ونزبرو در کتاب مطالعات قرآنی، دو معیار سبک و کارکرد را برای گونه شناسی متون کهن تفسیری قبل از طبری ارائه کرد. او با شناسایی دوازده ابزار تفسیری و وام گیری اصطلاحاتی از آثار تفسیری یهود، تفاسیر کهن قرآن را به پنج گون? داستانی، فقهی، متنی، بلاغی و تمثیلی تقسیم کرد. وی براساس تحلیل ادبی زمان پیدایش این گونه ها، جز گون? اخیر را با همین توالی تاریخی می داند. در این مقاله ضمن مروری بر گونه شناسی و تح...

از دیرباز درک معانی باطنی قرآن در کنار معانی ظاهری و به تعبیری گرایش به تأویل همراه تفسیر، در کانون توجه اندیشمندان این حوزه قرار داشته است. در این میدان فیض کاشانی با اندوخته های فلسفی ـ عرفانی از یک سو و بهره های قرآنی ـ حدیثی از سوی دیگر، تفسیر روایی خود را بر اساس تأویل باطنی آیات سامان داده است. وی تأویل را فراتر از مدلول لفظ و به مثابه معانی حقیقی و روح و باطن الفاظ می داند. تأویلات فیض ا...

ذبیح الله منصوری (1365 ـ 1274) ـ روزنامه نگار و مترجم ـ به دلایلی، ازجمله سبک ویژه در ترجمة متون ادبی و تاریخی (به دلیل نوع نگاه و دیدگاه مخاطب مدار در ترجمة متن)، حجم وسیع تألیفات، و برخورداری از طیف گسترده ای از خوانندگان، نامی برجسته و قابل بحث در تاریخ ادبیات و مطبوعات ایران است. در مقالة حاضر، پس از بیان مختصری از زندگی نامه و معرفی آثار این مترجم و ذکر دیدگاه ها و واکنش های متفاوت مورخان ...

بینامتنی بر این ایده مبتنی است که آثار ادبی بر اساس نظام ها، رمزگان ها و سنت های ایجاد شده توسط آثار ادبی پیشین بنا می شوند. دیگر نظام ها، رمزگان و سنت های هنری و در کل فرهنگی نیز در شکل گیری معنای یک اثر ادبی، اهمیتی اساسی دارند. نظریه پردازان امروزی متن ها را فاقد هر گونه معنای مستقل می دانند. متون در واقع متشکل از همان چیزی هستند که نظریه پردازان اکنون آن را امر بینامتنی می دانند. طرح این مس...

اقتباس از متون ادبی، یکی از مهم ترین و پُرکاربردترین شیوه های ساخت فیلم سینمایی است، که باوجود همه ی موافقت ها و مخالفت ها، هم چنان سنتی پُرطرفدار در سینماست. رمان، شبیه ترین نوع ادبی به فیلم است و بیشتر اقتباس های سینمایی، برمبنایِ رمان ها صورت می گیرد. در نقد ادبی جدید، به هر مجموعه ای از نشانه ها «متن» گفته می شود؛ بنابراین، متون، نه صرفاً مکتوب، که تصویری و شنیداری نیز هستند. اقتباس سینمایی، نو...

بینامتنی بر این ایده مبتنی است که آثار ادبی بر اساس نظام‌ها، رمزگان‌ها و سنت‌های ایجاد شده توسط آثار ادبی پیشین بنا می‌شوند. دیگر نظام‌ها، رمزگان و سنت‌های هنری و در کل فرهنگی نیز در شکل‌گیری معنای یک اثر ادبی، اهمیتی اساسی دارند. نظریه‌پردازان امروزی متن‌ها را فاقد هر گونه معنای مستقل می‌دانند. متون در واقع متشکل از همان چیزی هستند که نظریه‌پردازان اکنون آن را امر بینامتنی می‌دانند. طرح این مس...