بررسی تاثیر فواصل خطوط کاشت و میزانهای مختلف بذر بر روی برخی از صفات کمی و کیفی دانه و تعیین منحنی رشد در گیاه سویا

به منظور بررسی تاثیر فواصل ردیف کاشت و میزانهای بذر بر روی صفات کمی و کیفی و منحنی رشد گیاه سویا آزمایشی در سال 1371 در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج با استفاده از طرح آزمایشی اسپلیت بلوک بر پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار اجراء گردید. سطوح مختلف فاصله ردیف به عنوان فاکتور افقی و میزانهای بذر به عنوان فاکتور عمودی در نظر گرفته شدند. سطوح فاصله ردیف شامل a1 و a2 به ترتیب برابر 30 و 40 سانتیمتر و سطوح میزان بذر شامل b1 و b2 و b3 و b4 که بترتیب برابر50،60،70،80 کیلوگرم درهکتار بودند. درکنار این تحقیق طرحی جهت بررسی منحنی رشد و آنالیزهای رشد برای دو تیمار فاصله ردیف 30 سانتیمتر با میزان بذر 60 کیلوگرم درهکتار و تیمار فاصله ردیف 40 سانتیمتر با میزان بذر 60 کیلوگرم در هکتار در قالب طرح کرتهای کاملا تصادفی با سه تکرار پیاده شد که هرده روز یکبار از آن نمونه برداری انجام می شد. نتایج بدست آمده نشان داد که فاصله ردیف 30 سانتیمتر (a1) نسبت به فاصله ردیف 40 سانتیمتر (a2) عملکرد دانه و ماده خشک بیشتری تولید کرد. تیمار فاصله ردیف 30 سانتیمتربا میزان بذر 60 کیلوگرم درهکتار با متوسط عملکرد 6105 کیلوگرم در هکتار (در رطوبت یازده درصد) بالاترین عملکرد دانه را تولید کرد. نتایج حاصله بیانگر این مطلب هستند که هرچه فاصله خطوط کاشت کاهش یابد (البته تاحد معینی) و فاصله بین بوته ها برروی ردیف کاشت افزایش یابد (تاحد معینی) الگوی کاشت تاحدودی شکل مربعی به خود گرفته و بیشترین عملکرد دانه حاصل می گردد.هرچه تراکم زیادتر شود ارتفاع بوته و ارتفاع اولین غلاف تشکیل شده از سطح زمین افزایش می یابد اماتعداد غلاف در بوته و تعداد شاخه جانبی کاهش می یابد. تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه و همچنین درصد روغن میزان تحت تاثیر تراکم واقع نگردیدند. بنظر می رسد تیمار a1 b2 بعلت داشتن lad,lai,nar,cgr بیشتر، عملکرد دانه و تولید ماده خشک زیادتری داشته است .