ساختار آموزش در دوره قاجار به صورت سنتی و براساس نوعی قرائت از اصول مذهبی بود. سه مؤلفه اساسی روند تغییر در ساختار آموزشی در حوزه جنسیت زنانه را رقم زد: الف) توجه دانش‌آموختگان اروپائی و روشنفکران دو دهه واپسین سلطنت ناصری به مسئله «آموزش» زنان؛ ب) تأسیس مدارس دخترانه توسط میسیونرهای مذهبی آمریکائی، انگلیسی و فرانسوی در ایران؛ ج) طرح مفهوم برابری در انقلاب مشروطیت. واقعیت امر این است که توانمند...

در سال‌های اخیر تحقیقات بسیاری بر این نکته اتفاق‌نظر دارند که با تحولات جهانی اقتصاد کشاورزی و چندکارکردی‌شدن فعالیت‌ها، ارتباطات جنسیتی در روستاها رو به تعادل است. درمقابل این پس‌زمینه فکری برخی از مطالعات هنوز به این معتقدند که هویت فعلی زنان روستایی به بازنمایی‌هایی از سنت درونی جوامع محلی برمی‌گردد. درواقع با هویت متکثر جنسیتی مبتنی بر چندگانگی محیط سکونتگاه‌های روستایی روبه‌رو هستیم. هدف ت...

پژوهش حاضر درصدد تحلیل گفتمان بازنمایی هویت در مستندهای پخش شده سیما («اشرف» و «هویدا») است. جهت تحلیل مسئله از رویکرد نظری برساخت‌گرایی، بازنمایی و تحلیل گفتمان و روش پژوهش تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف استفاده شده است. نتایج حاصل از یافته‌ها نشان داد که مؤلفه‌های قدرت، ثروت، شهوت، شجاعت، اشرافی‌گری، وفاداری به شاه، عقده، عاری از عشق بودن و اختلاف با زنان دربار، سازنده هویت اشرف هستند و ...

گفتمان مادرانگی رویکردی است نظری که برداشت متعارف از زنانگی را در راستای حمایت و تقویت مشارکت زنان در فعالیت‌های اجتماعی، به کار می‌گیرد. مادرانگی نه‌تنها مسئله‌ی زنان بلکه مسئله‌ی جوامعی است که زنان بخشی از آن را تشکیل می‌دهند؛ بنابراین بقای جوامع انسانی در گرو دریافت درکی عمیق و سالم از مادرانگی است. دهه‌ی هشتاد در غرب دورانی است پرچالش برای مطالعات ادبی زنان. بسیاری از باورها در تقابل با اید...

گفتمان مادرانگی رویکردی است نظری که برداشت متعارف از زنانگی را در راستای حمایت و تقویت مشارکت زنان در فعالیت های اجتماعی، به کار می گیرد. مادرانگی نه تنها مسئله ی زنان بلکه مسئله ی جوامعی است که زنان بخشی از آن را تشکیل می دهند؛ بنابراین بقای جوامع انسانی در گرو دریافت درکی عمیق و سالم از مادرانگی است. دهه ی هشتاد در غرب دورانی است پرچالش برای مطالعات ادبی زنان. بسیاری از باورها در تقابل با اید...

مشارکت گستردة زنان محجبه در انقلاب اسلامی ایران، ناظران خارجی را بر­انگیخت که آن را انقلاب چادرها بنامند. چرایی و چگونگی این مشارکت، از جمله عرصه‌های مغفول در میان علایق نظری مطالعات انقلاب اسلامی به شمار می‌رود. مقاله حاضر بر آن است تا با استفاده از امکانات مفهومی روش تحلیل گفتمان این مسأله را بکاود. بنابراین سه گفتمان سنّتی، مدرنیزاسیون و انقلاب اسلامی، در دو سطح تعاملات ...

جهان اجتماعی عرصۀ گفتمان‌های متعددی است که در تثبیت فضای گفتمانی خود، با یکدیگر رقابت می‌کنند. کفایت تجربی گفتمان به توانایی در الگوسازی از نهادهای اساسی جامعه از جمله خانواده مربوط می‌شود. پس از انقلاب اسلامی، گفتمان‌های متخاصم برای مقابله با جریان گفتمانی این انقلاب تلاش‌ ‌کرده‌اند. این مقاله، پس از جست‌و‌جوی اسناد و اخبار معتبر دربارۀ زنان و خانواده در میان شبکه‌های اجتماعی و پایگاه‌های خبری...

آیا فیلم«سنگ صبور» بیان‌کننده ماهیت واقعی زندگی زناشویی جامعه افغانستان است؟ برای جواب به این سؤال و اینکه آیا شخصیت‌ها و کارکردهای زن و مرد در این فیلم، نشان‏دهنده فرهنگ مردان و زنان افغانی هست یا خیر؛ مفاهیم تشکیل دهندة مردانگی و زنانگی دیالوگ‌های یکی از معروف‏ترین فیلم‏های افغانی به نام «سنگ صبور» با استفاده از روش تحلیل گفتمان انتقادی لاکلاو و موف و با نظریه روان‌کاوانه «کارن هورنای» و نظر...

مطالعه حاضر به دریافت زنان روستایی میانکوه شرقی پلدختر از سریال «گذر از رنج‌ها» پرداخته است که در زمستان 1393 از شبکه اول تلویزیون پخش شده است. افراد مورد مطالعه با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و تا اشباع نظری با 21 نفر آن‌ها مصاحبه نیمه ساخت‌یافته انجام‌شده، سپس داده‌ها مورد تحلیل مضمونی قرارگرفته‌اند. بر اساس یافته‌ها، زنان موردمطالعه در موقعیت‌های مختلف اجتماعی، گفتمان مسلط سریال را ف...