در دستور زبان نظام‌مند نقش‌گرا برای تحلیل گفتمان سه فرانقش متنی، بینافردی و اندیشگانی در نظر گرفته می‌شود. فرانقش اندیشگانی به دو کارکرد تجربی و منطقی تقسیم می‌شود. در کارکرد تجربی، زبان تجربیات دنیای بیرون خود را بیان می‌کند. محصول این کارکرد در جمله، گذرایی است که برای مشخص‏نمودن انواع متفاوت فرایندها در جمله -که در فعل نمود می‌یابد- به کار می‌رود. در پژوهش حاضر به روش تحلیلی- آماری، پس از ان...

از دیدگاه هلیدی (1994)، زبان انسان دارای سه نقش اصلی بازنمودی، بینافردی و متنی است که هر یک به‌ترتیب توسط ساخت گذرایی، ساخت وجهی و ساخت موضوعی تحقق می‌یابند. در سال‌های اخیر، بر اساس این فرض که تصاویر نیز نوعی گفتمان به شمار می‌‌‌روند، کرس و ون‌لیوون به موازات سه فرانقش بالا، فرانقش‌های بازنمودی، تعاملی و ترکیبی را برای مطالعۀ تصاویر مطرح ساخته‌اند که توجه بسیاری از محققین را به خود جلب نموده ا...

نوشتۀ حاضر به بررسی شعری از الیاس علوی، شاعر معاصر و فارسی زبان افغانستان می پردازد. شیوۀ این بررسی استفاده از آموزه­های زبان­شناسی نقشگراست که زبان را نظامی طبیعی و حاصل اجتماع و متناسب با نیازهای جامعه و انسان می­داند. در این بررسی به سه فرانقش متنی، بینافردی و اندیشگانی زبان در تولید معنا توجه شده و شعر از لحاظ، شیوه­های انسجام متن، ساخت مبتدا-­­­­­خبری و نظام گذرایی زبان بررسی شده­است. بررس...

این نوشتار برآن است تا مختصات سبکی کشف المحجوب را بر اساس دو معنای اندیشگانی و بینا فردی (در دستور هلیدی) مورد بحث و بررسی قرار دهد. دراین بررسی ویژگی ها با توجه به یکی از معانی سبک -تکرار و برجستگی- مورد توجه می باشند. در تحلیل آمارها، نقش و بافت هریک از ویژگی ها در متن کتاب و گفتمان حاصل از آن، بررسی شده است. یکی از ویژگی های گفتمان صوفیه، درون گرایی است که در معنای تجربی به صورت استفاده ی فر...

نوشتۀ حاضر به بررسی شعری از الیاس علوی، شاعر معاصر و فارسی‌زبان افغانستان می‌پردازد. شیوۀ این بررسی استفاده از آموزه­های زبان­شناسی نقشگراست که زبان را نظامی طبیعی و حاصل اجتماع و متناسب با نیازهای جامعه و انسان می­داند. در این بررسی به سه فرانقش متنی، بینافردی و اندیشگانی زبان در تولید معنا توجه شده و شعر از لحاظ، شیوه­های انسجام متن، ساخت مبتدا-­­­­­خبری و نظام گذرایی زبان بررسی شده­است. بررس...

در سد? اخیر غرب مفهومی پرمناقشه در فضای فکری کشور بوده است. گفتمان های هویتی مختلف کوشیده اند تا دلالت های متفاوتی را برای غرب تولید و تثبیت کنند که هژمونیک شدن هر یک، پیامدهای اجتماعی متفاوتی به دنبال داشته است. با توجه به موقعیت منحصربفرد تلویزیون در ایران، نحو? بازنمایی غرب در آن می تواند گفتمان های معینی را تضعیف و یا تقویت کند. همچنین با توجه به مدل مالکیتی تلویزیون، بررسی تصویر غرب در آن ...

رساله حاضر کوششی است برای توصیف گفتار کودکان 6 ساله فارسی زبان تهرانی(پایه اول دبستان) در قالب نظریه نقشگرای نظام‏‏مند هلیدی و متیسن (2004). در این رساله که در پنج فصل تدوین یافته از دو فرانقش متنی و تجربی این نظریه برای توصیف گفتار کودکان استفاده شده است.ضرورت و اهمیت چنین پژوهشی از موارد ذیل ناشی می‏شود.نخست اینکه مطالعات توصیفی درباره زبان فارسی و به ویژه درباره گونه گفتاری زبان فارسی و آن ه...

  نگاه از دریچه‌ی زبانشناسی به قرآن کریم افق‌های جدیدی را در مطالعات قرآنی گشوده است. نظریه مایکل هالیدی یکی از گرایش‌های زبانشناسی نقشگراست که در حال حاضر توجه زبانشناسان بسیاری را معطوف خود نموده، هالیدی برای اجزای مختلف کلام، فرانقش‌های سه گانه‌ اندیشگانی، بینافردی و متنی را قائل شده و متناظر با آنها سه لایه معنایی را ساماندهی کرده است. هدف از این پژوهش بررسی تحلیل گفتمان دو سوره‌ی فلق...

یکی از مباحث پرکاربرد در زبان‌شناسی نقش‌گرا این است که زبان،  نظامی اختیاری و قراردادی نیست بلکه طبیعی و پرورده جامعه و انسان است.بر همین اساس در دستور زبان نظام مند نقش گرابرای تحلیل گفتمان،سه فرانقش متنی،بینافردی،واندیشگانی در نظرگرفته می‌شود. در کارکرد تجربی که زیرمجموعه فرانقش اندیشگانی است، این موضوع مطرح است که تجربیات دنیای درون و بیرونِ کاربرِ زبان از طریق زبان او بیان می‌گردد.محصول این ک...

در مطالعات ترجمه، معنا در مرکزیت فعالیت ترجمه قرار دارد. از آنجا که زبان­شناسی نقش­گرای نظام­مند،زبان را منبع بالقوه­ای از معنا (منبع معناسازی) قلمداد می­کند، اینگونه استدلال می­شود که این دستور، ابزار سودمندی برای ترجمه فراهم می­کند. در مدل نقش­گرای نظام­مند هر متنی سه نوع معنا یا فرانقش را کدگذاری می­کند. به لحاظ سنتی، مترجمان و ارزیابان ترجمه اغلب روی یک بعد از معنا یعنی معنای انگاره­ای، بوی...