیص آسپیراسیون شیره معده در سل ریوی بالغین در بیماران بستری در بیمارستان بوعلی (77-78)

مقدمه: جهت تشخیص سل ریوی تاکید عمده بر آزمایش خلط می باشد اما بیمارانی وجود دارند که علیرغم داشتن شواهد بالینی و رادیوگرافیک به نفع سل ریوی آزمایش چند باره خلط آنها از نظر اسید فاست باسیل (afb) منفی گزارش می شود و یا خلط کافی جهت آزمایش ندارند. در شرایطی که امکانات برونکوسکوپی و bal موجود نباشد، تشخیص بیماری در این قبیل بیماران مشکل می نماید. تجربه عملی در بخش بیماری های عفونی و گرمسیری زاهدان نشان می دهد که در چنین بیمارانی آزمایش ترشحات شیره معده کمک زیادی به تشخیص می کند. با اینکه ارزش آسپیراسیون شیره معده در تشخیص سل ریوی اطفال واضح و روشن است اما ارزش تشخیص آن در سل ریوی بالغین کمتر مورد بررسی قرار گرفته است . روش کار: نمونه مورد مطالعه تمام بیمارانی بودند که با تشخیص سل ریوی طی سالهای 1377 و 1378 در بیمارستان بوعلی زاهدان بستری شده بودند. پرونده این بیماران از نظر راه تشخیص بیماری مورد بررسی قرار گرفت . نتایج: طی این دو سال جمعا 164 بیمار سل ریوی با شواهد مثبت باکتریولوژیک وجود داشت . نسبت جنسی بیماران تقریبا برابر بوده، 22 نفر از آنها (13 درصد) افغانی و بقیه ایرانی بودند. دامنه سنی بیماران از 16 سال تا 88 سال متغیر بود. معیار تشخیص بیماری در 139 نفر صرفا آزمایش مثبت خلط (1 تا 4 نوبت ) بود. در 33 بیمار آزمایش شیره معده انجام شده بود که در 23 مورد (69 درصد) مثبت بوده است . از این 23 بیمار، 6 بیمار علاوه بر آزمایش مثبت شیره معده خلط مثبت هم بوده اند. از 17 نفر باقیمانده 7 بیمارانی بوده اند که آزمایش خلط آنها (تا 4 نوبت ) منفی گزارش شده است و 10 نفر خلط کافی جهت آزمایش نداشته اند، بنظر می رسد که در بیمارانی که پزشک قویا به بیماری سل مظنون است و بیمار خلط کافی ندارد یا نتیجه آزمایش خلط منفی است ، آسپیراسیون ترشحات شیره معده می تواند در تشخیص سل ریوی بالغین مفید واقع شود.