تعیین معیارهایی برای نقد حدیث و توجه به نکاتی در فهم حدیث از جمله اموری است که ریشه در روایات پیامبر اکرم (ص) و ائمه اهل بیت (ع) دارد و از دیرباز مورد توجه بوده است . با اینهمه در غیر حوزه فقه ، حدیث پژوهان در داوری در باره احادیث بسیار احتیاط کرده اند و این احتیاط در حوزه روایات شیعی آن چنان شدید بوده است که کمتر نگاشته ای مستقل در این باره شکل گرفته و موارد انگشت شمار آن هم ، منحصرا متعلق به ...

بعد از فروپاشی شوروی سابق و سست شدن پایه های حکومت کمونیستی مورد حمایت آنها در افغانستان مجاهدین وارد کابل شدند و زمام امور را بدست گرفتند و بدنبال آن مشکلات و معایب هر روز به لطایف تشدید یافته و دامنگیر جامعه افغانستان گردید تدوام این امر نه تنها مانع تحقق حکومت اسلامی و ایجاد امنیت و ثبات شد بلکه کشور افغانستان را همچنان به عنوان کانون بحران منطقه و فرا منطقه ای قرار داد . با توجه به فرضیه فو...

برخی از تفاسیر عرفانی از قوائد و اصول تفسیری و استظهار از نصوص پیروی نکرده و دچار افراط گردیده و در ورطه تفسیر به رای گرفتار شده اند. اینان از آیات و روایات به عنوان ابزاری در جهت تایید اصطلاحات و اصول تصوف و مکتب عرفانی خویش بهره برده اند. برخی دیگر با نگرش عرفانی مبتنی برقرآن و سنت، به تفسیر، سعی نموده اند که با بیان رموز و اشارات، لطایف باطنی قرآن را با ادبیات ویژه عارفانه ترسیم کنند و در عی...

مکتب حیات بخش اسلام پس از رحلت رسول اکرم‌(ص) با دو برداشت و رویکردِ کلان مواجه شد: علوی و اُموی که هریک، ویژگی‌های خاص خود را در جنبه‌های مختلف اجتماعی سیاسی و فرهنگی داشته و به‌عنوان مَعالِمُ المَدرَسَتَین بحث و گفت‌وگو شده است. یکی از شاخصه‌های مکتب علوی که تاکنون به شایستگی بدان پرداخته نشده و بخش وسیعی از تاریخ اسلام را به خود اختصاص داده است، بررسی و کاوشِ مسئله اعجاز و وجه اعجاز قرآن...

مولانا محمدبن یحیی سیبک نیشابوری ، ازشاعران و نویسندگان قرن نهم هجری است، وی کتاب «حُسن و دل» را به سال 840 هـ ق ، ساخته است. حُسن و دل داستانی است غنایی که به زبان سمبولیک وبا نثری مسجع نوشته شده و دارای تازگی ها و لطایف ویژه ای است.چنان که از متن داستان برمی آید انگیزه ی این تصنیف، نمایش ِتلاشی است پُرحادثه برای دستیابی به « آب حیات» که نویسنده پس از عرض تأویلاتی بسیار و در مسیر این تلاش ها آدمی ...

متون عرفانی از مهم‌ترین متونی هستند که به منظور انتقال آموزه‌های معرفتی و اثرگذاری بر مخاطبانی که دغدغۀ آگاهی و تربیت باطنی دارند، تنظیم شده‌اند. از این رو به نظر می‌رسد در راستای تحقق این هدف، از شگردهای خاصی در بیان بهره گرفته شده‌است. با توجه به شیوۀ سخن در این دست آثار، می‌توان متون عرفانی را در شمار متون خطابی دانست. در این پژوهش، ضمن نگاه به مفهوم خطابه و سیر تاریخی آن، ابزارهایی چون تمثی...

قرآن به‌عنوان معجزه تاریخ برای ترسیم معانی و معارف گوناگون از تمهیدات ادبی و هنری خاصی بهره گرفته و آنها را در قالبی بی‌نظیر در دسترس همگان قرار داده است. در حوزۀ زبان‌شناسی روش تحلیل ساختار، روشی نوین در فهم و درک این مفاهیم است که در قالب بررسی ساختار آوایی، صرفی، نحوی و بلاغی سوره‌ها به بررسی ارتباط میان اجزای آیات می‌پردازد تا از طریق کشف نظام حاکم در ساخت عناصر تشکیل‌دهنده سوره نشان دهد که...

تقویم کردی همچون تقویم جلالی دوازده ماه، چهار فصل و هر ماه سی روز دارد که ازنظر نامگذاری و زمان با تقویم شمسی کاملاً متفاوت است. فصل پاییز در تقویم کردی ایلامی بر فصل تابستان مقدم است. میان اقوام ایرانی، بهار اقوام کرد بهویژه کردهای ایلام که محور اصلی این پژوهش است، دربردارندة بیشترین سنت های گاهشماری است؛ به گونهای که از میان چهار فصل سال، فصلهای دیگر، شکوفایی بهار را از نظر مناسبتهای رنگارنگ ن...

در گفت‌وگویی که حضرت موسی(ع) در کوه طور با باری تعالی داشت، خداوند به او امر کرد که «فاخلع نعلیک، انّک بالواد المقدس طوی». این دیدار که در سورة طه گزارش شده، از دیرباز در میان مفسران و عارفان مجال بحث یافته است. این بحث‌ها بیشتر بر دو محور جریان داشته است؛ نخست اینکه به‌طور اساسی فلسفة این فرمان مبنی بر خلع نعلین چه بوده است و دیگر آنکه نعلین در این آیه، استعاره از چه مفاهیمی می‌تواند باشد. مفسر...

قرآن کریم، کتاب هدایت‌بخش آسمانی، زیبایی‌ها و لطایف بسیاری را در خود گنجانده است تا آنجا که می‌توان گفت به دلیل داشتن ویژگی‌های بی‌بدیل، یک کتاب فوق بشری و فرا زمانی است. این کتاب، آکنده از ظرافت‌های ادبی و جنبه‌های زبانی و سبکی است. جستار حاضر نیز، از رهگذر سبک‌شناسی با سطوح مختلف فکری، زبانی و ادبی و با روش توصیفی- تحلیلی، به واکاوی و تحلیل سبک سوره‌ی مبارکه‌ی مرسلات که یکی از سور مکی به شمار...