در این تحقیق به بررسی تخصیص قرآن به خبر واحد در اصول مذاهب اسلامی پرداخته شد.هر گاه خبر واحدی موجب تخصیص دلیل عام قرآنی شود، تخصیص کتاب به خبر واحد محقق می شود. درباره تخصیص عام قرآنی به خبر واحد، دایره اختلاف میان علما گسترده است. دراین میان ابوحنیفه از اهل سنت، آن را ممنوع دانسته است. بعضی از حنابله نیز تخصیص قرآن را با خبر واحد جایز نمی‏دانند ، و از میان فقهای امامیه نیز، سید مرتضی و شیخ طوس...

چکیده موضوع اذن شوهر همواره یکی از موضوعات بحث برانگیز میان فقهاء بوده است اصل لزوم استیذان زوجه برای خروج از منزل با استناد به روایاتی که بیان خواهیم کرد مورد پذیرش فقهاء قرار گرفته است. سوال اساسی دراین زمینه درباره محدوده استیذان است که آیا زوجه در هر خروجی بطور مطلق نیازمند اذن زوج است یا اینکه استیذان درمواردی خاص مانند موردی که باحقوق زوج منافات داشته باشد لازم است؟ کلمات بسیاری از فقها...

در پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد نظری روش‌شناسی بنیادین، روش تحقیق اسنادی و با نگرشی تفسیری و اکتشافی، محدوده و برخی از شاخصه‌های رئالیسم علمی مندرج در معرفت اجتماعی سید جمال‌الدین اسدآبادی شناسایی شده است. سید جمال‌الدین با استفاده از بینش هرمنوتیکی و بر اساس مفاهیم قرآنی از جمله عقل، علم و جهاد تلاش کرده است ظرفیت معرفت دینی را در جهان مدرن آشکار کند. قرین بودن علم و دین یکی از اصول معرفت‌ش...

در میان فقیهان،‌ این جمله مشهور است که: «فقیه‌ترین مردم آشناترین ایشان به اختلافات فقهی است». گویا کسی که همۀ مواضع فقهیِ پیشوایان و مجتهدان مذاهب و دلایل آنها را از نظر گذرانده است و به موضع فقهی خاصی به صورت مدلل و مستدل رسیده، حتماً از توانایی فقهی بیشتری برخوردار است. در میان عالمان امامیه، یکی از نخستین فقیهانی که به «فقه الخلاف» پرداخته و آثاری را در « فقه مقارَن» پدید آورده، سید مرتضی متوفا...

از جمله دغدغه های اساسی متفکران مسلمان تبیین رابطه ی میان عقل و وحی بوده است. بر مبنای تقسیم بندی مهمی که اغلب متفکران بر آن اتفاق نظر دارند رابطه میان عقل و وحی به چند نحو قابل تصور است : یکی برتری وحی که خود به دو دیدگاه افراطی و معتدل قابل تقسیم است، دوم برتری عقل و سوم هماهنگی میان عقل و وحی . شیخ مفید وحی را نیازمند عقل و جدایی ناپذیر از آن می داند و از تقلید کورکورانه برای پذیرش احکام و آ...

احیاء فکر دینی به معنی تصحیح فهمدینی و اصلاح چگونگی دینداری است ، مسائل مربوط به احیاء فکر دینی شامل تمامی مسائل مربوط به دین میگردد. در این پژوهش پس از تعریف و تبیین احیاء تفکر دینی به بررسی وتحلیل برخی از موارد احیاء تفکر دینی که مهمترین آنها عبارتند از : جهان بینی وایدئولوژی ،عدالت، حکومت ،آزادی تفکر و عقیده ، ازنگاه سید قطب وشهید مطهری پرداخته شده است. سید قطب و شهید مطهری معتقدند که اولی...

ادب غنایی با احساسات شاعر سر و کار دارد و  عبارت است از انعکاس تجربیات عاطفی و درونی او در کلام هنری که باعث انگیزش و تاثّر خواننده می گردد. در ادب غنایی شاعر یا نویسنده خویشتنِ خویش را بیان می کند و ضمن آن به بیان عواطف و احساسات خود نسبت به زندگی و طبیعت می پردازد. بنابراین هر سخنی را که ریشه در ژرفای احساس هنرمند داشته باشد و بتواند تاثیری عمیق بر عواطف مخاطب بگذارد، می توان در زمره ی ادب غنای...

نوشتاری که در پیش روی دارید کوشش و پژوهشی است درباره بازنمایی جلوه هایی ازقرآن و حدیث در اشعار سیدحمیری؛ که یکی از شعرای متعهد اسلام است و در اشعارشفراوان از آیات و احادیث در جهت اثبات حقانیت اهل بیت ( ع ) استمداد جسته و با احتجاج بهقرآن کریم و احادیث آن را برهانی می کند . اثرپذیری سید حمیری از قرآن و حدیث پیدا وآشکار و از نوع اثرپذیری گزاره ای اقتباسی و تضمین است که با غرض استشهاد و استنادبرگز...

در میان مسائل انسان شناختی، مسئلۀ ماهیت و ساحت های وجودی انسان در مقایسه با دیگر مباحث، اهمیت بیشتری دارد. در این مقاله دیدگاه سید مرتضی علم الهدی، متکلم برجستۀ شیعه در قرن چهارم، دربارۀ ماهیت و ساحت های وجودی انسان بررسی شده و تأثیر نوع نگاه وی در تبیین برخی آموزه های دینی مرتبط با مرگ و معاد همچون حقیقت مرگ، عالم برزخ و عذاب قبر، علم و آگاهی مردگان و کیفیت معاد نشان داده خواهد شد.

ابن ادریس حلی ( 543-598 ه. ق.) ، فقیه بزرگ شیعی ، بدان جهت که با نگارش « کتاب السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی » سد حدود یک قرن رکود اجتهاد را ، با جسارت علمی خویش شکست و دیگر بار باب اجتهاد را گشود جایگاهی بس والا در فقه شیعه دارد. کتاب ارزشمند او یک دوره فقه را بگونه ای استدلالی مورد بررسی قرار می دهد و دارای اختصاصاتی است که نویسنده کوشیده است فهرست وار بدانها بپردازد. عمل نکردن به اخبار آحاد ،...