داود نجاتی

مدرس مدعو دانشگاه پیام نور

[ 1 ] - تحلیل و بررسی«رنگ سیاه» در اشعار نیما و محمود درویش

عنصر رنگ، با ادبیات، پیوند تنگاتنگ و عمیقی دارد. رنگ‌ها، احساسات و نشانه‌های گوناگونی را القا می‌کنند که از طریق آن می‌توان بسیاری از راز و رمزها را کشف نمود و از اوضاع سیاسی – اجتماعی عصر شاعر پرده افکند. نیمایوشیج در ادبیات معاصر فارسی و محمود درویش در ادبیات معاصر عربی، با هوشیاری و هنرمندانه از امکان برجستۀ رنگ‌ها در تصویرسازی‌های خویش بهره جسته‌اند. در این نوشتار برآنیم تا بازنمود «رنگ سیا...

[ 2 ] - جبر و اختیار در جهان بینی حافظ و معرّی

مسأله جبر و اختیار یکی از جنجالی‌ترین و غامضترین بحث های کلامی است. این بحث ریشه تاریخی بسیار قدیم دارد و در گفته ها و اندیشه‌های فلاسفه، عرفا، شعرا و دیگران به جلوه‌های گوناگون نمود یافته است. مفهوم جبر یکی از مفاهیم کلیدی و کاربردی اشعار حافظ شیرازی و ابوالعلاء معرّی است. گروهی آن دو را بر مسلک جبر و گروهی دیگر با تفسیر و تأویل ابیاتشان آنها را معتقد به اختیار می‌دانند. این نوشتار سعی در بررسی...

[ 4 ] - مؤلفه های رئالیسم جادویی در رمان «تقریر میلیس» اثر ربیع جابر

گونه­های داستان­نویسی نوین در غرب، در ادبیات داستانی امروز عربی نمود چشمگیری داشته است. از جملة آن­ها، «رئالیسم جادویی» است. رئالیسم جادویی بر گونه­ای از روایت رئالیستی اطلاق می­گردد که از یک سو به یک داستان واقع­گرا شباهت دارد؛ از سویی دیگر، وقوع رویدادهایی شگفت، اثر را از گسترة واقع­گرایی خارج می­سازد. بنابراین، رئالیسم جادویی، روایتی واقع­گراست که در بافتی سحرآمیز و جادویی رخ می­دهد. ربیع جا...

[ 5 ] - واکاوی جلوه های «خودشیفتگی هنری» در اشعار بارودی

سرایش شعر، زاییدة روح تلطیف یافتة شاعر است و از ضمیر ناخودآگاه او سرچشمه می­گیرد. این آفرینش هنری، از دیرباز، در کام بشر شیرین آمد و به ستایش و تمجید آن پرداخت. از این پس، شاعر که خود را در اوج منزلت ادبی و هنری می­یابد، مغرور می­شود و خود نیز، سر تعظیم بر آستان هنرش فرود می­آورد و زانوی خاکساری بر درگاهش می­ساید و زبان به تسبیح و تعظیم اشعار خویش می‌گشاید. از آنجا که جلوه­های این خودستایی شاعر...

[ 6 ] - کارکردِ برخی از تکنیک‌های فراداستان در ساختِ معماریِ رئالیسم جادویی (خوانشی در رمان «رآلف رزق الله فی المرآة» از ربیع جابر)

رمان‌های پسامدرن، به دنبال شکل‌های جدیدی هستند که یک تفسیر خاص را بر نمی‌تابند؛ بلکه افق‌های نوینی در برابر دیدگان دریافت‌کننده (خواننده) می‌گشایند. رئالیسم جادویی یکی از گونه‌های رمان پست‌مدرن است که به دنیای مجازی، غیرمعمول و معجزه‌آسایی اشاره می‌کند که با واقعیّت تعامل دارد، امّا واقعیّت محض نیست و در عین حال، معادلات دریافت‌کننده را در دنیای واقعی نیز بر هم می‌زند. از آنجایی که پیوند میان رمانِ...