واقعیت این است یکی از عوامل توسعه جوامع بشری رویکردی ویژه به علم ژئومورفولوژی است، خصوصاً در زمینه آب. در این تحقیق با تبیین و تشریح عوارض ژئومرفولوژی که ظاهراً ساده به نظر می رسید اما با کنکاش در طبیعت آن رابطه آنها با منابع آبی تا حدودی بیان گردیده است . با توجه به محدود بودن و غیرقابل تجدیدبودن ذخایر آبی کشورمان با شناسایی عوارضی چون مخروط افکنه ، تراس ، مآندر ، دره های u,v و غیره و حتی عوا...

شهر کوهپبایه‌ای ششتمد ـ به عنوان یکی از شهرهای توابع شهرستان سبزوارـ با سابقه‌ی حدود دو هزار سال قدمت در سی کیلومتری جنوب سبزوار و در دامنه‌ی شمالی کوه‌های موسوم به «کوه‌میش» قرارگرفته‌است. بخشی از ادبیات شفاهی ششتمد را، ترانه‌ها و دوبیتی‌های محلی تشکیل می-دهد. این ترانه‌ها عبارتند از: عاشقانه، گران‌سالی، آیینی، اجتماعی، فردی و مرثیه‌ها. هدف از این نوشتار بررسی محتوایی و ساختاری اشعار و ترانه‌ه...

هدف از این پژوهش بررسی مراسم نخل آرایی و درک اشخاص بومی _ساکن در ششتمد_ به جا آورنده این آیین به عنوان بخشی از مراسم نخل گردانی به روش مردم نگاری تفسیری است. بدین منظور و با هدف شناخت عمیق تر آیین نخل بندی و نخل گردانی، از روش های مردم نگارانه مشاهده مستقیم، مصاحبه عمیق، توصیف و تفسیر و هم چنین از اطلاعات ذخیره شده توسط افراد محلی برای کمتر شدن خطاها استفاده شده است. ابتدا در بحث مفهومی به مرور...

استفاده‌ی بی‌رویه از منابع سوخت فسیلی با آلوده ساختن محیط زیست زندگی در کره‌ی زمین را تهدید می‌کند و امروزه یکی از راهکارهایی که برای انرژی پیشنهاد می‌شود، در کنار اصلاح مصرف، استفاده انرژیهای تجدیدپذیر است. انرژی خورشیدی از جمله انرژیهای تجدیدپذیر است. در این تحقیق با استفاده از روش تحلیل تابش در محیط GIS، نقشه پهنه‌بندی تابش کل خورشیدی در سطح 159 روستای فعال شهرستان سبزوار تولید شد. در این تح...

آیین شیر، آیینی عاشورایی است که در برخی نقاط ایران به‌ویژه ایران مرکزی مانند یزد، شاهرود به‌طور گسترده اجرا می‌شود. در آیین شیر که در ایام عزاداری امام حسین (ع) اجرا می‌شود، فردی با پوشیدن لباس و زدن ماسکی به صورت به‌شکل شیر درآمده، با انجام حرکات و آواهایی در میان عزاداران حسینی به‌طور نمادین به عزاداری و سوگواری سید و سالار شهیدان می‌پردازد. این پژوهش به بررسی انسان‌شناختی این آیین در منطق‌ها...

لالایی‎ها‎ی فولکلوریک بخش مهمی از ادبیات شفاهی و عامیانۀ مردم هر فرهنگ و جامعه را شکل می‎دهند. این بخش از ادبیات شفاهی به علت ارتباط تنگاتنگی که با زنان دارد، منبع ارزشمندی برای شناخت وضعیت اجتماعی و فرهنگی ایشان به‌ویژه در جوامع و بافت‎های سنتی و پیشامدرن محسوب می‌گردد. این مطالعه ملهم از رویکردهای فمنیستی و با محوریت جنسیت به بررسی مضمونی لالایی‎های ششتمد سبزوار می‎پردازد. رویکرد روشی این پژو...

مرزهای رودخانه ای، یکی از انواع مرز های بین المللی هستند که به خاطر تغییرات موفولوژیکی بستر و انحرافات کانال آنها، همواره مشکلات و تنش هایی را در تعیین حدود مرز کشورهای فیمابین بوجود می آورند. در این پژوهش مورفولوژی رودخانۀ مرزی اترک در بازه ای به طول تقریبی 150 کیلومتر از محل اتصال شاخه سومبار تا دریای خزر مورد بررسی قرار گرفته است. با استفاده از تصاویر ماهواره ای tm وetm سال های 1994، 1999 و ...

در رویکرد انسان‌شناختی به فولکلور، ادبیات شفاهی بازتابی از فرهنگ و استلزام‎های آن در نظر گرفته شده و به‎مثابۀ بستری برای پژوهش و تحقیق دربارۀ جامعه به آن نگریسته می‎شود. مقالۀ حاضر به بررسی ابیات و اشعار مربوط به دو آیین روایی در ششتمد سبزوار با عنوان چاووشی‎خوانی و رباعی‎خوانی می‎پردازد. در بررسی این ابیات محوریت با ابیات و اشعاری است که با مضمون امام رضا (علیه‎السلام) ساخته و پرداخته‎ شده‎اند...