تاریخ‌گروی نظریه‌ای است که همة پدیده‌ها و حقایق را در بستر تاریخی وقوع آن تفسیر می‌کند. قرآن آخرین وحی آسمانی خداوند در فرهنگ و اجتماع بشر است. آیا نظر به سویه بشری نزول آن در یک بستر زمانی معین و با مخاطبان مشخص در آن زمان، ما را ناگزیر می‌سازد که قرآن را بر اساس تاریخ‌گروی مقوله بندی کنیم و هویت الهی و جاویدان آن را محکوم گذر زمان سازیم؟ یا آن که اساساً تاریخ گروی موضوع و متعلّق معلومی داشته، و...

روش تفسیری علامه طباطبایی در حوزه دانش تفسیر اسلامی و نظریه تفسیری ریکور در حوزه هرمنوتیک معاصر، دو اندیشه خاص در مشرق و مغرب زمین است. از آنجا که رویکرد تفسیری علامه نسبت به متن قرآن در میان مفسران، رویکردی خاص است و از سوی دیگر، رویکرد ریکور به متن در میان هرمنوت ها رویکردی ویژه می باشد؛ لذا تطبیق این دو دیدگاه که هر کدام به نوعی در حوزه خود ویژه اند، شایسته است. بنابراین هدف پژوهش حاضر این ا...

چکیده عنوان این پایان نامه تاریخ قرآن از نگاه امامان شیعه(ع) است. کتاب هایی در میان شیعیان از همان سال-های ابتدایی اسلام نگاشته شده است که هرچند عنوان تاریخ قرآن ندارند ولی بعضی از روایات ائمه معصومین(ع) در آن ها، بر موضوعات مختلف تاریخ قرآن دلالت دارند. کتاب هایی نظیر کتاب سلیم بن قیس هلالی؛ بصائر الدرجات از محدث محمد بن حسن صفار؛ الکافی از شیخ کلینی؛ من لا یحضره الفقیه، الأمالی، التوحید و.....

"مکتب اد بی در تفس یر" از جمله روش های تفسیری در دوره ی معاصر است که ر یشه در سنت کهن تفس یردارد. برخی از مفسران ادبی قرون دوم و سوم هجری چون ابن قتیبه ، ابوعبیده ، ابوعبید ، کسائی و فرّاء بیش ترینتلاش خود را در تبیین وجوه صرفی ، نحوی و گاه بلاغی آیات قرآن به کار برده اند . در قرون بعدی ، تکیه برجنبه های ادبی و بلاغی در آثار زمخشری ، شریف رضی ، شریف مرتضی ، و شیخ طوسی بیشتر شده و گاه درتفاسیری چ...

اثر تفسیری ملاصدرا در میان دیگر آثارش، مزیت ویژه ای در رهیافت قرآنی او دارد. صدرا دو پایه اساسی تفسیر را نقل صریح و کشف تام می داند؛ از این رو، نه جمود بر لفظ را می پسندد نه فراموشی آن را، بلکه با حفظ ظاهر باید به مشاهد حقایق و بطون معانی پرداخت. ملاصدرا روش های تفسیری را به چهار قسم عمده تقسیم می کند و روش صحیح را روش راسخین در علم می داند؛ یعنی کسانی که به دور از افراط فلاسفه و تفریط اهل حدیث...

شناخت و کشف مبانی روش جدید و متفاوت تفسیری در میان مفسران شیعه، خدمتی به علم تفسیر بوده که در ‏آن، اصول سبک نوین معرفی و مورد ارزیابی و نقد واقع گشته، تا دیگران در صورت الگوپذیری از این تفسیر، ‏خطا و کاستیهای آن را جبران بنمایند. در این میان، الفرقان به سبب رویکردهای خاص تفسیری و روائی که ‏حاصل آن به طور عملی، دادن اصالت به قرآن و البته عدم نفی حجیت سنت، است می تواند نمونه خوبی برای ‏معرفی ارتب...

چکیده ائمّه اطهار(ع) مفسّران راستین قرآن کریم هستند. آنچه امام معصوم درباره قرآن تفسیر می نماید، همان سخن قرآن است؛ چراکه آنان قرآن ناطق اَند وعلم تفسیر آن را از رسول خدا(ص) اخذ کرده اند. از آنجا که آن بزرگواران داناترین این افراد به معارف قرآن بعد از آن حضرت(ص) می باشند، در این تحقیق بر آن شدیم تا به روایات امام باقر(ع) در باب این علوم بپردازیم. مقاله حاضر گونه ها و روش های تفسیری امام باقر(ع) را...

یکی از منابع تفسیر قرآن روایاتی است که از معصومان(ع) و صحابه به دست ما رسیده است. در طول تاریخ تفسیر نیز برخی مفسران تنها با تکیه بر روایات به تفسیر پرداخته، به گونه ای که تفاسیر آنان به تفسیر روایی مشهور شده است. در مقابل، در قرن چهاردهم و اوایل قرن پانزدهم، بهره گیری از روایت در برخی از تفاسیر قرآن رو به کاهش نهاده، تا جایی که به تفریط در این باره متهم شده اند. از جمله علل کاهش بهره گیری از ر...

چکیده دانش مفردات، دانشی است که درباره تک واژه های قرآن از نظر ریشه شناسی، اشتقاق لغوی، دلالت بر معنی یا معانی و نیز کاربرد آنها در قرآن بحث می کند. یکی از مجاری مهم فهم قرآن، شناخت مفردات‏ و الفاظ قرآن کریم است و هر کس بخواهد از دریای بیکران قرآن بهره برد و بر عجائب آن مطلع گردد، به ناچار باید آشنا بر الفاظ و مفردات‏ آن باشد. شناخت واژه های قرآن از زمان پیامبر? وجود داشته است ، تاریخ نشان می ...