پژوهشی پیرامون تدوین برنامۀ راهبردی کتابخانۀ سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور 1390 - 1394

هدف: این پژوهش دو هدف اساسی را دنبال می‌کند: ابتدا شناخت وضعیت کتابخانۀ سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی ایران از طریق ارزیابی محیط داخلی(نقاط قوت و ضعف) و محیط خارجی (فرصت‌ها و تهدیدها) و سپس ارائۀ راهکارها و برنامه‌های راهبردی به‌منظور کمک به کتابخانه برای دستیابی به اهداف، رسالت‌ها و چشم‌اندازهای پیش‌بینی‌شده. روش: این پژوهش بر پایۀ مدل دیوید، فرد و هانگر و تکنیک تحلیل عوامل راهبردی (SWOT) انجام شده است. داده‌های پژوهش با استفاده از تحلیل متون و اسناد کتابخانه، مصاحبه و پرسش‌نامه گردآوری شد. زیرساخت سؤالات مصاحبه و پرسش‌نامه را استاندارد کتابخانه‌های تخصصی ایران تشکیل می‌داد. با تحلیل داده‌های به‌دست‌آمده، عوامل راهبردی داخلی و خارجی استخراج و بر اساس اهمیت و وزن اختصاص‌یافته رتبه‌بندی شدند. در پایان ماتریس عوامل راهبردی (TWOS) ترسیم و چهار گروه راهبرد (SO، ST، WO و WT) ارائه شد. یافته‌ها: نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که نمرۀ ارزیابی عوامل داخلی و خارجی کتابخانه به‌ترتیب 999/2 و 275/2 است؛ به‌عبارت دیگر بر اساس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی، کتابخانه در موقعیت متوسط قرار دارد. در نهایت، 16 راهبرد اصلی در مقوله‌های خدمات، مدیریت، منابع انسانی و تجهیزات با اولویت‌های زمان‌بندی‌شده برای کتابخانه پیشنهاد شد. اصالت اثر: این پژوهش را می‌توان اولین پژوهشی دانست که با استفاده از تحلیل عوامل داخلی و خارجی به ارزیابی یکی از مهم‌ترین کتابخانه‌های تخصصی ایران می‌پردازد. بر اساس نتایج این پژوهش، مجموعه‌ای از راهکارها و عوامل راهبردی در مقوله‌های مختلف پیشنهاد می‌شود که باید دستمایۀ مدیران این کتابخانه و سایر کتابخانه‌ها برای برنامه‌ریزی و اقدامات عملی آتی قرار گیرند.