این پژوهش با رویکرد گویش¬شناسی سنتی، به بررسی و توصیف آوایی و ساختواژی گویش ازغندی در چارچوب توصیف همزمانی می¬پردازد. ازغندی یکی از گویش¬های استان خراسان رضوی است که در روستایی به همین نام به آن تکلم می شود. با توجه به عواملی نظیر روند گسترش مهاجرت و استفاده روزافزون از وسایل ارتباط جمعی و در معرض نابودی قرار گرفتن گویش محلی این منطقه، گردآوری، ثبت و حفظ آن ضروری به نظر می¬رسد. داده¬های این پژو...

ترکیب از جمله مقوله‌هایی است که بسیاری از زبان‌شناسان از دیرباز مورد توجه و مطالعه قرار داده‌اند. شاید زایابودن این فرایند، دلیلی موجه برای این امر در بسیاری از زبان‌ها، از جمله فارسی است. از آنجا که این نوع واژه‌ها هم در زبان محاوره، توسط عامۀ مردم و هم توسط صاحب‌نظران ساخته می‌شوند، زبان فارسی می‌تواند از این امکانِ موجود بهرۀ کافی ببرد و بسیاری از نیازهای خود را جهت یافتن برابر‌نهاد‌های مناسب...

این رساله به بررسی و توصیف گویش سده پرداخته است که شامل یک مقدمه و خلاصه ای از وضعیت تاریخی و جغرافیایی سده و سه فصل و دو پیوست می باشد که فصل اول شامل: ساخت آوایی، توصیف صامتها و مصوتها، توزیع صامتها و مصوتها، طبقه بندی صامتها و مصوتها، ساخت هجا، واحدهای زبر زنجیری، قاعده های واجی و مقایسه آوایی میان فارسی رسمی و گویش سده می باشد. در فصل دوم ساختواژه (صرف)، ساخت تصریفی و اشتقاقی انواع واژه مور...

در مقالۀ حاضر سیر تطور گونۀ علمی زبان فارسی و رویه های اتخاذشده در واژه گزینی علمی در رشته های شیمی و مهندسی شیمی بررسی شده سازیِ گسترده، معیاری بودن، قیاس پذیری و دقتِ معناییِ واژه ها، ویژگی های اصلی زبان های توانمند برای ارائۀ علم شناخته شده است و با نظری به برآیند تلاش هاییین زمینه انجام شده است، مییابی واژه سازان در پروراندنِ این ویژگی ها برای متن های علمیِ فارسی ارزیابی شده است. بر اساس نمونه ه...

رشد زبان در بیشتر کودکان مبتلا به اتیسم با تأخیر در گفتار مواجه است. این پژوهش سعی بر آن دارد تا با بررسی اختلالات زبانی در حوزه های آوا شناسی، ساختواژه، نحو، معنی شناسی، شناخت، زبان بیانی، زبان دریافتی و سایر مهارت های گفتاری را در 30 کودک مبتلا به اتیسم (15 دختر: 8-2 سال و 15 پسر: 8-2 سال) با رویکرد شناختی مورد بحث و بررسی قرار دهد. فصل 1: به کلیات تحقیق می پردازد. فصل 2: به رابطه میان زب...

این پژوهش به بررسی و توصیف دستوری و آوایی گویش آبیز می پردازد که از گویش های فارسی نو و از جمله گویش های ایرانی شرقی محسوب می شود و مردم روستای آبیز، واقع در بخش شاسکوه ِ شهرستان زیرکوه، از توابع استان خراسان جنوبی، به آن تکلم می کنند. این روستا که به تازگی به مرکز بخش ارتقا یافته است، در نزدیکی کویر و در منطقه ای کوهستانی واقع شده، و از این رو بسیاری از ویژگی های فرهنگی آن از جمله گویش محلی، در...

کوچک سازی فرآیندی است که از رهگذر آن معنای اصلی کوچک ‌بودن در ابعاد و اندازه و معانی ضمنی دیگر همچون بیان احساس، تحقیر، تشبیه، نسبت و مانند آنها به یک صورت زبانی افزوده می‌شود و به این طریق مفاهیم متعدد تولید شده و زبان‌ از داشتن چند واژه‌ جداگانه برای بیان آن معانی بی‌نیاز می‌شود. از این رو، مطالعه کوچک‌سازی در حوزه معنی‌شناسی جذابیت دارد و مهم‌ترین مسائل‌ نظری مورد توجه پژوهشگران در این حوزه ...

در این مقاله به بررسی سه مفهوم «پایه»، «تکیۀ دومین» و «تکیۀ متناوب» در نظریه‌های واج‌شناسیِ نوایی می‌پردازیم. این سه مفهوم، در بررسی‌های آواشناختی و واج‌شناختی در زبان فارسی، عمدتاً نادیده گرفته شده‌اند. مشخص‌کردنِ حدود و مرزهای پایه در هر زبان، بر اساس تکیۀ آن زبان صورت می‌گیرد و بنابراین به حوزۀ واحدهای زبرزنجیری و، به طور مشخص، به قلمرو واج‌شناسیِ نوایی مربوط می‌شود. در واقع پیش‌نیازِ مشخص‌کردنِ م...

در تحقیقات تحلیل گفتمان انتقادی اصطلاح تخصصی «ساختهای زبانی ایدئولوژیک» مفهومی بنیادی است که در نزد محققان تحلیل گفتمان مفهومی انتزاعی و مبهم است و تحقیق حاضر با روش تحلیلی – توصیفی درصدد حل این مسئله در قالب پرسشهای ذیل است: ساخت زبانی و ایدئولوژی و به دنبال آن ساخت زبانی ایدئولوژیک چیست؟ و چگونه تعریف می شوند؟ چگونه در متون بازنمایی و عینیت می یابند؟ و بالاخره تحلیلگر تحلیل گفتمان انتقادی با ...

در نظام­های نوشتاری، رابطه یک-­به­-یک میان واج­ها و نگاره­ها همواره برقرار نیست. از آنجایی­که در نظام نوشتاری فارسی واکه­های کوتاه اغلب فاقد صورت نوشتاری هستند، تعداد حالت­های ممکن خواندن کلمات خارج از واژگان افزایش می­یابد و به این ترتیب عمق خط فارسی زیاد در نظر گرفته می­شود. اما علیرغم وجود چنین ویژگی­هایی در خط فارسی، فارسی­زبانان هنگام خواندن کلمات فارسی موجود در واژگان ذهنی خود و کلماتی که...