ضرورت و امکان از دیدگاه لایب نیتس و ملاصدرا

پایان نامه
  • وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس
  • نویسنده خدیجه برآبادی
  • استاد راهنما رضا اکبریان
  • تعداد صفحات: ۱۵ صفحه ی اول
  • سال انتشار 1380
چکیده

ضرورت و امکان و به تبع آن تبیین نظام هستی، از مهمترین بحثهای فلسفی است که از دیرباز ذهن فلاسفه شرق و غرب را به خود مشغول داشته است. لایب نیتس و ملاصدرا نیز در این خصوص، با توجه به پیشینه تاریخی خود، نظرات بدیع و جالبی را ارائه داده اند. لایب نتیس و ملاصدرا، در بحث ضرورت و امکان از مبانی متفاوتی برخوردارند؛ به گونه ای که مناد،اساس فلسفه لایب نیتس را تشکیل می دهد و براساس نظرات منحصر به فردی که درباره جوهر فرد (مناد) دارد، آن را جوهر روحانی، بسیط و بدون جز که هیچ گونه شکل وامتدادی ندارد، تعریف می کند. لایب نیتس، با تمایز میان ضرورت مطلق و ضرورت مشروط یا به تعبیری ضرورت متافیزیکی و ضرورت اخلاقی و تعریفی که از ممکن ارائه می دهد، هر چیز جزئی در جهان و جهان من حیث المجموع را ممکن الوجود می داند؛ یعنی، چیزی که منطقا ممکن است وجود نداشته باشد. به نظر لایب نیتس، موجودات قبل از آنکه وجود بالفعل بیابند، ممکنات عقلی اند. آنها برای بالفعل شدن نیازمند جهتی هستند که همان مشیت آزاد خداوند است. در مقابل، اصلی ترین واساسی ترین مساله ای که در نظام مابعدالطبیعی ملاصدرا، از اهمیت ویژه ای برخوردار است، اصل تقدم وجود بر ماهیت یا مساله اصالت وجود است. صدالمتالهین با تکیه بر این اصل، مدعی است که ضرورت، شان وجود است ونظام هستی، نظامی ضروری است؛ با این تفاوت که وجود حق تبارک و تعالی، دارای ضرورت ازلی است و دیگر مراتب وجود، مقید به حیثیت تعلیلیه اند. از آنجا که علیت و رابطه ضروری نفس و بدن، از متفرعات بحث ضرورت و امکان به شمار می رود؛ دو فصل از رساله مذکور، به این دو موضوع اختصاص داده شده است. لایب نیتس و ملاصدرا، هر دو متفق القولند که خداوند قادر و حکیم، علت این جهان است. با این تفاوت که لایب نیتس هرگونه تاثیر و تاثری را بین منادها نفی می کند و رابطه منادها و به تبع آن، رابطه بین نفس و بدن را براساس هماهنگی پیشین بنیاد تبیین می کند. اما، ملاصدرا در بین جواهر مخلوق نیز قائل به رابطه ضروری علی و معلولی است و انطباق نفس و بدن در فلسفه وی با تاثیر و تاثر (هرچند به واسطه روح بخاری) تبیین می شود و مراد وی ازتاثیر، توقف، نیاز و تعلق وجودی است.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مسآله‌ی «حرکت» در حکمت متعالیه‌ی ملاصدرا و فلسفه‌ی لایب نیتس

وقتی چیزی در حال تغییر و عوض شدن تدریجی است، دارای صفتی می‌باشد که از آن به حرکت تعبیر می‌کنیم. در حرکت، شیء از پوسته‌ی نخستین خود بیرون می‌آید و به پوسته و هسته‌ای دیگر دست می‌یابد و یا نیست می‌شود و شیء دیگری بر جایش می‌نشیند. سؤال این‌جاست که تغییر و دگرگونی چگونه صفتی است؟ و چیزی که عوض می‌شود و از حالتی به حالت دیگر درمی‌آید بر او چه می‌گذرد؟ آیا خودش می‌ماند و احوالش عوض می‌شود؟ آیا ظاهرش...

متن کامل

بررسی مسئله شر از دیدگاه لایب نیتس و سوئین برن

مسأله شر یکی از مشکل‌ترین مسائل پیش روی اندیشه دینی است و هم‌اکنون بزرگترین دلیلی است که ملحدان برای انکار وجود خداوند به آن استناد می‌کنند. این مسأله ابراز می‌دارد که با وجود خدای قادر مطلق، عالم مطلق و خیر‌خواه مطلق، وجود شرور هیچ توجیهی نمی‌تواند داشته باشد. به دنبال این مسأله، پژوهش حاضر در پی آن است تا طبق دیدگاه دو فیلسوف مطرح، لایب نیتس و ریچارد سوئین برن، به مسأله شر بپردازد. این دو متف...

متن کامل

اختیار و جهان‌های ممکن از دیدگاه لایب نیتس

مسئلة اختیار از مهم­ترین مسایل مورد توجه لایب­نیتس است. او از این مسئله تحلیلی را ارائه داده است که در آن می­خواهد نشان دهد انسان و خداوند به معنای مشابهی مختارند. او در راستای ارائة راه حل خود برای مسئلة اختیار نکات مهمی را مطرح کرده و مورد بحث قرار می­دهد که از جملة آنها تمایز میان ضرورت شرطی و ضرورت مطلق و نظریة جهان­های ممکن است. در این مقاله نشان داده می­شود که تلاش لایب­نیتس برای مسئلة اخ...

متن کامل

نظام احسن از دیدگاه ملاصدرا و لایب نیتس

یکی از مسائل مهم در حوزه فلسفه و کلام، مسئله "نظام احسن" است. در این زمینه بسیاری از اندیشمندان در شرق و غرب عالم به بحث و بررسی پرداخته اند، لایب نیتس و ملاصدرا از اندیشه ورزانی هستند که با اعتقاد به کامل بودن نظام هستی و استناد به مبانی خود، به طرح، اثبات و دفاع از این نظریه پرداخته اند و جهان کنونی را بهترین جهان ممکن خوانده اند. ملاصدرا با تمسک به مسئله علم عنایی خداوند، حکمت بالغه الهی، خی...

15 صفحه اول

The Study of Stressful Factors in Clinical Education for Nursing Students Studying in Nursing and Midwifery College in Khorramabad

کچ هدي پ شي مز هني فده و : شزومآ لاب يني شخب ساسا ي شزومآ مهم و راتسرپ ي تسا . و هنوگ ره دوج لکشم ي شزومآ رد لاب يني ، آراک يي هدزاب و ا ني شزومآ زا شخب راچد ار لکشم م ي دنک . فده اب رضاح شهوژپ سررب ي لماوع سرتسا از ي شزومآ لاب يني رد وجشناد ناي راتسرپ ي هدکشناد راتسرپ ي و يامام ي ماـجنا داـبآ مرـخ تسا هتفرگ . شور و داوم راک : رضاح هعلاطم کي هعلاطم صوت يفي عطقم ي تسا . د...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023