بررسی ژئوشیمیایی و ژنتیکی سنگهای آذرین و دگرگونی و کانسار آهن منطقه سنگان خراسان

منطقه مورد مطالعه در 280 کیلومتری جنوب شرقی مشهد، در محدوده ای با طول های جغرافیایی 24 60 و 45 60 و عرض های جغرافیای ی26 34 و 33 34 در یک ناحیه کوهستانی واقع شده و از نظر زمین شناسی طبق تقسیمات افتخارنژاد (1359) جزء ایران مرکزی است . گرانیتوئیدها در شمال منطقه بصورت دو تودهء نفوذی باروند شرقی غربی مشاهده می شوند. سن قدیمی ترین سنگهای منطقه که گرانیت ها را احاطه می کنند ژوراسیک در نظر گرفته می شود. و اثر دگرگونی مجاروتی این توده ها روی تشکیلات ژوراسیک دیده می شود که این هاله دگرگونی مجاورتی در حاشیه جنوبی گرانیت سرنوسر واضح است . طبق گزارش ترنت این گرانیت ها از تشکیلات الیگومیوسن ناحیه قدیمی تر است ، تعیین سن مطلق که بر روی توده نفوذی سرنوسر به روش k/ar صورت گرفته سن 1ˆ1 + 2ˆ38 میلیون سال را داده سات که بیانگر ائوسن بالایی تا الیگوسن زیرین است . جنوب توده نفوذی سرنوسر، سنگهای ولکانیک و ساب ولکانیک ، اسکارن و کانسنگ آهن قرار دارد و در محدودهء معدن طبقات اسکارنی اغلب توسط دایکهای ریولیتی و ریوداسیتی قطع می شوند. از نظر پتروگرافی ترکیب توده های گرانیتوئیدی منطقه متنوع بوده و براساس طبقه بندیهای کانی شناسی (استراکایزن 1976) و شیمیایی (میدلموست 1987، کوکس و همکاران، 1979) و نورم (اکانر، 1965، بارکر 1979،اشتراکایزن ولومتر 1979) از آلکالی فلسپات گرانیت ، سینوگرانیت ، مونزوگرانیت و گرانودیوریت تشکیل شده است و در بعضی نقاط کوارتز سینیت و کوارتزمونزونیت نیز مشاهده می شود. سنگهای ولکانیک وساب ولکانیک منطقه بر اساس طبقه بندیهای شیمیایی (میدلموست 1980، کوکس و همکاران 1979) و نورم (اشتراکایزن ولومتر 1979) بیشتر در محدودهء ترکیبی تراکی آندزیت ، کوارتز تراکیت ، داسیت ، ریولیت قرار می گیرند. بنابراین سنگهای آذرین منطقه دارای ترکیب اسیدی تاحدود واسط می باشند . با توجه به ژئوشیمی عناصر اصلی، سنگهای آذرین منطقه کالکوآلکالن هستند که شاهد این امر نمودارهای alk(نیگلی) در مقابل si (نیگلی)، feo در مقابل feo/mgo، al2o3 در مقابل an نورماتیوو دیاگرام مثلثی afm می باشد. رفتار اکسیدهای اصلی و عناصر کمیاب در مقابل sio2 و ضریب تفریق بیانگر پدیدهء تفریق از طریق تبلور بخشی است . گرانیتوئیدهای منطقه با توجه به مشاهدات صحرایی، و معیارهای پتروگرافی و شیمیایی، اختصاصات گرانیت های تیپ i را نشان می دهند و کوهزایی بوده و از نظر تقسیمات تکتونیک صفحه ای اختصاصات گرانیتوئیدهای قوس قاره ای