پس از اعلامیه ی بالفور که دولت انگلیس در آن، وعده­ی تشکیل یک دولت یهودی در سرزمین فلسطین را داده بود، یهودیان به پیاده کردن نقشه­ی خود در این سرزمین پرداختند. از جمله اقدامات آنان در این زمینه، خرید زمین از اعراب و تشویق یهودیان جهان برای کوچ به سرزمین فلسطین بود. برخی از شاعران و متفکران عرب، این خطر را به خوبی احساس می­کردند. ابراهیم طوقان، شاعر مبارز فلسطینی، از جمله شاعرانی است که سهم به سز...

داستان عاشورا و قیام امام حسین (ع)، در ادبیات کشورها، زبان ها وسرزمین های مختلف به آن پرداخته شده است. مشرق زمین به ویژه ایران و کشورهای عرب نیز در گسترش و معرفی هر چه بیشتر از این حادثه بزرگ تاریخ برآمدند، تا به بیان اندوه و ماتم و ذکر مصیبت این واقعه و قیام امام حسین بپردازند. دیوان بسیاری از شعرا پیرامون این واقعه مطالبی رانیز بیان کرده اند از جمله محمدفضولی شاعر قرن دهم هجری در آذربایجان و ...

تعهد ادبی مفهومی وارداتی از نقد ادبی غرب است که در دهه­های گذشته در میان ادبا و ناقدان عرب جایگاهی درخور یافت، چرا که شرایط نابسامان سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دنیای عرب و حاکمیت استبداد و استعمار، شاعران و نویسندگان را واداشت که با قیام ملت­های ستم­دیده همنوا گردند. فاروق جویده، شاعر مصری، از آن دسته شاعرانی است که با شگردهای شعری، از نبود آزادی، بی­عدالتی، فقر و محرومیت سخن گفته و مخاطبانِ شعرش ر...

به کار گیری اسطوره در شعر شاعران عرب سابقة طولانی دارد، اما شاعران معاصر با اثر پذیری از ادبیات غرب، اسطوره ها را به شیوه ای متفاوت و در قالب هایی نو به کار گرفتند و از آن در تعبیر از مقاصد و اغراض گوناگون بهره بردند. عیسی مسیح (ع)، در شعر معاصر عرب کارکردی نمادین دارد. این شخصیت در شعر خلیل حاوی، با اسطوره در می آمیزد و چهره ای اسطوره­ای می یابد. حاوی در پی شرایط نابهنجارِ سرزمین عرب، در آرزوی ...

داستان انبیا(ع) دستمایه بسیاری ازهنرهای جدید و قدیم گردیده است و ادبیات در دو شاخه ی نظم و نثر، فیلم، مجسمه سازی، تئاتر، نقاشی، ادیان،عرفان، جامعه شناسی و روانشناسی ازجمله ی هنرها و علومی است که از پردازش به این موضوع غافل نبوده اند.انبیا اساسا به عنوان شخصیتهای مقدس، توجه بشر را به خود جلب کرده و صفات ویژه و مشترک آنها مخاطب را به تقدیس و پیروی فرا می خواند. یکی از این پیامبران که از گذشته و د...

هنر فراخوانی ادبای گذشته از جمله مسائل مهمی است که مورد توجه شاعران معاصر عربی قرار گرفته و بازتاب بسیاری در آثارشان داشته است. شاعر معاصر می خواهد از این رهگذر اهداف خود را بیان داشته و تجربه های نوین شعری اش را به تصویر بکشد. آنچه وی را به این امر وا می دارد، جدای از توجه به آثار گذشتگان، علل متفاوت دیگری چون مسائل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، هنری و ملی است. هنر فراخوانی، در غنای زبان شعری و شکوف...

در مقالة حاضر، وصف طبیعت در دیوان دو شاعر، صنوبرى و منوچهرى دامغانى، در چند قسمت، مقایسه و بررسى شده است: در قسمت اول، جایگاه و رسالت ادبیات تطبیقى بررسى و در قسمت دوم، مختصرى از زندگینامه صنوبرى و منوچهرى بیان شده است. در بخش بعدى، ویژگى هاى ادبى، فرهنگى و محیطى عصر صنوبرى و منوچهرى به طور جداگانه آورده شده است. براى آشنایى با محیط و شرایط زندگى این دو شاعر، شخصیت آنها و انعکاس آن در دیوانشان ...

انسی حاج شاعر لبنانی، از پرچمداران مدرنیسم ادبی و از بنیانگذاران شعر منثور در جهان عرب است. شعر او به نگارش خودکار، غلبة فضای گسست و رؤیا و چیرگی ساحت ذهن، ممتاز  است. انسی حاج خصوصاً در مراحل نخست شعری خود در فضایی سوررئالیستی سیر می‌کند، اما به دلیل تحول و التهابی که شعر منثور به پیشگامی او و شاعران هم­مشربی چون ادونیس در روند شعر عربی ایجاد کرد سبک­شناسی و زیبایی­شناسی شعر او چندان مورد توجه ...

در مقالة حاضر، وصف طبیعت در دیوان دو شاعر، صنوبرى و منوچهرى دامغانى، در چند قسمت، مقایسه و بررسى شده است: در قسمت اول، جایگاه و رسالت ادبیات تطبیقى بررسى و در قسمت دوم، مختصرى از زندگینامه صنوبرى و منوچهرى بیان شده است. در بخش بعدى، ویژگى هاى ادبى، فرهنگى و محیطى عصر صنوبرى و منوچهرى به طور جداگانه آورده شده است. براى آشنایى با محیط و شرایط زندگى این دو شاعر، شخصیت آنها و انعکاس آن در دیوانشان ...