وضعیت سالمندی در ایران و تعدادی از کشورهای منتخب جهان
نویسنده
چکیده مقاله:
سالمندی جمعیت و پیامدهای آن، یکی از مسائل عمده‌ی جمعیتی در بسیاری از کشورهای جهان محسوب می‌شود. این پدیده، یکی از پیامدهای »انتقال جمعیت‌شناختی« است که در آن باروری و مرگ‌ومیر از سطوح بالا به سطوح پایین کاهش پیدا می‌کند. مهم‌ترین عوامل مؤثر بر سالمندی جمعیت، کاهش مرگ‌ومیر، خصوصاً مرگ‌ومیر نوزادان و کودکان و کاهش اساسی و مستمر باروری و به تبع آن کاهش رشد جمعیت است که باعث تغییرات اساسی در ساختار سنی جمعیت اکثر جوامع از جمله ایران شده است (میرزایی و قهفرخی، ۱۳۸۶: ۳۲۶). نظریه‌ی گذار جمعیتی دوم که توسط جمعیت‌شناسان معاصر از جمله لستاق1 (۱۹۹۵) و ون دی کا2 (۲۰۰۱) مطرح شده است، تصویر نسبتاً روشنی از تغییرات جمعیتی و ورود به مرحله‌ی سالمندی در جوامع پسا مدرن را ارائه می‌دهد. ون دی کا در بیان تفاوت اساسی گذار جمعیتی اول و دوم می‌گوید: »اگر کاهش مداوم مرگ‌ومیر مشخصه‌ی اصلی گذار جمعیتی اول جوامع است، باروری زیر سطح جانشینی3 مشخصه‌ی اصلی گذار جمعیتی دوم است«. در این مرحله، رشد طبیعی جمعیت به دلیل فزونی گرفتن میزان مرگ‌ومیر بر میزان موالید منفی می‌شود و حجم جمعیتی جوامع رو به کاهش می‌گذارد. از دیگر ویژگی‌های گذار جمعیتی دوم، افزایش میانگین سنی و سالمندی جمعیت است. کاهش مداوم باروری همراه با افزایش امید زندگی، افزایش نسبت جمعیت سالمندان را به دنبال دارد. در صورتی که افت اساسی باروری در بلندمدت استمرار پیدا کند، با تشدید روند سالمندی، پیامدهای متعدد اجتماعی و جمعیتی نیز بروز خواهد کرد. از جمله اینکه جمعیت سالمند بدون پشتوانه و حمایت نسلی خواهند ماند، اما اگر باروری در سطح مطلوبی باشد، نه‌تنها حمایت‌های بین نسلی خانوادگی تقویت خواهد شد، بلکه فشار اقتصادی کمتری بر بخش‌های تأمین اجتماعی و صندوق‌های بازنشستگی وارد خواهد آمد (ویل۴، ۲۰۰۶). با توجه به اهمیت موضوع، در مطالعه‌ی پیش رو، ابتدا سعی می‌شود تصویری کلی از وضعیت جوانی و سالمندی جمعیت در کشورهای مختلف جهان ارائه شود. پس از این، تلاش خواهد شد با انتخاب نمونه‌ای منتخب از کشورهای جهان و از جمله ایران، به‌نحوی دقیق‌تر، به چگونگی و کیفیت گذار سالمندی در این کشورها پرداخته شود و از این طریق، شناختی بهتر از وضعیت و گذار سالمندی جمعیت ایران در سطح جهان حاصل شود. لازم به ذکر است کشورهای منتخب این مطالعه، با در نظر گرفتن چند معیار اساسی انتخاب شده‌اند که در ادامه به آنها اشاره خواهد شد. داده‌های مورد نیاز نیز از داده‌های بخش جمعیت سازمان ملل متحد۵ (۲۰۱۵) تأمین شده و معیار زمانی قضاوت در مورد وضعیت سالمندی کشورها نیز سال ۲۰۱۵ است. منظور از سالمند فرد ۶۵ ساله و بالاتر است.
منابع مشابه
مطالعه تطبیقی وضعیت حکمرانی ورزشی در ایران و کشورهای منتخب
توسعه ورزش از دغدغه‌های اصلی هر کشوری از جمله جمهوری اسلامی ایران است. همچنین یکی از رویکردهای نوین در توسعه، الگوی حکمرانی است. در این تئوری تغییر پارادایم نقش دولت و حکومت‌ها بیان و زمینه را برای مشارکت یکسان و برابر جامعه مدنی، بخش خصوصی و دولت را در فرایند تصمیم‌گیری فراهم می‌آورد. در این راستا بهره‌گیری از تجربیات سایر کشورهای پیشرو در زمینه ورزش با استفاده از روش مطالعات تطبیقی می‌تواند ...
متن کاملمقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure
کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...
متن کاملبررسی و مقایسه وضعیت وب‌سایت واسپارگاه‌های کشورهای جهان اسلام با کشورهای برتر جهان
هدف: هدف از این پژوهش بررسی و مقایسۀ وب‌سایت واسپارگاه‌های برتر کشورهای جهان اسلام از نظر شاخص‌های وب‌سنجی، میزان‌نمایانی و میزان دسترس‌پذیری با کشورهای برتر جهان است. روش/رویکرد: پژوهش از نوع پیمایشی با رویکرد وب‌سنجی است. برای شناسایی وب‌سایت واسپارگاه‌ها از رتبه‌بندی وبومتریک استفاده شد. میزان نمایانی و میزان دسترس‌پذیری وب‌سایت‌ها با استفاده از ابزار الکسا...
متن کاملتاثیر ریسک اقتصادی بر کارآفرینی زنان در کشورهای منتخب جهان
از آنجا که زنان نیمی از جمعیت هر کشور را تشکیل میدهند لذا حمایت از فعالیتهای کارآفرینانه زنان می‌تواند نقش موثری در رشد اقتصادی مستمر و باثبات کشورها داشته باشد. زنان کارآفرین به دلیل ترس از شکست تمایل کمتری برای شروع یا ادامه فعالیتهای کارآفرینی دارند. کیفیت پایین محیط نهادی، افزایش ترس از شکست و احتمال عدم قطعیت برای دستیابی بازدهی مورد انتظار نتیجه افزایش ریسک اقتصادی است. بنابراین، افزای...
متن کاملمقایسه وضعیت علم و فناوری ایران با کشورهای منطقه با استفاده از شاخص های منتخب
عملکرد نظام علم و فناوری کشورها، نقش و اهمیت ویژه‌‌ای در توسعه آنها در جهان پرشتاب امروز یافته است. در کشور ما نیز، به ویژه در سال های اخیر، توجه و تأکید بسیاری بر ارتقاء نظام علم و فناوری کشور شده است. توجه به بحث علم و فناوری در سیاست‌ها و خط‌مشی‌های کشور در اسناد بالادستی از جمله برنامه پنج ساله پنجم توسعه، چشم‌انداز بیست ساله کشور در 1404، نقشه جامع علمی کشور و ...، لزوم پرداختن جدی به ای...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 5 شماره 4
صفحات 26- 31
تاریخ انتشار 2017-11
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023