تجزیه وتحلیل نوسانات بارش و محاسبه دوره های مرطوب و خشک در آذربایجان شرقی

وجود نوسانهای شدید و گاه بسیار شدید در مقدار بارش ایستگاههای استان آذربایجان شرقی در کلیه مقاطع زمانی ماهانه ، فصلی و سالانه از واقعیتهای اقلیمی استان محسوب می گردد که علت آن تغییراتی است که درعبور توده هواهای باران آور از استان ( افزایش یا کاهش عبور) به وجود می آید. نوسان بارش بویژه پارامتر تغییرپذیری بارش ماهانه از مقاطع فصلی و سالانه بسیار بیشتر است . در بین ماههای مختلف سال نیز تغییرپذیری بارش ماههای ژوئیه ، اوت و سپتامبر از دیگر ماهها بیشتر است که این امر در مقطع فصلی تابستان نیز تکرار می گردد. دوره های مختلف ماهانه ، فصلی و سالانه مرطوب و خشک ایستگاهها نیز از نوسان های بارش در طول مقاطع زمانی یادشده حاصل می شوند که در این میان دوره های خشک در کلیه مقاطع از فراوانی بیشتری نسبت به دوره های مرطوب برخوردارند، اما بیشتر اوقات در کل مقاطع حالت یا کیفیت معمولی در ایستگاههای استان آذربایجان شرقی برقرار است. با استفاده از داده های بارش استاندارد شده ‏‎spi‎‏ اقدام به تعیین دوره های مرطوب و خشک ایستگاهها شده و با استفاده از مقیاس طبقه بندی ‏‎spi‎‏ وضعیت ایستگاهها تعیین شده و سپس با تبدیل ‏‎spi‎‏ به داده های بارش استاندارد شده مک کال ‏‎mcspi‎‏ و قرار دادن آن در مدل سری زمانی تجزیه ، اقدام به پیش بینی مستقیم دوره های مرطوب و خشک استان در مقاطع فصلی و سالانه شده است . نتایج حاصل از پیش بینی و طبقه بندی فصول و سالهای آتی ایستگاهها بیانگر وجود نوسانات بارش و به تبع آن دوره های ترسالی و خشکسالی است که باید با اتخاذ تدابیر لازم در مورد بحرانهای آتی ( سیل و خشکسالی ) اقدام به مقابله با آنها کرد. با توجه به مدل پیش بینی بکار گرفته شده و دقت برازش مدل که در حد بسیار مطلوبی است می توان تا حد بسیار زیادی به پیش بینی های حاصله اطمینان کرد، که در این صورت در 10 سال آتی در برخی از سالها و فصول در ایستگاههایی چون تبریز با مشکل بسیار جدی مواجه هستیم.