زیبا جم زاد
استاد بخش تحقیقات گیاه شناسی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، تهران
[ 1 ] - شناسایی و تایید مولکولی آویشن ایرانی (Thymus persicus) بر اساس توالی‌های nrDNA ITS
آویشن ایرانی (Thymus persicus) یکی از گونههای انحصاری جنس Thymus است که در استانهای زنجان و آذربایجان غربی (تکاب و حومه) ایران رویش دارد. این گونه با داشتن برگهای باریک خطی شکل با کرکهای غیرغدهای بلند به همراه کرکهای غدهای تک سلولی کوتاه در بین سایر گونههای جنس آویشن به خوبی متمایز است. برای تعیین جایگاه تبارزایشی گونه آویشن ایرانی و روابط خویشاوندی آن با سایر گونهها و تایید مولکولی این ...
[ 2 ] - گونه جدیدی از جنس مرزه Satureja kermanshahensis (Lamiaceae) از ایران
مرزه کرمانشاهی Satureja kermanshahensis به‌عنوان یک گونه جدید از ایران شرح داده می‌شود. این گونه با داشتن گل‌آذین سنبله‌ای متراکم به طول 3 تا 10 سانتی‌متر و چرخه‌های گل با دو گل، برگهای با غده‌های ترشحی و کرک متراکم مشخص می‌گردد. این گونه در شکاف صخره‌ها در استان کرمانشاه، غرب ایران می‌روید و با گونه S. coerulea ازبلغارستان و شمال غرب ترکیه و گونههای S. bachtiarica و S. edmondi از غرب ایران م...
[ 3 ] - مطالعه میکرو مورفوژیکی جنس (Scutellaria (Lamiaceae در ایران
میکرومورفولوژی فندقه در 14 تاکسون از جنس Scutellaria با 2 زیر جنس Scutellaria ( بخش های Scutellaria و Anaspis ) و Apeltanthus ( بخش Lupulinaria) در ایران توسط میکروسکوپ الکترونی (SEM) مورد مطالعه قرار گرفت. تصاویر سطح فندقه به طور چشمگیری تفاوت در سطح گونه در 2 زیر جنس نشان می دهد و با آخرین طبقه بندی درون جنسی در این جنس همخوان است. به هر حال تفاوتهای کوچکی در میان گونه ها در بعضی از بخش ها مش...
[ 4 ] - نگرشی بر Artemisia sieberi Besser بر پایه مطالعات فیتوشیمی در ایران
گونه Artemisia sieberi Besser در مناطق وسیعی از استپهای ایران گسترش دارد. تاکنون نظریات مختلفی در مورد نام Artemisia استپهای ایران بیان شده است. برخی از محققین عقیده دارند که نمونه‌های موجود در ایرانA. sieberi می‌باشند و برخی نیز بر این باورند که این نمونه‌ها A. herba-alba هستند. مطالعات فیتوشیمیایی 34 جمعیت این گونه از ایران و نمونه‌های Artemisia herba-alba از اسپانیا و A. sieberi از فلسطین ت...
[ 5 ] - مطالعه‌ای در مورد دیاتومهای دریاچه‌ها و برکه‌های باغ گیاهشناسی ملی ایران
در طی این تحقیق دیاتومهای 5 برکه مصنوعی در باغ گیاهشناسی ملی ایران با نمونه برداری از آذر 1382 تا آبان 1383 مورد مطالعه و شناسایی قرار گرفتند. در این مطالعه 68 جنس و گونه متعلق به 18 تیره و 11 راسته از دیاتومها شناسایی گردید که تیره Bacillariaceae با 19 جنس و گونه بالاترین تنوع گونه ای را نشان داد. تیره های Cymbellaceae (11 گونه)، Naviculaceae (7 گونه)، Surirellaceae (6 گونه)، Pleurosigmataceae...
[ 6 ] - گونه جدیدی از جنس مرزه Satureja ( Labiatae) از ایران
گونه Satureja khuzistanicaبه عنوان گونه‌ای جدید نامگذاری و شرح داده می‌شود. تفاوتهای این گونه با گونه S. edmondiدر ساقه، برگ و گل‌آذین می‌باشد.
[ 7 ] - دو گونه جدید از خانواده نعنا در ایران
گونههای Satureja kallarica, Nepeta assadii به عنوان گونههای جدید نامگذاری و شرح داده می‌شوند. اختلافات گونههای جدید با گونههای وابسته توضیح داده می‌شود.
[ 8 ] - بررسی تاکسونومیک گونه Thymus eriocalyx (Ronniger) Jalas در ایران با تأکید بر نشانگر فلوریستیک و استفاده از روش تعیین زیستگاه ویژه
جنس آویشن (Thymus L.) یکی از بزرگترین جنس‌های تیره نعناست. گیاهان این جنس به دلیل دارا بودن اسانس‌های روغنی و کاربرد وسیع در صنایع دارویی و غذایی، ارزش تجاری دارند. در ایران 18 گونه از این جنس شناسایی شده است. به علت توان انتقال ژن در میان جمعیت‌ها، تنوع ریخت‌شناختی بالایی در میان جمعیت‌ها به چشم می‌خورد. گونه Thymus eriocalyx (Ronniger) Jalas یکی از گونههای این جنس است که تنها در غرب ایران و ...
[ 9 ] - مطالعه دانه گرده در جنس Scutellaria L. از خانواده Lamiaceae در ایران
دانه گرده در 17 گونه و زیرگونه از جنس L. Scutellaria با 2 زیرجنس Scutellaria (بخش‌های Scutellaria و Anaspis) و Apeltanthus (بخش Lupulinaria) در ایران توسط میکروسکوپ الکترونی (SEM) و نوری (LM) مطالعه شد. دانه های گرده در گونههای این جنس سه شیاری (tricolpate) و دارای دو شکل مختلف oblate-spheroidal و prolate-spheroidal هستند. سطح دیواره جداکننده لومن‌ها (muri) از صاف تا سینوسی شکل تغییر می‌کند. ا...
[ 10 ] - مطالعه آناتومی پیاز گونههای لاله (Tulipa) ایران
جنس لاله، از خانواده Liliaceae، در حدود 100 گونه دارد که 19 گونه آن از ایران گزارش شده است. در این پژوهش، آناتومی پیاز 14 گونه جنس لاله متعلق به دو زیر جنس .Eriostemones Boiss |(T. biebersteiniana, T. biflora, T. turcomanica, T. humilis)| و زیر جنس Tulipa |(T. clusiana, T. montana var. montana, T. montana var chrysanta, T. kuschkensis) micheliana, T. ulophylla, T. lehmanniana. T. , T. systola ,...
[ 11 ] - بررسی کمّیت و کیفیت اسانس اکسشن‌های آویشن کوهی (Thymus kotschyanus Boiss. & Hohen.) کشت شده در استان یزد
آویشن کوهی (Thymus kotschyanus Boiss. & Hohen.) گیاهی دارویی، بوته‌ای و چندساله است که در برخی مناطق ایران ازجمله استان یزد به‌صورت خودرو رویش دارد. این تحقیق به‌منظور تعیین اکسشن(های) برتر آویشن کوهی کشت شده از لحاظ کمّیت و کیفیت اسانس در ایستگاه تحقیقات گیاهان دارویی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد به اجرا درآمد. بذرهای 19 اکسشن این گیاه جمع‌آوری شده از رویشگاه‌های طبیعی، در گلخان...
[ 12 ] - معرفی هفت کموتایپ جدید از گونه Thymus eriocalyx (Ronniger) Jalas در ایران با بررسی تنوع ترکیبهای اسانس در افراد جمعیت‌های مختلف این گونه
آویشن کرک‌آلود با نام علمی Thymus eriocalyx (Ronniger) Jalas متعلق به خانواده نعناعیان (Lamiaceae) می‌باشد. از میان گونههای مختلف جنس Thymus که در سراسر جهان پراکنش دارند، 18 گونه در کشور ایران رویش طبیعی دارند که از این تعداد 4 گونه اندمیک ایران است. برای بررسی تنوع اسانس در افراد جمعیت‌های گونه مورد مطالعه در ایران از روش D.S.S. (تعیین زیستگاه ویژه) استفاده شد. در این مطالعه اندام‌های هوایی ...
[ 13 ] - مطالعه برخی عوامل بوم‌شناسی، ویژگیهای ریختی، میزان اسانس و سطح پلوئیدی آویشن کرک‌آلود (Thymus eriocalyx (Ronniger) Jalas) در ایران
به‌منظور ارزیابی برخی از خصوصیات بوم‌شناختی، ریختی و همچنین تعیین سطح پلوئیدی آویشن کرک‌آلود (Thymus eriocalyx (Ronniger) Jalas) با استفاده از روش .D.S.S (Determination of special station) 10 رویشگاه در استانهای لرستان، مرکزی، همدان، کرمانشاه و کردستان جهت انجام مطالعات مذکور انتخاب شد. در این پژوهش در بهار سال 1388 در مرحله گلدهی، جهت ارزیابی ریختی از هر رویشگاه پنج نمونه کامل گیاهی و سرشاخه...
[ 14 ] - استخراج و شناسایی ترکیبهای شیمیایی موجود در اسانس زیرگونه‌های مختلف گیاه Ziziphora clinopodioides Lam. در رویشگاه‌های مختلف در ایران
جنس Ziziphora متعلق به خانواده نعنا، شامل 4 گونه (Z. persica Bunge.، Z. capitata L.، Z. tenuior L. و Z. clinopodioides Lam.)، پراکندگی وسیعی در ایران دارد. گونه Z. clinopodioides L. با نام فارسی کاکوتی کوهی منبع غنی از روغن اسانسی است. در این تحقیق بخش‌های هوایی پنج زیرگونه از گونه Z. clinopodioides Lam. از نقاط مختلف جمع‌آوری گردیدند. پس از خشک کردن گیاه، اسانس‌گیری از آن با روش تقطیر با آب صو...
[ 15 ] - استخراج و تعیین ترکیبهای تشکیل‌دهنده اسانس گونه Origanum strobilaceum Mobayen & Ghahreman
گونه Origanum Strobilaceum Mobayen & Ghahreman گیاهی از خانواده نعنا و متعلق به جنس Origanum است. در این تحقیق برای اولین بار، اسانس این گونه از نظر کمّی و کیفی مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور سرشاخه گلدار گیاه مذکور از استان مازندران، جاده جنت رودبار جمع‌آوری گردید. پس از خشک کردن در سایه با روش تقطیر با آب اسانس‌گیری شد. سپس اجزای تشکیل‌دهنده اسانس با استفاده از دستگاههای GC و GC/MS مورد ...
[ 16 ] - شناسایی ترکیبهای شیمیایی اسانس گونه های Vitex در ایران
جنس Vitex از تیره Lamiaceae در مناطق گرمسیری نیمکره شمالی وجنوبی پراکندگی دارد. حدود 250 گونه از آن شناخته شده است و گسترش تعدادی ازگونه های آن تا مناطق معتدله نیز ادامه می یابد. بررسی خصوصیات مورفولوژی برگ، ساقه، گل و کاسه گل در کنار بررسیهای میکرومورفولوژیک حضور چهار گونه V. agnus-castus، V. pseudo-negundo،V. negundo,وV. trifolia را در ایران نشان میدهد. در این تحقیق سرشاخههای گلدار این گو...
[ 17 ] - تأثیر اسید جیبرلیک، اسید سولفوریک، و نیترات پتاسیم بر جوانه‌زنیِ بذر سه گونۀ زالزالک بومی ایران
در این تحقیق، با توجه به مشکلات جوانه‌زنیِ بذر زالزالک، روش‌های گوناگون تیمار بذر قبل از کاشت آزمایش شد. پیش‌تیمارها با استفاده از اسید جیبرلیک، اسید سولفوریک، و نیترات پتاسیم، انجام شد. گونههای بررسی‌شده عبارت‌اند از: C. babakhanloui، Crataegus aminii، و C. persica که هر سه مورد از گونههای انحصاری ایران‌به‌شمار می‌روند. برای بررسی، آزمایش‌ها با سه بار تکرار، که هر تکرار 30 بذر را شامل می‌شد، ...
[ 18 ] - طبقه بندی گونه های گیاهی با توجه به تئوری CSR (مطالعه موردی: مناطق هفتاد قله و کویر میقان اراک)
شناخت نقش گونههای گیاهی در ترکیب گیاهی اهمیت زیادی در بررسی روند تغییرات اقلیمی، درک خواص اکوسیستم‌ها مثل پایداری، انعطاف پذیری و ارزیابی اکوسیستم‌ها دارد. لذا این تحقیق با هدف تعیین استراتژی گونههای گیاهی بر اساس ویژگیهای عملکردی گیاهان، در مناطق هفتاد قله و کویر میقان اراک انجام شده است. نمونه برداری به روش تصادفی- سیستماتیک انجام شد. ویژگیهای گونههای گیاهی طبق روش Hodgson et al.1999 اند...
[ 19 ] - تغییرات در استراتژی گیاهان در زیستگاه‌های شور کویر میقان با توجه به تئوری CSR، اراک
گروهبندی گونههای گیاهی با توجه به ویژگیهای عملکردی گیاهان بر اساس تئوری CSR برای درک فرآیندها، عملکرد اکوسیستم و همچنین بررسی کیفیت تغییرات در طول شیبهای محیطی مفید است. این تحقیق با هدف ارزیابی تغییرات در استراتژی گونههای گیاهی در امتداد شوری خاک و چرای دام در منطقۀ حفاظت شدۀ کویر میقان اراک انجام گردید. نمونهبرداری به روش تصادفی- سیستماتیک انجام شد. طبقهبندی پوششگیاهی با روش گونههای ...
نویسندگان همکار