اگرچه تلاش های زیادی برای بررسی فیلم «جدایی نادر از سیمین» ساخته ی اصغر فرهادی صورت گرفته است، اما هنوز جنبه های زیادی از آن کشف نشده مانده است. درحقیقت مسئله ی این مقاله آن است که نظام های گفتمانی مختلف بازنمایی شده در فیلم کدام اند و چه نسبتی با گفتمان های حاکم بر ایران دهه ی هشتاد دارند. دغدغه ی دیگر این مقاله ارائه ی روشی مناسب برای تحلیل فیلم است. ازاینرو، به کمک نظریه ی گفتمان لاکلائو و م...

جهان اجتماعی عرصۀ گفتمان‌های متعددی است که در تثبیت فضای گفتمانی خود، با یکدیگر رقابت می‌کنند. کفایت تجربی گفتمان به توانایی در الگوسازی از نهادهای اساسی جامعه از جمله خانواده مربوط می‌شود. پس از انقلاب اسلامی، گفتمان‌های متخاصم برای مقابله با جریان گفتمانی این انقلاب تلاش‌ ‌کرده‌اند. این مقاله، پس از جست‌و‌جوی اسناد و اخبار معتبر دربارۀ زنان و خانواده در میان شبکه‌های اجتماعی و پایگاه‌های خبری...

هدف پژوهش حاضر بررسی ماهیت اصلی و سرشت واقعی مفهوم پیشرفت و توسعه در گفتمان انقلاب اسلامی بود تا از رهگذر آن، مختصات مفهومی پیشرفت در الگوی اسلامی- ایرانی معرفی شده تا ضمن اصلاح فرایند تکمیل و تعمیق الگوی موجود، تدابیر مورد نیاز برای حرکت به سمت افق تعیین شده الگو، واقعی‌تر و سازگارتر با ماهیت اصیل فرهنگی انقلاب اسلامی پیش‍‌بینی شود. بنابراین، مقاله حاضر در تلاش برای پاسخگویی به این سوال بود که...

در این مقاله چالش ها و تنش های تقنینی کنترل اجتماعی و ریشه های آن در مجلس شورای اسلامی مورد بررسی قرار می گیرد. این چالش ها و تنش ها در بستر گفتمان کنترل اجتماعی مجلس قابل تبیین است. این گفتمان ها را بر اساس شیوه های کنترل جرائم در قالب قانونگذاری به سه گفتمان مجازات، ترمیم و رجعت ارزشی می توان متمایز کرد. این گفتمان ها شیوه های متفاوتی را برای مقابله با چالش ها و تنش های پیش رو در پیش می گیرند...

نظام جمهوری اسلامی جهت استمرار حیات و بسط گفتمان کلان خود، نیازمند بازخوانی روزآمد اندیشه و سیره سیاسی بنیان گذار خود از یک سو و اصلاح مسیر طی شده ازجمله توسط دولت ها براساس این گفتمان از سوی دیگر است. این مقاله، گفتمان دولت سازندگی را موضوع خود قرار داده است. هرچند خرده گفتمان دولت سازندگی همچون دیگر دولت ها ناشی از تحول «در» گفتمان کلان جمهوری اسلامی است، اما به نظر می رسد در مواردی نیز دارای...

سازوکارها و ابزارهای ارتباطی اینترنت، به دلیل نقشی که در تعامل، اشتراک گذاری و ایجاد شبکه ارتباطی در بین کنشگران فضای سایبر دارند، می توانند در فراهم سازی فضاهای تعامل گفتمانی نقش آفرین باشند. این پژوهش با استفاده از روش ترکیبی کمی(پیمایش)و کیفی (تحلیل محتوا)، با هدف تحلیل نقش سازوکارهای ارتباطی و تعاملی اینترنت در شکل گیری الگوهای دسترسی،کنشگری، بیانی، تولید محتوا، شفافیت، و انتشار (بسط) گفتما...

امروزه تحلیل گفتمان سبک جدیدی از مطالعات گفتمانی است. در تحلیل گفتمان، جمله‏ ها و عبارت‏ها به تنهایی پاسخگوی تحلیل‏های تحلیل‏گران گفتمان نیستند. یعنی علاوه بر صورت و ساخت زبان، عوامل دیگری همچون عوامل اجتماعی، فرهنگی و سیاسی نیز در بررسی متون دخیل هستند. تحلیل گفتمان انتقادی، یکی از روش‏های تحلیل گفتمان و شیوه‏ای نو در بررسی مسائل اجتماعی است که با تمرکز بر متون و ساختار‏های فراتر از جمله، سعی ...

جهان اجتماعی عرصۀ گفتمان های متعددی است که در تثبیت فضای گفتمانی خود، با یکدیگر رقابت می کنند. کفایت تجربی گفتمان به توانایی در الگوسازی از نهادهای اساسی جامعه از جمله خانواده مربوط می شود. پس از انقلاب اسلامی، گفتمان های متخاصم برای مقابله با جریان گفتمانی این انقلاب تلاش کرده اند. این مقاله، پس از جست و جوی اسناد و اخبار معتبر دربارۀ زنان و خانواده در میان شبکه های اجتماعی و پایگاه های خبری ب...

در این مطالعه، ادبیات داستانیِ منتشرشده در دورۀ تاریخیِ انقلاب سفید تا انقلاب اسلامی به شیوۀ تحلیل انتقادی گفتمان نقد می‌‌شود. هدف آن بود تا با اتخاذ رویکردی گفتمانی در نقد ادبی، متون منتشر‌شده از انقلاب سفید تا انقلاب اسلامی بررسی شود و مؤلفه‌‌های فرهنگِ مقاومت در این متون در سه حوزۀ اقتصادی، اجتماعی ‌ـ فرهنگی، و سیاسی شناسایی و برجسته شود. داده‌‌های این مطالعه در قالب «متون»، یعنی شکل نوشتاری کا...

این پژوهش به مقایسه گفتمان خبری سایت های فارسی صدای آمریکا و العربیه درباره نقش ج.ا.ایران در تحولات خاورمیانه در سال های2011و2012م می پردازد، ضمناً این پژوهش به کشف گفتمان مسلط بر هر یک از این دو رسانه درباره نقش و جایگاه ج.ا.ایران در تحولات کشورهای مصر، بحرین، یمن و سوریه پرداخته است و شباهت ها و تفاوت های گفتمان این دو رسانه در این باره را نیز، بررسی می کند. برای دستیابی به این اهداف، از الگوی...