Batı dünyası üzerinde tesir ettiği düşünülen İbn Tufeyl’in Hay bin Yakzan isimli eseri, özellikle Danıel Defoe’nin Robinson Crusoe adlı yapıtı ilham kaynağı olduğu çeşitli araştırmacılar tarafından ifade edilmiştir. karakterinin bir adada yalnız başına deneyimlediği seyr ü sulûk yolculuğu ve yaşadığı gemi kazası sonucu yaklaşık otuz yılını geçirmek zorunda kalan Crusoe’nin hikayelerinin anlatıl...

Yunus Emre, XIII. asırdan günümüze kadar kültür hayatımızın ve Türk tasavvuf hareketinin Anadolu’da yayılmasında şiirleriyle önemli bir yere sahiptir. İlahi aşka ulaşmanın yollarını insanlara öğretmek için terennüm ettiği şiirlerinde öğretisini sistematik yaklaşımla ifade etmiştir. Tasavvufi ahlâkı manevi yolculuğun gereklerini açıkça anlatan şair, Kur’an hadis ışığında hareket etmeyi, seyr ü s...

13. yüzyılın sonları ile 14. başlarında yaşadığı düşünülen Yunus Emre’nin (ö. 720/1320 ?) tarihi şahsiyeti menkıbelerle iç içe geçmiş durumdadır. Mutasavvıf kimliğinin yanı sıra büyük bir şair olan Emre, daha yüzyıldan başlayarak Âşık Paşa, Kaygusuz Baba gibi kıymetli takipçiler bulmuş, şöhretiyle günümüze kadar ulaşmış ve aradan geçen 700 senede binlerce şairi etkilemiştir. Emre'nin seyr ü sül...

Bu çalışmada XVI. asır Halvetî şeyhlerinden mutasavvıf şair Şâh Velî Ayıntâbî’nin “Gelsün” redifli kasidesi işlenmiştir. 36 beyitten oluşan kaside, Hz. Peygamber’den rivayet edilen yedi hadisin tasavvufî şerhini içermektedir. Kasidede zikredilen hadisle doğrudan bağlantılı olan fakr, nefsin mertebeleri, fenâ fillâh, nûr-ı Ahmed (Hakîkat-i Muhammediyye), seyr ü sülûkün velayet, ebrâr ve mukarreb...

Klasik Türk edebiyatının dinî kaynakları içinde Kuran, hadisler, peygamber kıssaları, evliya menkıbeleri ve tasavvuf yer almaktadır. Bunlar içerisinde 11. yüzyılda Anadolu’da yayılmaya başlayan tasavvuf, çeşitli konular çerçevesinde klasik edebiyatı eserlerinde sıklıkla ele alınmıştır. Tasavvufi düşünce yapısı; var oluşu, ruhun tasfiyesini nefsin tezkiyesini irdeleyen tasavvufi yapısı bu çerçev...

0

Seyyid İbrahim-i Enverî (ö. 1870’den sonra), Girit Adası’nda defterdarlık görevinde bulunup emekli olmuş ve Mevlevî tarikatına mensup bir esmâ-i hüsnâ şârihidir. Klasik Türk edebiyatında türü hem mensur manzum biçimde kaleme alınmıştır. Esmâ-i hüsnâyı devamlı okuyan anlamına nüfuz etmek isteyen Enverî, kendi gibi Arapça’yı çok iyi bilmeyen kimseler, zikir yapanlar seyr-i süluk çıkaran tasavvuf ...

Risâle-i Nûr Külliyatı'nda velâyet konusu pek çok yerde derin bir şekilde incelenmiş, farklı yönleriyle ele alınmıştır. Said Nursi, tasavvuf terimi olarak "velî"yi açıklamakla kalmamış, velîler hiyerarşisinde seçkin makam sahibi olan "ârif", "abdal" ve "kutub" terimlerine dair de izahlarda bulunmuş, bu terimlerin ifade ettiği mânayı açarak ince noktaları vurgulamıştır. Biz çalışmamızda söz dört...