بررسی شیوع هیدروسفالی علامت دار در حاملگی و عوارض زایمانی آن از سال 1376 لغایت خرداد 1377 در بیمارستان معتضدی کرمانشاه

هیدروسفالی داخلی عبارتست از تجمع بیش از حد مایع مغزی در بطنها و بدنبال آن بزرگ شدن جمجمه. هیدروسفالی تقریبا در 1 مورد از هر 2000 جنین دیده می شود و 12 درصد از تمام مالفورماسیونهای شدید زمان تولد را تشکیل می دهد. نقایص همراه شایع می باشند و اسپینابیفیدا در تقریبا یک سوم از موارد دیده می شود. مجیط دور سر جنین طبیعی بین 32 تا 38 سانتیمتر متغیر است . در هیدروسفالی محیط اغلب به 50 سانتیمتر می رسد و گاهی تا 80 سانتیمتر نیز افزایش می یابد. حجم مایع معمولی بین 500 تا 1500 میلی لیتر است ، اما تا 5 لیتر مایع نیز ممکن است جمع شود. حدود یک سوم از موارد با نمایش بریچ مراجعه می کنند. نمای جنین هرچه باشد عدم تناسب شدید بین سر و لکن وجود خواهد داشت و دیستوشی در موارد شدید ایجاد خواهد شد. با در نظر داشتن آنکه هیدروسفالی جنین فی الذاته باعث افزایش خطرات زایمانی برای مادر و نوزاد خواهد شد، لذا باید سعی در درمان آن نمود. بررسیهای انجام شده در پستانداران عالی و همچنین انسان نشان دهنده آنست که در اکثر موارد همواره با هیدروسفالی ناهنجاریهای دیگری هم خواه در سیستم اعصاب مرکزی و یا سیستمهای دیگر بدن وجود دارد که اغلب با زندگی طبیعی جنین منافات دارد، در این صورت قدم اول تعیین و تشخیص این ناهنجاریهاست . از آنجا که نجات جان جنین در این چنین موارد اکثرا عبث و بیهوده است لذا منحصرا توصیه می شود با سفالوسنتز جان مادر را نجات بدهیم. اما در هنگامیکه به دلایلی جنین منحصرا مبتلا به هیدروسفالی باشد و از طرفی پدر و مادر علاقمند به داشتن او باشند می توان جهت نجات جان مادر و جنین در مرحله اول و سپس حفظ و حراست مغز در شرایط خوب اقدام به گذاشتن شانت مغزی آمنیوتیک در جنین بعنوان یک عمل موقت نمود. بدین ترتیب از فشار داخل جمجمه که باعث آسیبهای جبران ناپذیر در مغز می شود کاسته شود. بعد از تولد با گذاشتن شانت دائم می توان درمان را ادامه داد. در مورد مادر نیز تشخیص بموقع هیدروسفالی و انجام درمانهای لازم قبل و حین زایمان می تواند عوارض و مورتالیتی مادر را به حداقل برساند. با کاهش حجم جمجمه جنین می توان احتمال پارگی رحم و سرویکس و پرینه را در بخشهای مختلف زایمان به حداقل رسانید. و در صورت وقوع پارگی ها با در دسترس داشتن فرآورده های خونی ترمیم به موقع می توان از عوارض بعدی جلوگیری کرد.