مسأله جبر و اختیار یکی از جنجالی‌ترین و غامضترین بحث های کلامی است. این بحث ریشه تاریخی بسیار قدیم دارد و در گفته ها و اندیشه‌های فلاسفه، عرفا، شعرا و دیگران به جلوه‌های گوناگون نمود یافته است. مفهوم جبر یکی از مفاهیم کلیدی و کاربردی اشعار حافظ شیرازی و ابوالعلاء معرّی است. گروهی آن دو را بر مسلک جبر و گروهی دیگر با تفسیر و تأویل ابیاتشان آنها را معتقد به اختیار می‌دانند. این نوشتار سعی در بررسی...

گوردن-وب و والپر در سال 1991 توانستند به کمک قضیه سونادا اولین مثال های نقض برای سوال معروف کاک با عنوان "آیا می توان شکل یک طبل را شنید؟" در صفحه را ارائه دهند. در مسیر تلاشهایی که از آن به بعد برای ساخت مثالهایی خاص تر و جدیدتر از طبلهای ریاضیاتی غیر یکسان انجام گرفتند, در این رساله سعی شده است تا به معرفی ساختارهای جدیدی تحت اعمال شرایط مرزی مرکب دیریکله- نویمن پرداخته شود. به کمک این مثاله...

فرض کنید یک جبر باناخ باشد. ما نشان می دهیم که اگر یک ایده ال انقباض پذیر ازیک جبر باناخ باشد آنگاه برقرار است. سپس وجود یک خود توان می نیمال مرکزی را در یک جبر باناخ انقباض پذیرکه یک تابعک ضربی نا صفر روی آن موجود باشد ثابت می کنیم. همچنین مفهومb- انقباض پذیری و یکی از فرم های معادل آن را معرفی می کنیم و با مثالی نشان می دهیم که b- انقباض پذیری به طور اکید از انقباض پذیری ضعیف تر است.

مسأله‌ی جبر و اختیار یکی از مسایل مهم در حوزه‌ی افعال الاهی است که همواره ذهن انسان‌ها را از ابتدای تاریخ تاکنون به خود مشغول داشته است. در این میان، جهمیه را طرف‌داران جبر محض، اشاعره را طرف‌داران جبر محض در یک مرحله و طرف‌دار کسب در مرحله‌ی دیگر، معتزله و قدریه را طرف‌داران اختیار محض و امامیه را طرف‌داران امر بین الامرین یاد کرده‌اند. بر این اساس، فخر رازی نیز به منزله‌ی یکی از برجسته‌ترین م...

در این مقاله، مروری داریم بر منطق کلاسیک و جبر مربوط به آن، سپس مفهوم جبری کردن منطق های غیرکلاسیک را مورد مطالعه قرار می دهیم و مثالهایی از آن را با دید جبری می آوریم. جبر منطق چندارزشی پایه BL را مطالعه کرده، تعمیم های آن را بررسی می کنیم. در پایان، آخرین تحقیقات بر روی این تعمیم ها را مطرح می کنیم.

تکنیک تحلیل کیفی تطبیقی» که مبتنی بر «جبر بولی» یا بسط بولی منطق مقایسه اسمی استرارت میل است،روششناسی ضمنی و تلویحی تحقیقات تطبیقی – تاریخی است. بااستفاده از این تکنیک تحلیل گران می توانند به وارسی ترکیب های متفاوت از تبیین کننده ها، به مثابه علل یک نتیجه (معلول) واحد بپردازند. تکنیک جبر بولی در تحلیل تطبیقی-تاریخی نیز ابزاری سودمند برای تحلیل مجموعه داده هایی با N متوسط است. در مقاله حاضر ابتد...

آموزه­های  اعتقادی قضا و قدر و جبر و اختیار به دلیل پیچیدگی­هایی که دارند، در طول تاریخ بارها به دلایل گوناگون، مورد سوء استفاده افراد و گروه های مختلف قرار گرفته­اند. یکی از آرای رایج در دوره بنی امیه، جبرگرایی است که در سخنان و نامه­ های حکومتی آن دوران، به روشنی دیده می­شود. مقاله حاضر، توسعه نظریه جبر را با تأکید بر تأثیر طرفداران و موافقان بنی امیه بررسی  می­کند. این مقاله می­کوشد نقش قشره...

مسئله جبر و اختیار از مسائل بنیادین تاریخ اندیشه بشری، و محل مواجهه آرا متنوع و بعضاً متضاد انواع مکاتب جبرگرا، اختیارگرا و سازگارگرا بوده و هست. آنچه در پیش‌رو دارید، حاصل بررسی و تأملی در اهم رویکرد‌های جبرستیز نیم قرن اخیر فلاسفه غربی و نیز راهبرد خاص ملاصدرا در عالم اسلامی به‌منظور دفاع از اختیار است؛ این رویکرد‌ها تلاش می‌کنند تا با بررسی و تأمل مجدد پیرامون معنا و لوازم جبر و اختیار به باز...

جبر نوین که از دهۀ ١٩٣٠ میلادی با نفوذ و تأثیر امی نوتر و مبتنی بر دستاوردهای پیشین او، آرتین، ودربورن، براوئر و دیگران شروع شد، با گرایش های متنوعی که بعداً در آن به وجود آمد، بخشی مهم از ریاضیات را به خود اختصاص داد که پژوهش در این بخش تا به امروز ادامه دارد. در این نوشته زمینه های فکری و نتایج پیشین را که به پیدایش جبر نوین منجر شد، به اختصار بیان می کنیم و رهیافت های نویی را مرور می کنیم که ...